arrazonàre , vrb: arrazonare Definition
dhu narant de is cuadhos: impurdedhiri, insuai, èssere in calore
Synonyms e antonyms
arrazonire
Etymon
srd.
Translations
French
échauffer
English
to excite
Spanish
estar en celo
Italian
incalorire (andare in amóre)
German
brünstig sein.
àssu 1 , agt Definition
nau de animale fémina, chi est in more, in disígiu de mascu
Synonyms e antonyms
impurdedhiu,
insuau,
insutzuligau,
suadu,
suguzadu
Etymon
ltn.
arsus
Translations
French
en chaleur
English
on heat
Spanish
en celo
Italian
inuzzolito,
in calóre
German
begierig,
brünstig.
assuadúra , nf Definition
su tènnere gana, disígiu, de unu mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more
Synonyms e antonyms
insoadura,
insuamentu,
sciovadura
Etymon
srd.
Translations
French
luxure,
rut
English
heat,
lechery
Spanish
celo,
calentura
Italian
libídine,
frégola
German
Lüsternheit,
Brunst.
coidàde , nf, nm: coidadu,
cuidade,
cuidadu,
cuidatu,
cuidau Definition
pentzamentu, presse, incuru faendho is cosas; coidau dhu narant fintzes in su sensu de diferéntzia
Synonyms e antonyms
acaloramentu,
apensamentu,
apinnicu,
coidu,
contibizu,
presse,
reminu
| ctr.
descuidu
Idioms
csn:
pònnere in cuidadu a unu = pònnere presse a unu; giàresi, dàresi coidadu = tènnere presse, chircare de fàghere sa cosa impresse, coitare
Sentences
candho in domo mi narant "Pane cherzo!" e no ndhe apo, mi dao cuidadu e divento a furare resinnadu (B.Caredda)◊ dadi coidadu, ca timo no proat, ca est tronendhe ◊ si sas muntagnas fint de macarrones, e ite vida sa de cudhos chi ant pagu cuidadu! ◊ giaidí coidau!
2.
no tenit coidau de is consillus bonus chi dhi donat genti manna
3.
- calincuna mobadia maba no at a èssi? - no est coidau, est unu spitzu de musca!… (A.Garau)◊ intra Barrabi e Sedhori passat pagu coidau
4.
no iat pérdiu coidau: iat pigau is lentzorus frigaus e dhus iat ispartus asuba de su piciochedhu po dhu cuai
Surnames and Proverbs
prb:
su cuidadu faghet sa domo
Etymon
spn.
Translations
French
diligence,
sollicitude
English
diligence
Spanish
cuidado,
celo
Italian
solèrzia,
alacrità,
sollecitùdine
German
Emsigkeit,
Eilfertigkeit.
contibízu , nm: contifizu,
contipitzu,
contipizu,
contivígiu,
contivizu,
contivixu,
cuntivígiu Definition
incuru, cabu, atentzione in su fàere o tènnere is cosas; cosas de fàere, impreu, cosas de atentzionare, de pentzare, fintzes pistighíngiu, pentzamentu / pònnere, parare c.
Synonyms e antonyms
atendéncia,
atendimentu,
contiverju,
cunviu,
fracongia,
impíciu,
imprastu,
incuru,
manígiu,
oloidura,
pensamentu
/
cdh. cuntivíciu
| ctr.
abbandhonu,
irbandhonu,
iscontipizu,
trascura
Sentences
no est a pompiare su pizu de sa cara in sa fémina, ma sa salude, s'onestade, su contipizu in totu ◊ si no bi at contivizu, su dinari bolat che su fumu ◊ so andhadu cun grandhe contivizu chirchendhe ◊ contivizu apo a tenner de ti amare de cantu mi aggradesses e t'istimo (M.Murenu)◊ est ómine de grandhe contivizu ◊ in sas cosas bi cheret contivizu ◊ para contivígiu chi no si seghet sa soga chi filas!◊ sa maistredha dhue poniat contivixu po inditae is cosas a is piciochedhos
2.
canno sa zustissa tocat a s’ispessata in domo tua, macari no apas furatu, carchi cuntipitzu ti assennet semper ◊ cumintzendhe a mancare s'oro candho ancora restait de fraigare su turrione, su zuighe rueit in contivizu mannu chi ndhe perdeit finas su sonnu ◊ fit ponendhe contipizu a sa muzere pro ammaniare su locu ◊ ghirabant a bidha e abbarrabant su secherru, chin su contipizu de torrarent a s'impreu
3.
sa mancada de su babbu l'aiat lassadu bàrriu de contivizos ◊ est tribagliendhe e vivindhe in mesu a tantos duros contivizos ◊ su pitzinnu zuchet sa bússia a isticu de milli contipizos
Surnames and Proverbs
prb:
chie at contivizu no dormit
Etymon
srd.
Translations
French
diligence,
soin,
tâche
English
care,
task,
industry
Spanish
celo,
esmero,
encargo
Italian
diligènza,
premura,
operosità,
incombènza
German
Fleiß,
Eifer,
Auftrag.
impurdedhíu , pps, agt Definition
de impurdedhiri; chi est in calore, in more
Synonyms e antonyms
assu 1,
insuau,
intzinnidu,
suadu,
suguzadu
/
focosu
Translations
French
qui est en rut
English
full of sexual excitement
Spanish
en celo
Italian
foióso
German
geil.
incúru , nm Definition
pentzamentu, interessamentu po calecuna cosa, su chi si faet po contivigiare css. cosa o chistione / leare cosas, chistiones a pagu i. = lassèndhelas a comente cherent andhare
Synonyms e antonyms
contibizu,
pensamentu,
smeru
| ctr.
discóidu,
mindhafutia
Sentences
at lassadu andhare sena incuru su cane a intro de bidha ◊ ses cuntentu de drimpire a s'impreu chin incuru ◊ no fatat vostè puru a si leare a totu a pagu incuru! ◊ cussu no tenit incuru de nisciuna cosa ◊ si ndi pigant pagu incuru, issus! ◊ po pagu incuru ndi arruit sa teulada!
Etymon
srd.
Translations
French
soin,
diligence,
intérêt
English
interest,
care
Spanish
celo
Italian
cura,
diligènza,
accuratézza,
interessaménto
German
Pflege,
Sorge,
Fleiß.
insoadúra , nf: insuadura Definition
su tènnere gana, disígiu de unu mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more, totu leau a s'airada cun calecuna idea
Synonyms e antonyms
assuadura,
insuamentu,
sciovadura
/
lusca,
sua 1
Etymon
srd.
Translations
French
désir effréné (de la chair)
English
whim,
sexual excitement
Spanish
celo
Italian
ùzzolo,
fòia
German
Gelüst,
Geilheit.
sparadràpa, sparadràpu , nm, nf Definition
tira de cosa apicigosa a un'ala; a logos dhu narant fintzes a su paperi de frobbire in su cómudu candho si faet de su corpus
Synonyms e antonyms
achillo,
cerotu,
dafetanu,
liga,
tzirone
Sentences
sa busta ciai dh'asséliu dèu cun d-un'unconi de sparadrapa ◊ cussu temperinu dhu portau segandu su sparadrapa ◊ pongiadidhi àcua e sabi, nabredha e sparadrapa!
Etymon
spn esparadrapo?
Translations
French
sparadrap
English
sellotape
Spanish
celo,
cinta adhesiva
Italian
nastro adesivo
German
Klebestreifen.
súa 1 , nf: suva,
suba 1 Definition
genia de gana, disígiu de mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more, nau de animales, ma fintzes de matedu candho tirat o suspit s'abba faendho linna noa, bogandho
Synonyms e antonyms
ampuadura,
arretúmene,
imbritziolu,
insoadura,
insuamentu,
lusca,
sciovadura,
suacione
Sentences
brotant sas linnas in sua
Etymon
srd.
Translations
French
rut
English
sexual excitement
Spanish
celo
Italian
fòia
German
Geilheit.
suaciòne , nm: assuacione,
suatzone Definition
su tènnere gana o disígiu de mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more
Synonyms e antonyms
burrutzonis,
insuamentu,
sua 1,
subore
/
cdh. sualtzoni,
suatzoni
Sentences
che pudhedredha, acollada cun funes de perdiscione, fit in cussa ocasione che sueta in suatzone! (G.A.Cossu)
Etymon
ltn.
subatione(m)
Translations
French
rut
English
rut
Spanish
celo
Italian
frégola
German
Brunst.
suàre , vrb: assuae,
subare,
suvare Definition
nau prus che àteru de is animales, èssere o bènnere in more / fémina suada = in suatzone, in chirca de ómine
Synonyms e antonyms
ingrilliri,
seguzare
Etymon
ltn.
subare
Translations
French
entrer en chaleur
English
to be on heat
Spanish
estar en celo
Italian
andare in caldo
German
brunsten.
subòre , nm Definition
suba, su tènnere gana, disígiu de unu mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more
Synonyms e antonyms
assuadura,
sciovu,
sua 1,
suacione
Sentences
sos poledhos isfainados si auniant pro irfocare su subore ◊ cun sa fémina isfocaiat sos subores
Etymon
srd.
Translations
French
rut
English
heat
Spanish
celo
Italian
frégola
German
Brunst.