dolentía , nf: dolintia Definition
genia de dispraxere chi si sentit po un'àteru / àere dolentia = tènnere dolu
Synonyms e antonyms
dabori,
dispiachere,
dolénsia,
dolu,
làstima
Sentences
dendhe ti sunt sa morte sentza ispada, mancu sos tuos ndhe ant dolentia ◊ pro peus disastru e dolentia a mama no bidesi ◊ mísera e pòvera in pannos chi ndhe càusat dolentia ◊ a su mancare tuo, Elena mia, mi est mancada sa lughe e prus no miro che umbra acant'a mimmi e dolentia
Etymon
srd.
Translations
French
chagrin
English
grief
Spanish
pena,
pesar
Italian
dispiacére,
dolóre,
péna
German
Leid.
fràzu , nm, agt Definition
su bènnere mancu de sa cosa posta a fàere una faina, trebballu, isfortzu, e fintzes su pentzare cun dispraxere a calecuna cosa chi no andhat bene; chi est frazadu
Synonyms e antonyms
consumu
/
dispiachere,
impudu
Sentences
restant de afidare luego, cun pagu frazu, ca, tantu, sa picioca puru est chena parentes ◊ bi ant fatu abbusos, frazos, dannos ◊ làssala inoghe a manigare, a fiza tua, no tet èssere su frazu de!…
2.
bestit frazu e lutuosu mantu
Surnames and Proverbs
prb:
male cuadu, frazu de pubidha
Etymon
srd.
Translations
French
usure,
souci
English
wearing out,
grief
Spanish
desgaste,
disgusto
Italian
logorìo,
crùccio
German
Abnutzung,
Kummer.
làstima , nf, nm: làstimu Definition
su lastimare, genia de sentidu chi si provat po s'àteru tenendhondhe cumpassione, agiummai coment'e provandho sa matessi pena de s'àteru
Synonyms e antonyms
cumpascione,
dolu,
piaidade
/
lamentu
Idioms
csn:
fàghere làstima = fàghere proare dolu; làstima de… (+ nm.) = genti o cosa bona meda ma andada mali, pérdia; làstima a… (+ vrb.) = (nau in suspu) mellus aici; ghetare làstimas = fai làstima, chesciaisí, tzerriai po dolori
Sentences
isperu chi s'atítidu agatit làstimu assumancus in su celu! ◊ mi faiat una làstima, cussu, sempri tristu che sa noti! ◊ sas dólimas l'ant reduidu a nudha: faghet finas làstima a su cane ◊ si ischiaizis sa pista, faghet làstima a bois e a mie ◊ l'acumpanzamus a s'interru cun làstimas e dolu ◊ Gesús ndi at tentu làstima biendidhu prenu de sàngia e de guronis ◊ de làstima su coro mi at segadu su lu bídere gai in tristura ◊ sos funnos comente est colatu su focu si fint fortzicatos ghetanne làstimas chi pariant de criatura ◊ che apo pérdiu su tacone de custos botinos, ma mi paret làstimu de dhos arrimare! ◊ làstima ndhe apat Deus me in su chelu!
2.
me is comunus intraus a làstima, nosu, a su timi timi, parit ca is àterus funt is meris
3.
e andhe làstima de zòvanu andhadu male! ◊ ita làstima de capedhu, chi dh'emu tentu dèu! ◊ làstima de pira fuliada, cue! ◊ làstima de olia, frundhida in campu pro no tènnere chie ndhe la collire! ◊ ih, ita làstima de picioca sena de bratzus! ◊ ite làstima de pilos chi bos ndhe sezis seghendhe!…(G.Raga)
4.
làstima a los pèrdere cussos cumpanzos chi ti che trazant a fàghere male!…
Etymon
spn.
Translations
French
pitié,
compassion,
douleur,
peine
English
pity,
grief
Spanish
lástima
Italian
pietà,
compassióne,
compianto
German
Mitleid.
scoraméntu , nm: iscoramentu* Definition
su scorai; dispraxere e isarcu mannu
Synonyms e antonyms
abbatimentu,
acoradura,
afrigimentu,
pesari,
triltura
/
isalcu
Sentences
candu at biu ca su tretu de fai fiat mannu meda ndi dhi fiat bénniu unu scoramentu mannu, dhi pariat ca no nci dha podiat fai ◊ candu si bit ca fintzas chini est capassu no fait su chi podit si aberrit sa bia de su scoramentu
Translations
French
affliction
English
grief
Spanish
aflicción,
postración
Italian
accoraménto,
abbattiménto
German
Niedergeschlagenheit,
Gram,
Schwermut.
téju , nm: teu,
tezu Definition
prantu istremau po una persona morta; fintzes genia de lamentu chi paret no acabbet prus, a ifadu; in carrasegare, prantu e càntigu po Zorziganneta (su mamutzone chi bogant in giru)
Synonyms e antonyms
atítidu,
rea
Sentences
sas feras pro sa sarda disastrura faghent su teu a s'úrulu mortale ◊ a pilu isoltu comintzat su teu a úrulu, porosu, isconsoladu (P.Casu)◊ candho fint remunidos a fiotu ant fatu su teu pro su mortu ◊ po prangi is binti mortus, in dónnia domu si fut pesau su teu
2.
sas ranas intro de sas tuedhas de su ribu sont pesandhe unu teju
Scientific Terminology
sntz
Etymon
ltn.
taedium
Translations
French
complainte funèbre
English
grief,
funeral moan
Spanish
canto fúnebre
Italian
compianto,
laménto fùnebre
German
Trauerklage.