afràsciu , nm Definition genia de pentzamentu, de oriolu coment'e de chie tenet cosa apretosa de fàere o timet calecuna cosa Synonyms e antonyms afródhiu, arraolu, finitzu, furighedha, ischinitzu, pestighinzu, pistu Sentences a si ndhe leat de afràsciu!… Translations French hâte, anxieté English anxiety, urgency Spanish apremio, ansia Italian premura, ànsia German Aufmerksamkeit, Angst.

agíu , nm: atziu, aziu, axiu, àxiu Definition genia de suferéntzia po oriolu o pentzamentu malu, forte Synonyms e antonyms afannia, afannu, afàsciu, apensamentu, axiadesa, axiori, dispraxeri, faltizu, tristesa / iscetu | ctr. assébiu, assussegu, cuntentesa Idioms csn: dare aziu = dare matana, fàghere sufrire; is axius de sa morti = su patimentu de s'ora de sa morte Sentences immoi fut asseliau, isparéssiu cudhu axiu chi no dh'iat donau pasu ◊ de brios so menguante vivendhe in custos azios ◊ apu biu is axius de su pópulu miu in Egitu (Atus)◊ puru bivendu prenu de axius, s'ómini tenit sa libbertadi de arrefudai e de iscarèsciri is axius ◊ de donos tuos no sias avaru a sos chi patint e sunt in azios (P.Casu)◊ fit prenu de aziu pessandhe chi cussu chi at tocau potiat èssere unu mortu! ◊ issu fut cun cudhu axiu chi no dhu lassada unu momentu, abetendu e timendu ◊ ite pena: s'atziu, sas dudas bos leant s'alientu! (Z.A.Cappai) Surnames and Proverbs prb: fillus piticus, axius piticus: fillus mannus, axius mannus! Translations French angoisse English anguish Spanish angustia Italian angòscia German Angst.

allupàda , nf Definition su allupare / ponni s'allupada a unu = pònnere sas ganghedhas? Synonyms e antonyms allupadura, allupamentu 2. cussa chistioni est un'allupada manna! Etymon srd. Translations French étouffement, angoisse English suffocation, anguish Spanish ahogo, angustia Italian soffocazióne, angòscia German Erstickung, Angst.

ànsa 2 , nf: ànsia, àntias, àntzias 1 Definition su chi si provat candho si timet, si ibertat o si disígiat meda calecuna cosa; a logos est fintzes vítziu, abbitúdine metzana / èssere in ànsias = istare in pessos; èssere in ànsias de… = èssere apunt'a…; àntzia mala = gana mala Synonyms e antonyms desizu Sentences sas ànsias de sa morte ◊ in àntzias dudosu so: male apo a ndhe disgustare e pejus si gustos do ◊ mi benit s'àntzia de mi còere unu crantu de petza de prochedhu! Etymon itl. Translations French anxiété, angoisse English anxiety, anguish, longing Spanish ansia, afán, angustia Italian ànsia, brama, angòscia German Angst, Begierde.

apantéju , nm Synonyms e antonyms acíchidu, arrore, asciuconu, assàrtiu, assúmbridu, assústidu, ilgiru, ispantu, ispàsamu, isprama, tzurrumbu Sentences bidia sos chelos minetandhe s'apanteju Etymon srd. Translations French peur English fear Spanish miedo Italian paura German Angst.

arraólu , nm: arreolu, arriolu, oriolu Definition genia de pentzamentu po calecuna cosa chi si timet, o chi si bolet o chi no s'ischit Synonyms e antonyms apensamentu, apinnicu, ildinu, intabatzu, pedine, pedighinu, pennítziu, pestighinzu / afródhiu, finitzu, ischinitzu, pistu Sentences s'arreolu no li dabat pasu ◊ po s'arriolu, notesta, no soi arrennéscia a mi calai a sonnu ◊ su massau contat totu a sa pubidha e abarrant in arreolu poite teniant dus fixus Translations French appréhension English concern Spanish inquietud Italian apprensióne German Angst.

arrebàtu , nm: rebatu* Definition atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa Synonyms e antonyms afogu, cària, cumbata, impodha, inzotu, istimpida, matana, mugna, pista, pistapone, podha Translations French prodrome, anxiété, agitation English warning sign, labour, anxiety, disease attack Spanish arrebato Italian attacco di male, pròdromo, affanno, agitazióne German Anfall, Prodrom, Angst, Aufregung.

atréminu , nm Definition arrumóriu chi si faet cun is peis, movendho cosa; pruschetotu, genia de timoria manna, de trementa chi benit timendho ccn. cosa Synonyms e antonyms apeisinzu, apeitu, apetigu, istrepitzu / cdh. trímini Sentences it'est custu: s'atréminu de sa chedha immandrada o sa boghe de su pastore chi l'acorrat? ◊ mi paret de intèndhere atréminu in su passaditzu: benindhe zente est? ◊ si est intesu s'atréminu de sos passos 2. goi cumpostu in paghe est un'ammiru: paret chi apet sighidu a Bustianu in sonnos sentza atréminu e suspiru (A.Dettori)◊ patire s'atréminu ◊ pigant sos astudhos a s'atréminu chi dant sos inghírios de su tilibbriu Etymon srd. Translations French effarement, peur English fright Spanish temblor, miedo Italian trèmito, sgoménto, paura German Zittern, Bestürzung, Angst.

axiòri , nm: (a-xi-o-ri) Definition su tènnere o sentire axius Synonyms e antonyms afannia, afannu, agiu, apensamentu, dispraxeri, iscancagori, tristesa | ctr. assussegu, cuntentesa Sentences si afrigit su coru e tremit su sentidu chi arregollit in s'ària chèscias e suspirus de axioris Etymon srd. Translations French affliction, angoisse English affliction, woe Spanish aflicción, preocupación Italian afflizióne, angòscia, preoccupazióne German Angst, Sorge.

congòscia , nf Definition pena forte, genia de afinu, apenadura chi si provat po calecuna cosa chi si timet meda Synonyms e antonyms ammaltuxu, angultia, iscancagori Etymon spn., spn. congoxa Translations French angoisse English anguish Spanish congoja Italian angòscia German Angst.

connóu , nm: acornou* Definition dolore, dispraxere mannu, pena forte Synonyms e antonyms acronnoadura, congòscia, coroju Sentences ti paret una bijone chi finat connou e disaogu, làgrimas e lutos ◊ tropu so istadu pro te in grave pérdida e connou (P.Mossa)◊ ohi, coro pienu de connou! Translations French affliction, angoisse English affliction Spanish aflicción Italian afflizióne, angòscia German Kummer, Angst.

pedíne , nm, nf: pedinu, pidina, pidinu Definition genia de pentzamentu chi si tenet po ccn. cosa Synonyms e antonyms apensamentu, apinnicu, arraolu, pedighinu, pestighinzu, revinu, solovu Idioms csn: est unu pedinu (nadu de unu) = ifadosu; fàchere una cosa a p. = bene, cun contivizu; intrare pedine = leàresi pessamentu Sentences tota addolimada est sa persone chi pro sa cura li ponet pedinu ◊ lu tenia a pidinu de andhare a fàghere cussu cumandhu ◊ si essis, tene pidinu de torrare! ◊ mama tua ti sighit a pedinu in s'isconsolu ◊ cun cussu pidinu in conca no resesso a drommire ◊ su dutore l'at bisitada cun cuidadu e mudu: in cara si li leghiat però sa pidina e unu belu de suore si est mudadu in gútios Surnames and Proverbs prb: chie no at pedinu est ómine mischinu Etymon srd. Translations French anxiété, hantise English worry Spanish ansia, inquietud, angustia Italian ànsia, assillo German Angst, angstvolle Unruhe.

pòre 1 , nm, nf Definition sentidu de timória, siat própriu in su sensu de tímere e siat fintzes solu in su sensu de no pràghere, de pàrrere tropu difícile, trebballosu, de dèpere sufrire meda, de fàere a tímere Synonyms e antonyms apantàviu, aporu, pagura Idioms csn: ómine de p. = severu, fintzas malu, ómine de fídigos; míntere, ghetare, pònnere p. = fàghere a timire, isarcare, parri tropu difícili, timiresila; ite pore!… = it'irgannu!, it'arrore! Sentences dabant ispintas chi ghetabant pore ◊ sos cadhos de abba istant a múghidas e a corrónchinos in notes de pore ◊ istanote su bentu est ghetandhe pore chin boches de tiliocas ◊ sa die mi at postu pore: s'ocrada sua terrorosa mi l'apo bida tantas dies supra de mene ◊ pache a su mortu: pore a su mortore! ◊ fint pastores e no timiant traschias e ne àteru: petzi sa zustíssia lis ghetabat pore ◊ puru sos suos l'ant lassadu solu in su Getsèmani, a Cristos: totugantos prenos de pore mannu sunt fuidos! ◊ no mi lasso destruire de sas pores inimigas ◊ issa, chin totu sos pores suos, no ischiat betare sale a padedha! 2. mi est betendhe pore a che pigare a montes a pè ◊ mi est betendhe pore a essire a fora, cun custu fritu! 3. sos élighes, ozastros seculares oe sunt rughes pídigas de pore (V.Becciu) Translations French crainte, peur English fear Spanish miedo, temor Italian timóre, paura German Angst.

súdha 2 , nf, nm: assudhu, sudhu Definition genia de idea, de pistighíngiu, prus che àteru coment'e timendho, pentzamentosu Synonyms e antonyms idea, pessamentu, pidinu, subrinu, sudhitura, trambúliu Idioms csn: nois za semus in cussa sudha = seus pentzendi própiu cussu, chi est aici, teneus sa própiu duda; pònnere a ccn. in sudhu = fai bènniri sa duda, fai pentzai Sentences istexiadu si che est s'amore, ma unu sudhu mi narat chi carchi die…◊ no apo piús sudhu de pesare fizos ◊ cuss'istedhu chi lughet gai est ponzendhe in sudhu s'isciéntzia ◊ ti bido in sudhu, pensosa ◊ no balet chi s'istet in sudha, timindhe fintzas chi la furet s'ària ◊ como chi ndhe apo leadu isperimentu no ndhe tenzo prus sudhu ◊ e ite, in cussa sudha ses? Etymon srd. Translations French appréhension, trouble English worry Spanish inquietud Italian apprensióne, turbaménto German Angst, Beunruhigung.

«« Search again