aberènza , nf Definition
genia de erruca (e calagasu) chi si papat sa chera de s'abe in is casidhos
Synonyms e antonyms
arrenze,
ramedha,
tanzolu
Scientific Terminology
crp, galleria mellonella
Etymon
srd.
Translations
French
fausse teigne de la cire
English
greater wax moth
Spanish
tiña,
polilla de la cera
Italian
tignòla dell'àrnia,
càmola del miele
German
große Wachsmotte
mèbi , nm: mele,
meli Definition
sustàntzia druche meda, cagiada, in colore de castàngia craru, chi s'abe arregollet in is frores e ponet in sa bresca (o pane de abes) chi faet in su casidhu / pl. sos meles, in cantu mele de genia diferente (de aitu, de lidone, de ocalitu, de iscrareu) o fintzes de bobbois diferentes; oxu de m. = in sa bresca, donzunu de sos tuvedhos, o búsciulu, inue s'abe ponet su mele e sa cria puru
Idioms
csn:
binnennai su m. = bogare su mele, illichidare su mele de sos casidhos; m. pudhadu = cun sa cria, chi portat s'abrudhu; su ortedhu de su m. = su leputzedhu addatu pro bogare mele; durche che m. = druci meda; m. marigosu = meli argu, su chi faghet su lidone, ranchitzu; m. puzoninu = de iscussua, de s'abi chi si ndi est andada de su casidhu; m. de mata, de àrbore = mele corronchinu, zenia de cosa pigulosa, in colore de mele, chi bogant tzertas àrbures (es. pruna, cariasa) in sa corzola; faedhare mele mele = a manera de pràxiri; betàresi che musca a m. = tzegos tzegos, che a cosa chi piaghet meda; pàrrere ozu e m. = pàrrere bonu meda; m. ferradu = tostu che astrau; èssere a ozu e mele = muntènneresi a cosas bonas, manigare cosas bonas; buca de meli = annaemele
Sentences
dhoi tengu una breschixedha de mebi de una scussua chi apu agatau in monti ◊ pro no andhare chena nudha, afèrrali duos chilos de mele rànchidu!
2.
su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos ◊ comente est durche su mele ti siat durche sa vida! ◊ si ghetat che musca a mele ◊ faedhas mele mele, ma ti essit velenu dae buca
Surnames and Proverbs
smb:
Mele, Meles, Meli, Melis
/
prb:
sa musca si cassat prus a mebi chi no a febi ◊ chini tocat su meli si ndi lingit is didus ◊ si ti faghes a mele, sa musca ti si mànigat
Scientific Terminology
sbs
Etymon
ltn.
mel
Translations
French
miel
English
honey
Spanish
miel
Italian
mièle
German
Honig.
melài , vrb: ammelai* Definition
cundhire cun su mele, indrucare
Synonyms e antonyms
ammerrare,
immelai
/
addruchire,
addulcare,
indrucai,
indurchire
Translations
French
sucrer
English
to sweeten (with honey)
Spanish
endulzar con miel
Italian
addolcire,
condire col mièle
German
mit Honig anmachen.