Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

intéstu , nm Definition títulu chi si ponet coment'e inditu, indiritzu, in cuménciu de un'iscritu Sentences dèu s'opúsculu dhu dédicu a Broi e in s'intestu nc'iscriu "Manna presuntzioni"! (Urru) Etymon srd. Translations French en tête, titre English heading Spanish membrete Italian intestazióne German Uberschrift.

isconcàda , nf: isconcata, sconcada Definition cropu giau cun sa conca; decisione leada chentza istare pentzandhodhoe meda / dare isconcadas a boinu = iscúdere a conca bassa Synonyms e antonyms atumbada, istumbada / aconcada, acucada, ancada, ciancarronada, isconchinada, meleda 2. no ia dépiu fàere custa isconcada, no mi fui dépiu pònnere cun custa gioventude! ◊ su piciochedhu fut timendho a dhu brigare po s'isconcada chi iat fatu Etymon srd. Translations French coup de tête English butt, header Spanish cabezazo Italian testata German Kopfstoß.

isconchinàre , vrb: sconchiai Definition mòvere sa conca po nàrrere chi una cosa no est deasi, chi unu no est de acórdiu, giare cropos cun sa conca Synonyms e antonyms isconchidare, isconculare, scorrociai, tzilibbecare, tzurumbecare Sentences sas betzighedhas si sunt cheghentanne, isconchinanne e a tremuledha Etymon srd. Translations French secouer la tête English to shake one's head Spanish mover la cabeza Italian scrollare il capo German den Kopf schütteln.

iscónchinu , nm: iscónchiu Definition móvia de sa conca a cropu, mescamente candho unu no est de acórdiu cun su chi est intendhendho Synonyms e antonyms conchinada, isconchinada, isconchizada, isconchizu, sconchiada Sentences cudhu andai pistabista, feriveri, arrósciu oi de custus, cras de cudhus, a iscónchius, a murrúngius ◊ candho dhi narant cosa istat a iscónchios de conca ma no arrespondhet Etymon srd. Translations French désapprobation d'un signe de tête English headshake to dissent Spanish negación con la cabeza Italian mòssa del capo per dissènso German mit dem Kopf ablehnen.

lúrbe , nm Definition persona lègia e mala de fàere a tímere Translations French tête de bagnard, individu louche English mug Spanish persona fea y mala Italian cèffo, uòmo di aspètto brutto German Gauner.

mortuniédhu 1 , nm Definition nada cun custu númene ca su frutu assimbígiat a una conca de mortu, est erba de sa matessi genia de sa buca de cane o de leone Scientific Terminology rba, Misopates orontium Translations French tête de mort English anthirrinum Spanish boca de dragón Italian gallinàccio, gallinèlla German eine Gartenlöwenmaulsorte.

pécus , nm: pegus Definition css. animale mannu de petza (baca, brebè, cuadhu, e totu deosi); nau in cobertantza, una calesiògiat persona, nau unu pagu a disprétziu, bolendho nàrrere ca no est tanti persona bona, e si narat fintzes de bobboi (unu pagu a brulla, po erríere)/ min. peghitu, pegugedhu; pegos cuncordos = animalis, bòis, chi si addatant unu a s'àteru e fait a dhus giúngiri impari Synonyms e antonyms animabi, fiadu / pècore Sentences cussos sunt pegos de mola! ◊ po no perdi unu pegus cantu no as girau!◊ de pegos bonos formadu at masones ◊ medas colant in cussu locu chin pecos mustrencos ◊ sos pacos pecos chi mi sunt restaos timo chi nche los giuca a bochidorju ◊ non pongas cani a dogna pegus! ◊ tenit centu pegus de brebeis 2. bellu pegus, cussu cristianu, mih! Etymon ltn. pecus Translations French pièce, tête English animal Spanish res, cabeza de ganado Italian capo di bestiame German Stück Vieh.

scerbedhài , vrb: igerbedhare*, sciorbedhai Definition segare, bogare, pistare is crebedhos, sa conca, fintzes in su sensu de bochíere; pigare a conca, a crebedhos, su si pigare pentzamentu mannu o meda po calecuna cosa Synonyms e antonyms ischerbicare, ispistidhai / irmedhighinare Sentences si dh'incòciu, cussu molenti dhu tzucu a puntara de pei, dhu sfiguru, dhu sciorbedhu! 2. custu est trabballu chi sciorbedhat ◊ no s'eus a sciorbedhai mera: si est mascu dhi poneus su nòmini de ajaju Translations French casser la tête English to smash one's head Spanish abrir la cabeza, devanarse los sesos Italian pestare, rómpere la tèsta German schlagen, jdm. den Kopf einschlagen.

sconcorràda , nf Definition su sconcorrai; cropu, atumbada de conca a calecunu logu, ma fintzes cropu giau a conca / s. de tronu = tronada, iscratzada, tzacarrada de tronu; s. de prantu = imbucada a prànghere Synonyms e antonyms sconcorru, scorrociada / iscaputzone, istuturrone Sentences apu tentu una sconcorrada in su corru ’e su portellitu de magasinu Etymon srd. Translations French coup de tête English butt (head) Spanish cabezazo Italian capata German Stoß mit dem Kopf.

sútu , pps, agt Definition de sui, súere; nau de animale, chi dh'ant sutu Synonyms e antonyms surtu 1 Sentences finas s'úrtimu sàmbene si l'ant sutu! ◊ eus tentu poetas, nàscius de mammas chi issas puru ant sutu su lati de is venas prenas de poesia 2. pòbera animaledha, est crebendhe in titas ca est ora meda chentza suta Etymon ltn. suctus Translations French tété English sucked Spanish mamado Italian poppato German gesaugt.

tastèra , nf: testera Definition sa parte de pitzu o prus in artu, de conca, de una css. cosa; cora latanti, su surcu chi in is terras aradas arregollet s'abba de mesu e dha portat a sa cora maista; parte de su frenu de su cuadhu / sa t. de sa nassa = messalzu Synonyms e antonyms cabiciana Sentences sa testera de su letu Etymon spn. testera Translations French chevet, tête English head Spanish cabeza, cabecera Italian testata German Kopfteil.

testàli , nm Definition parte de pitzu, punta de calecuna cosa coment'e chi siat sa parte de sa conca Translations French chevet, tête English head Spanish cabeza, cabecera Italian testata German Kopfteil.

titillonàxu , nm Definition una genia de pigione Synonyms e antonyms capocinu Scientific Terminology pzn, oxyura leucocephala Translations French érismature à tête blanche English white-headed duck Spanish malvasía Italian gòbbo rugginóso German Ruderente.

tzurumbecàre , vrb Definition èssere cun sa conca a tontonadas, lassare orrúere sa conca dormindhosi cicios, tènnere sonnu meda de no poderare sa conca firma Synonyms e antonyms abbiocare, sconchiai, sconcoinai, tzilibbecare, tzinghirinare, tzumbecare Sentences si tzurumbeco subra su piatu diventat sónniu finas su ricatu ◊ bae e corcadiche, chi ses tzurumbechendhe! Etymon srd. Translations French hochement de tête à cause du sommeil English to lose one's head balance for the sleep Spanish cabecear Italian tracollare della tèsta per il sónno German Kippen des Kopfes aus Schlaf.