aperfilàdu , agt Synonyms e antonyms
fine 1
2.
sa múida de su bentu poniat in d-un'annicu aperfiladu onzi cosa
Etymon
spn.
perfilado
Translations
French
mince
English
thin
Spanish
fino
Italian
sottile
German
dünn.
atíza , nf: tiza* Definition
orrughedhu a pigighedhu fine de carre morta chi s’istacat de sa pedhe
Synonyms e antonyms
atògia,
cadassa,
crosta,
freadu,
muga,
pagiagoda,
solla,
tizola
Translations
French
tranche mince
English
thin slice
Spanish
pizca
Italian
fétta sottile
German
dünne Scheibe.
cannaínza, cannaínzu , nf, nm, agt Definition
cosa a usu de fune, su cambu longu longu e fine de unas cantu erbas (es.: pisu, intretzu, mimira, fintzes pigionàciu), ma podet èssere fintzes una fune fine; nau de ccn., artu meda e iscarritzinu, istrígili (e dhu narant de animales puru)
Synonyms e antonyms
cannàile,
sirba
/
giangalloi,
iscalandrone
Sentences
cannainzu meda at fatu su basolu, ma basolu pagu! ◊ apo intritzatu cannainzas fatas de zuncu
2.
za ndhe at fatu de cannainzu, cussu zòvanu: no colat in za zanna de cantu est artu!
3.
bi aiat unu fiotu de fiados cannainzos
Translations
French
tige mince et très longue
English
very long and thin stalk
Spanish
tallo sutil y largo
Italian
stèlo o fusto lianóso,
sottile e mólto lungo
German
langer und schmaler Stiel.
chíma , nf, nm: chimu 1,
cima Definition
su coromedhu de is matas, is partes prus artas o prus atesu de su truncu de is matas (e po cussu fintzes is prus fines e modhes); genia de candhelita chi bogant is erbas ue apustis faent su frore, ma pruschetotu is litos betzos (Hyoseris radiata, itl. radicchio selvatico)/ cima de làtia, de gureu, de indívia, de càuli
Synonyms e antonyms
cimixedha,
coma,
coramedhu,
frandha 1,
puntioledha,
rampu
/
síriu
Sentences
sas àrbures faghent su frutu in chimas ◊ in sas chimas sos puzones godint gioghitendhe ◊ su cardu, sa latuca, sa tzicória sunt boghendhe sa chima ◊ candho sas erbas bogant sa chima sunt apunta a fàghere su fiore ◊ fit cun su chimu de s'olia che columba ◊ su bentu movet sos chimos de sas matas
2.
in beranu essit sa chima ◊ sos pisedhos essiant a chima, unu tempus: como no cherent mancu tzoculates!
Scientific Terminology
rbr
Etymon
ltn.
cima
Translations
French
bout tendre et mince des plantes et de certaines herbes
English
cyme
Spanish
cogollo
Italian
punta tènera e sottile delle piante,
gètto di alcune èrbe
German
Trieb,
Sproß.
filiàca, filiàche, filiàghe , nm, agt Definition
s'ambidha candho est pitichedhedha, ambidha fine; chi est fine coment'e filu, de carena fine meda
Synonyms e antonyms
curricurre,
filistredha,
filóstrigu
/
iltrízile
2.
isse fit sempre filiaghe e como fintzas topu
Scientific Terminology
psc
Etymon
srd.
Translations
French
anguille mince
English
slim eel
Spanish
anguila pequeña
Italian
anguilla sottile
German
kleiner,
dünner Aal.
filistrèdha , nf Definition
ambidhedha fine
Synonyms e antonyms
curricurre,
filiache,
filóstrigu
Scientific Terminology
psc
Etymon
srd.
Translations
French
anguille mince
English
slim eel
Spanish
anguila pequeña
Italian
anguilla sottile
German
dünner Aal.
fíne 1 , agt: fini 1 Definition
chi est de pagu grussària; segundhu de ite si foedhat, chi est delicau, díligu, giustu, educau / min. finedhedhu, finevine
Synonyms e antonyms
fínicu,
lecu,
sútile
/
delicadu
| ctr.
grussu,
russu
/
grosseri
Idioms
csn:
mentes fines = is memórias, su ciorbedhu a parti e àtera de su fronti; segare, maghinare, pistare a f. = a manera chi sa cosa essat cantu prus minuda; fàghere, triballare in f. = bene, a manera chi donzi mímina cosa resurtet fata bene cun incuru; contai a fini a fini = nàrrere, in su contu, donzi mímina cosa; andhare f. chei s'óstia = atentus meda a no fai mali a nemus; abba f. = faedhendhe de mare o lagu, abba bassa, faedhendhe de próida, a butios minudedhos
Sentences
custu est filu tropu fine e no agguantat ◊ portat is didus aici finis ◊ essit de mari e s'istrumpat in s’arena fini fini ◊ sa robba fine no faghet caentu che a sa russa ◊ is muros de mesu tra un'aposentu e un'àteru bollent fines
2.
sas criaduras ant sentidu piús fine chi no nois mannos
3.
sa fígia mia bella, pintura fata in fine!
Surnames and Proverbs
prb:
mellus a furriae de s'abba fine ci no de sa grussa
Etymon
itl.
Translations
French
fin,
subtil
English
thin
Spanish
fino
Italian
fino,
sottile
German
dünn,
fein.
lécu , agt Definition
nau pruschetotu de paperi, de orrobba, chi no tenet corpus, finivini, de pagu agguantu, de pagu fortza; dhu narant fintzes de gente in su sensu de delicau in su fàere, chi faet contu de dónnia mínima cosa
Synonyms e antonyms
débbile,
fiacu,
fine 1
/
físchidu
| ctr.
folte,
grussu
Idioms
csn:
filu lecu = fine; minestra leca = broosa meda; terra leca = de pagu fortza, de logu malu pedrosu; scèti lecu = podha; ómine lecu = chi no tenet frimmesa, de pagu caràtere, chi si lassat leare a su chi cherent sos àteros
Sentences
mi acosto a cussos crecos e abbaidanne tra sos rampos lecos bio rampos sicos ◊ sos cascos chin sos istiros li faghent su dossu lecu (P.L.Dettori)◊ est lecu lecu che candhela de chera, lanzu, mortu de fàmine ◊ sunt fortes, no sunt de bratzu lecu! ◊ proite ti as postu custa gonna leca leca?
2.
giai ses leca puru: e lassadhu nàrrere!
Translations
French
faible
English
weak,
thin
Spanish
débil,
sutil
Italian
débole,
sottile
German
schwach,
dünn.
pigiólu , nm: pizolu Definition
su pigighedhu fine de cosas de papare, de sa pedhe, de àteru, ma fintzes su corgiolu grussu / su pizolu de s'ovu = siat sa corza, siat su pizighedhu de intro chi abbarrat atacadu a sa corza (candho s'ou est crú)
Synonyms e antonyms
pidhoncu,
villuncu
/
còglia,
colzola,
scroxu
2.
scoinandu sa fà nci betada su papu a s'àliga e su pigiolu a su palini!
Etymon
srd.
Translations
French
membrane
English
membrane
Spanish
membrana
Italian
membrana,
strato sottile
German
Membrane.
schirriólu , agt Definition
nau mescamente de sa carena de sa gente, chi est fine, unu pagu coment'e làngia
Synonyms e antonyms
finigosu,
iltrízile,
istincu,
marriu,
scarritzinu,
sicadinu,
stinghiritzu
| ctr.
russatzu
Sentences
cussu est giòvunu schirriolu, giòvana schirriola ◊ s'ispiga s'annu fiat abarrada schirriola, cun pagu trigu
2.
ponincedhis unu terrori in custa genti schirriola!
Scientific Terminology
zcrn
Etymon
srd.
Translations
French
mince
English
puny
Spanish
esmirriado,
alfeñique
Italian
sottile,
mingherlino
German
dünn,
schmächtig.
sútile, sutíle , agt: sutili Definition
chi est de carena istrízile, fine, làngia
Synonyms e antonyms
drízile,
fini 1,
iltrízile,
isútile,
stinghiritzu
| ctr.
grussu,
russatzu
Sentences
sútile e sica fit che canna, lezera e lestra che crabola ◊ s'ebba de Giorzi est sútile e lezera (B.Truddaju)◊ cussa baghiana est sutile che anedhu
Etymon
itl.
Translations
French
mince
English
thin
Spanish
esbelto
Italian
sottile,
snèllo
German
dünn,
schlank.