Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acongosciàre , vrb Definition provare o fàere congòscia, pena forte Synonyms e antonyms angultiare Etymon spn. acongojar Translations French angoisser English to cause anguish Spanish angustiar, acongojarse Italian angosciare German beklemmen.

afàsciu , nm Definition genia de suferéntzia, de dispraxere Synonyms e antonyms afannu, agiu, anneu, axiori, iscancagori, matana Translations French angoisse English anguish Spanish angustia Italian ambàscia German Kummer.

agíu , nm: atziu, aziu, axiu, àxiu Definition genia de suferéntzia po oriolu o pentzamentu malu, forte Synonyms e antonyms afannia, afannu, afàsciu, apensamentu, axiadesa, axiori, dispraxeri, faltizu, tristesa / iscetu | ctr. assébiu, assussegu, cuntentesa Idioms csn: dare aziu = dare matana, fàghere sufrire; is axius de sa morti = su patimentu de s'ora de sa morte Sentences immoi fut asseliau, isparéssiu cudhu axiu chi no dh'iat donau pasu ◊ de brios so menguante vivendhe in custos azios ◊ apu biu is axius de su pópulu miu in Egitu (Atus)◊ puru bivendu prenu de axius, s'ómini tenit sa libbertadi de arrefudai e de iscarèsciri is axius ◊ de donos tuos no sias avaru a sos chi patint e sunt in azios (P.Casu)◊ fit prenu de aziu pessandhe chi cussu chi at tocau potiat èssere unu mortu! ◊ issu fut cun cudhu axiu chi no dhu lassada unu momentu, abetendu e timendu ◊ ite pena: s'atziu, sas dudas bos leant s'alientu! (Z.A.Cappai) Surnames and Proverbs prb: fillus piticus, axius piticus: fillus mannus, axius mannus! Translations French angoisse English anguish Spanish angustia Italian angòscia German Angst.

allupàda , nf Definition su allupare / ponni s'allupada a unu = pònnere sas ganghedhas? Synonyms e antonyms allupadura, allupamentu 2. cussa chistioni est un'allupada manna! Etymon srd. Translations French étouffement, angoisse English suffocation, anguish Spanish ahogo, angustia Italian soffocazióne, angòscia German Erstickung, Angst.

angultiàre , vrb: angustiare Definition pònnere in angustia Synonyms e antonyms acongosciare, ansiai Etymon itl. angustiare Translations French angoisser English to anguish Spanish angustiar Italian angosciare German ängstigen.

ànsa 2 , nf: ànsia, àntias, àntzias 1 Definition su chi si provat candho si timet, si ibertat o si disígiat meda calecuna cosa; a logos est fintzes vítziu, abbitúdine metzana / èssere in ànsias = istare in pessos; èssere in ànsias de… = èssere apunt'a…; àntzia mala = gana mala Synonyms e antonyms desizu Sentences sas ànsias de sa morte ◊ in àntzias dudosu so: male apo a ndhe disgustare e pejus si gustos do ◊ mi benit s'àntzia de mi còere unu crantu de petza de prochedhu! Etymon itl. Translations French anxiété, angoisse English anxiety, anguish, longing Spanish ansia, afán, angustia Italian ànsia, brama, angòscia German Angst, Begierde.

axiài , vrb: (a-xi-a-i) aziare Definition giare axiu, ifadu, afannu, fàere sufrire Synonyms e antonyms angultiare / arròschere, cascaviare, ifadare Sentences dhi portànt tandu malàidus axiaus de dónnia mali (Ev)◊ no los sigas a aziare: si sighis gai, cussos ti faghent a sucu! ◊ ses tra lupos chi guai los azies ◊ su piciochedhu nd'iat fatu tantis e totus ndi fiant axiaus e arróscius ◊ pro issos tantu male mi aziat! ◊ giai ca mi at axiau mi ndi andu! ◊ cussu pregontu mi axiat Surnames and Proverbs prb: àcua pregada, àcua axiada (= abba sighida, chi sighit, chi durat faghindhe) Etymon srd. Translations French angoisser, troubler English to perturb, to anguish Spanish angustiar, turbar Italian angosciare, conturbare German ängstigen, aufregen.

congòscia , nf Definition pena forte, genia de afinu, apenadura chi si provat po calecuna cosa chi si timet meda Synonyms e antonyms ammaltuxu, angultia, iscancagori Etymon spn., spn. congoxa Translations French angoisse English anguish Spanish congoja Italian angòscia German Angst.

intabàtzu , nm Definition genia de pentzamentu, de arriolu Synonyms e antonyms apinioni, apinnicu, arriolu, cimbella, pedighinu, pedine, pestighinzu Sentences tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone Translations French souci, angoisse English anguish, worry Spanish preocupación Italian preoccupazióne, angòscia German Sorge.

iscancagòri , nm Definition dannu o dispraxere chi ndhe faet iscancare su coro Synonyms e antonyms axiori, congòscia, connou, iscancamentu, poscore Translations French angoisse English anguish Spanish angustia Italian ambàscia German Kummer.