Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

arràlla , nf Definition chistionu, prus che àteru chentza cabu Synonyms e antonyms argiolu 1, badàcia, bataralla, ciaciarra, ciàvana, prafata Sentences s'arralla manna est iscopiada sa die chi su frade los at acataos a pretu ◊ teniat pagu ganas de fai arrallas ◊ innui at arralla at genti Etymon srd. Translations French bavardages English gossip Spanish habladuría, charla Italian mormorazióne, ciarla German Murmeln, Gerede.

arrallài , vrb: arralliare Definition nàrrere, foedhare, istare a chistionu, naendho no sèmpere e ne pruschetotu cosas de giudu; su si foedhare apare in su sensu de àere tratamentu, èssere in bonas Synonyms e antonyms faedhare / argiolae, arremonae, badaciare, badulare, ciaramedhare, friganzare, paraletare, tragagiai, tzarritare Sentences at bufau tropu e no est arrallendi in sentzu ◊ ita megas de arrallai? ◊ dèu arrallu e mi fatzu cumprendi ◊ as fatu arrallai totu su mundu, a ti cojai cun cussu! ◊ est in pratza po arrallai cun sa genti ◊ cussu no iscít arrallai ne in sardu e ne in italianu 2. is propietàrius cun pagu genti arrallànt Etymon ctl. rallar Translations French jaser, murmurer English to gossip Spanish charlar Italian mormorare, ciarlare German murmeln, schwatzen.

badàcia , nf Definition su istare sèmpere foedhandho naendho isciolórios, cosas chentza cabu Synonyms e antonyms argiolu 1, arralla, bataralla, ciaciarra, ciaramedha, tzàntzara Sentences cun totu sa badàcia issoro, no sunt reséssidos a fàghere diventare sa tzitade neta e moderna Etymon srd. Translations French babillage English gossip Spanish charla Italian ciarla German Gewäsch.

bodhèta , nf Definition cosa chi si narat a s'afaiu, de s'unu e de s'àteru; una cambarada, chedha, unas cantu personas impare Synonyms e antonyms colessu, contulàntzia, crítica, istrísina, licutu, limbizada, naravèglia, noedha, prillissu / cdh. budheu Sentences ti dha faint, sa bodheta, chi dhu scit sa genti! 2. una bodheta de féminas iat pesau avolotu po nci bogari su segretàriu cumunali Translations French racontar English gossip Spanish murmuración, habladuría Italian dicerìa German Gerücht, Gerede.

ciafarétzu , nm Definition cosa fata male, a improdhu; chistionu a s'afaiu Synonyms e antonyms abbaunzu, aciorodhu, alleghinzu, ammammungiadura, coredhu, impiastru / bodheta, contuliu, istrísina, naravèglia Etymon ctl. safareig Translations French potin, commérage English gossip Spanish chisme Italian pettegolézzo German Klatsch.

contularjàre , vrb: contularzare Definition cricare contos, allegas, chistionos angenos, nàrrere bodhetas, criticare, alleghetare Synonyms e antonyms afoghilare, allicuterai, crastulai, criticai, licutai, lollughinare, lorodhare, pidanciulai, piscinargiai, pistizonare, spisciulari, trobedhare 1, zudicare Sentences cussa est fémina de cusséntzia e no istat contularjandhe peri sos fochiles ◊ sa bidha contularjat e bocat a pizu sas leredhas 2. istaiant abbandha, ne bidos e ne contularzados Etymon srd. Translations French cancaner, jaser English to gossip Spanish cotillear, chismorrear Italian pettegolare German schwatzen.

crastulài, crastulàre , vrb Definition istare naendho a s'afaiu de s'unu e de s'àteru cosas chi no dh'important, cricare is chistiones angenas Synonyms e antonyms allicuterai, afoghilare, chiscuzare 1, contularjare, criticai, leuterare, lorodhare, naravegliare, pistizonare, zudicare Sentences funt andaus a foras a pigai friscu e a crastulai! ◊ fimus restatos fenas a note crastulanne Etymon srd. Translations French potiner English to gossip Spanish chismorrear, cotillear Italian spettegolare German schwatzen.

cràstulu , agt, nm Definition chi o chie tenet s'abbitúdine de istare criticandho a s'unu e a s'àteru; nau de sa boghe, chi est arta, forte Synonyms e antonyms alleghinzanu, bodheteri, colesseri, contulàgliu, crastuleri, fominzu, foxileri, liuteri, livitzanu, lorodhosu, novedharzu, piscinàrgiu / scrillitosu Sentences fiat una fémina cràstula, sempri fuedhendi de is fatus allenus Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French cancanier, perçant, criard English gossip, tattler, strident Spanish chismoso Italian pettégolo, strìdulo German geschwätzig, Schwätzer, grell.

ditàda , nf Definition cosa, bodheta chi narant in giru peri su logu, nova; cossígiu de ccn. chi tenet autoridade / fàghere una cosa a d. de… = fai comenti at cuntzillau su… Synonyms e antonyms bodheta, contulàntzia, istrísina / avelténtzia, incumandha, pertzetu Sentences no bisonzat a crere a totu sas ditadas de sa bidha ◊ tia Ciòcia aiat batidu sa ditada e dai domo in domo in tota sa bidha esseit sa boghe (A.Langiu) 2. isse faghet totu a ditada de su cunfessore Etymon srd. Translations French racontar, conseil English dictate, gossip, councel Spanish murmuración, consejo Italian dicerìa, consìglio, dettame German Gerücht, Ratschlag, Vorschrift.

illimbaméntu , nm Definition totu su chi de malu e chentza arrexone si narat de s’àteru Synonyms e antonyms aferritadura, aferritamentu, bodheta, tragàgiu Etymon srd. Translations French médisance English gossip Spanish maledicencia Italian maldicènza German übles Gerede.

intzúgliu , nm, nf: inzulzu, inzúriu, inzurja, inzurju, inzurza Definition male chi si narat de s'àteru, fintzes acusa falsa, cosa chi si narat a unu a disonore, a befa, po dhu bogare in bregúngia e ofèndhere; a logos, inzurju est annomíngiu, ingiúliu Synonyms e antonyms abbómbinu, bergugna, inzurjadura, menisprésiu, ofensa Sentences no mi movent pro nudha sos inzulzos de tzertos nanos chi si crent zigantes (P.Casu)◊ bi at càntidos de inzúriu, de tzascu e de allerghia ◊ a fortza de intzúglios nche ghetant mancari a Zobbe! 2. sos ammentos li fint brinchendhe in conca, paris cun s'inzurza chi li aiant ghetadu sos cumpanzos ◊ cussu est inzurju chi dolet! ◊ Elias l'aiat bocau fora garrigándhelu de inzurja, e bochinándheli de non si torrare a acrarare a su cubile Translations French médisance, injure English gossip (malicious), affront Spanish maledicencia, injuria Italian maldicènza, ingiùria, contumèlia German übles Gerede, Beleidigung.

isbarabotàre , vrb: ispabarotare, ispaboratare, ispaparrotai, spaparotai Definition foedhare meda e chentza bisóngiu, tzerriare, foedhare a tzérrios, nàrrere cosa de is àteros Synonyms e antonyms abbochinare, argiolae, arrallai, ciaramedhare, ciarrai, paraletare Sentences cun gopai ita totu eis ispaparrotau? 2. "Bos ant gitu dae sa pira a sa mela, sezis andhados che su chiliru a s'abba" est una manera de faedhare in cobertànscia pro no ispaboratare, chena ofesa Etymon srd. Translations French crier English to yell, to gossip Spanish vociferar Italian vociare German schreien.

lorodhàre , vrb Definition istare a chistionu chentza cabu, naendho male de s'unu e de s'àteru; fintzes imbrutare Synonyms e antonyms afoghilare, allicuterai, chiscuzare 1, contularjare, crastulai, criticai, lollughinare, pidanciulai, piscinargiai, zudicare Sentences colant s'ora abbaidendhe a chie passat, lorodhendhe e ammentendhe cudhu tempus chi no torrat prus 2. mi fateit a bombitare s’ischifu pro sas cosas mias lorodhadas Etymon srd. Translations French potiner English to gossip Spanish chismorrear, cotillear Italian spettegolare German klatschen.

narínzu , nm Definition cosa chi si narat, su nàrrere Synonyms e antonyms chistionu, incionada, nada, naratia, naravèglia, nareju, naronzu Sentences no sunt pessandhe a cussu narinzu de malas dirgràssias ◊ pustis de sas botassiones si sunt asseliaos sos narinzos Etymon srd. Translations French racontar English gossip Spanish habladuría, chisme, rumor Italian dicerìa German Gerücht, Ruf.

pidanciulài , vrb: piranciulai Definition istare sèmpere naendho dónnia cosa a s'unu e a s'àteru, fintzes cosas chi iant a istare méngius chentza dhas ischire, fintzes istare in giru chentza cabu Synonyms e antonyms contularjare, crastulai, lendhare, lorodhare, piscinargiai, pistizonare Etymon srd. Translations French rapporter, moucharder English to gossip Spanish charlar, cotillear Italian svesciare, gironzolare German ausplaudern.

piscinargiài , vrb Definition istare foedhandho de s'unu e de s'àteru deasi chentza cabu, tanti po foedhare de ccn. Synonyms e antonyms allicuterai, contularjare, crastulai, lorodhare, pidanciulai, pisigulare, pistizonare, spisciulari, trobedhare 1 Etymon srd. Translations French cancaner, bavarder English to gossip Spanish chismorrear Italian pettegolare German klatschen.

pisibísi 1 , nm Definition su foedhare chi si faet a boghe bàscia, agiummai a iscúsiu, nau pruscatotu in su sensu de bodheta Synonyms e antonyms alleghinzu, chischisiada, contuliu, ispibisu, lollúghine, lolluine, pisighinzu, pispisu, visivisi Sentences s'intendhet su pisibisi de sa zente ◊ sas notas de su Babbunostru e sa mímula de su Rosàriu aiant asseliau su pisibisi malinnu de cussos zuzes Etymon srd. Translations French chuchotement, commérages English whisper, gossip Spanish bisbiseo, chisme, habladuría Italian bisbìglio, pettegolézzo, mormorìo German Flüstern, Murmeln, Klatsch.

trísina , nf: istrísina*, tríxina Definition cosa, allega, chistione chi si narat o chi si cricat chentza importu Synonyms e antonyms bodheta, naravèglia / alleca Sentences cantas trísinas ti batint, a tie, a pes! ◊ no bisonzat a pesare orijas a sas trísinas de sa bidha! Translations French racontar English gossip Spanish rumor, chisme Italian dicerìa German Gerücht.