apiniòni , nf: opinnioni Definition
genia de pentzamentu malu a bogare de conca po calecuna cosa chi si timet, no si bolet o no praghet
Synonyms e antonyms
apensamentu,
arraolu,
cimbella,
intabatzu,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
Sentences
no tengiais apinioni po su chi papais o bufais! ◊ sa vida tenit is apinionis suas ◊ tui ses sempri beridadosu e no ti ponis apinioni de su chi narat sa genti (Ev)◊ cun s'opinnioni de depi movi a fai is fainas si ndi furiat iscidau ◊ dèu portà s'apinioni de mi morri!
Translations
French
préoccupation,
inquiétude,
souci
English
preoccupation
Spanish
preocupación
Italian
preoccupazióne
German
Sorge.
apinnícu , nm: pinnicu* Definition
idea, pentzamentu po calecuna cosa in su sensu de àere presse, arreolu, coment'e timendho o isperandho
Synonyms e antonyms
apensamentu,
apinioni,
arraolu,
cimbella,
intabatzu,
pedine,
pennítziu,
pestighinzu,
presse,
spinnicu
| ctr.
descuidu
Sentences
sa tardantza tua mi poniat in apinnicu ◊ mi beniat gana de abboghinare pro cussos malos apinnicos
Translations
French
préoccupation,
hâte
English
urgency
Spanish
apremio,
preocupación
Italian
preoccupazióne,
premura
German
Sorge,
Bemühung.
atrúdhulu , nm Definition
genia de faghevaghe, de pentzamentu
Synonyms e antonyms
afendhentzu,
atàviu,
infendhentzu
/
afràsciu,
pedine,
solovu
Etymon
srd.
Translations
French
affairement,
anxiété
English
bustle,
trepidation
Spanish
ajetreo,
preocupación
Italian
affaccendìo,
trepidazióne
German
Abmühung.
cimbèlla , nf Definition
pistighíngiu, pentzamentu po calecuna cosa / ponnirisí c. po ccn. = leàresi pessamentu pro ccn.
Synonyms e antonyms
apinioni,
apinnicu,
franédiga,
intabatzu,
pensamentu,
pidinu
Sentences
de annus mi agatu in su letu e mi pigu cimbella de is malis de is àterus! ◊ tenemu una cimbella, pentzendi a sa pipia, po cuss'ogu! ◊ ndi portas de cimbellas in conca!…◊ cimbella tengu dèu, ca mairu miu est malàdiu!…
Translations
French
souci
English
worry
Spanish
preocupación
Italian
preoccupazióne
German
Sorge.
innaéntu , nm Synonyms e antonyms
annaentu,
ifadu,
istrobbu
Sentences
no suporto s'abbolotu cun sos innaentos ◊ za lu tenet s'innaentu, cussu cristianu!…◊ a s'innaentu chi podes dare a mie no bi penses!
Etymon
srd.
Translations
French
souci,
ennui
English
problem,
nuisance,
bore
Spanish
preocupación,
molestia
Italian
grattacapo,
fastìdio,
nòia
German
Sorge,
Überdruß.
intabàtzu , nm Definition
genia de pentzamentu, de arriolu
Synonyms e antonyms
apinioni,
apinnicu,
arriolu,
cimbella,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
Sentences
tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone
Translations
French
souci,
angoisse
English
anguish,
worry
Spanish
preocupación
Italian
preoccupazióne,
angòscia
German
Sorge.
oriólu , nm: arraolu,
uriolu Definition
genia de pessamentu, de pidinu po calecuna cosa chi si timet, o chi si bolet o chi no s'ischit / intrare oriolu a unu = fagher bènnere oriolu, pònnere pidinu a ccn., cumenciare a èssere in pentzamentu
Synonyms e antonyms
apensamentu,
apinnicu,
ildinu,
intabatzu,
pedine,
pedighinu,
pestighinzu
/
afródhiu,
finitzu,
ischinitzu,
pistu
| ctr.
assébiu,
tranchiglidade
Sentences
timendho po tantos oriolos no dhos fidànt solos unu momentu ◊ no ant èssere sos oriolos a lu fàghere incanire! ◊ so in oriolu ca apo intesu s'istria cantèndhemi in cabertura! ◊ como no ti ponzas oriolu in conca, pensa de sanare! ◊ sos oriolos pro muzere e fizos mi leant sa mente e mi ponent in pauria ◊ no l'agatant in àteru oriolu si no de s'imbriagare ◊ su Temo unu tempus poniat oriolu a Bosa
Translations
French
hantise
English
worry
Spanish
preocupación
Italian
assillo
German
quälende Sorge.
penciaméntu , nm: apensamentu,
pensamentu,
pentzamentu,
pesciamentu,
pessamentu Definition
s'atividade de sa mente, is ideas chi si cunsiderant e cuncordant; idea firma de candho si timet o si bolet calecuna cosa
Synonyms e antonyms
immaginamentu,
ispispinzu,
pensada,
penseri,
pensu
/
agiu,
apinnicu,
arraolu,
ildinu,
intabatzu,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
/
ttrs. pinsamentu
| ctr.
assussegu
Idioms
csn:
afinare su pentzamentu = pentzai prus a fundu, cun prus precisioni; bèniri in p. = bènnere s'idea a conca; nàrrere, fàghere a p. = fuedhai, fai sentza de isciri sa cosa, a brétiu, isceti po comenti unu si dha pentzat; leàresi p., learesila a p. = tènniri coidu, arriolu, pigaisí p.; àere p. de calecuna cosa o chistione = pensare cun pinnicu, cun oriolu a calecuna cosa; bogaresiche unu p. = fai su chi unu teniat pentzamentu de depi fai (e aici no dhui pentzat prus); servire a unu a p. = bene meda, chirchendhe de ndhe cumprèndhere cun antibitzu ite cheret s'àteru
Sentences
in custu puntu meda apo pecau in òperas e in malu penciamentu ◊ totus funt po tui is pentzamentus chi formu! ◊ fissa ti giuto ancora in pensamentu! ◊ chentu pessamentos li mulinabant in conca ◊ est arroliendu ma no arrennescit a callai pensamentu ◊ li est bénniu unu pessamentu a conca ◊ l'afinat su pessamentu candho depet fàghere una cosa de remédiu! ◊ de su pentzamentu no mi ndi andas mai, tui! ◊ non t’intret in coro custu pesciamentu tortu! (Bb)
2.
za mi ndhe ses ponindhe de pessamentos in conca, fizu meu!…◊ bai, immoi, ninnedhu: mammai at a èssi in pentzamentu! ◊ no bos pichedes pessamentu si istento! ◊ no istes in tristura, ne in dispiaghere o pensamentu! ◊ lu tenzo a pessamentu a fàghere cussa cosa ◊ petzi bi cheriat cussu pessamentu puru, como!…◊ apo comporadu su regalu pro s'isposonzu de fizolu tou: e bogadu cussu pessamentu!
3.
dèu gei dh'apu cumpréndia, mi dh'apu fata a pentzamentu! ◊ no faedhedas a pessamentu, candho no ischides!
4.
cussu trancuillone no si leat pessamentu!
5.
no bi at bisonzu de l'irvapiare, ca mi servit cun su pessamentu! (G.Ruju)◊ a maridu meu lu servo a pessamentu
Etymon
srd.
Translations
French
pensée,
souci,
sollicitude
English
thought,
care
Spanish
pensamiento,
preocupación
Italian
pensièro,
preoccupazióne,
sollecitùdine
German
Denken,
Gedanke,
Sorge.
pestighínzu , nm: pistichinzu,
pistighignu,
pistighíngiu,
pistighinzu Definition
genia de pentzamentu, de gana, chi no lassat asseliare po cosa chi si timet, chi si bolet, chi si disígiat o chi si tenet de fàere po apretu o àtera presse
Synonyms e antonyms
apensamentu,
apinnicu,
arraolu,
fazellu,
ildinu,
ispispinzu,
pedighinu,
pedine,
pennítziu
/
afródhiu,
finitzu,
furighedha,
ischinitzu,
pistu,
spédhiu,
spurtiòciu
Sentences
so nadrendhe in d-unu mare de pistichinzos! ◊ su nàrrere de cudha fémina no lu lassat pasare, li dat pistichinzu ◊ ndhe apo unu pistighinzu, ca no sunt bénnidas ancora!…◊ sa piciochedha est a pistighíngiu ca no tenit isposu ◊ nisciunu como tenet pestighinzu de tribagliare sa terra ◊ apo a pistighinzu chi su grodhe noche mànighet sos anzones ◊ non ti pighes pistighignu, mamma, giai fatzo cummente mi as nau tue!
Etymon
srd.
Translations
French
tourment,
préoccupation
English
worry,
whim
Spanish
preocupación,
antojo
Italian
ùzzolo,
preoccupazióne
German
Lust,
Sorge.