alchítu , nm Definition
min. de alcu, arcu piticu
Translations
French
petit arc
English
small arch
Spanish
arco pequeño
Italian
archétto
German
kleiner Bogen.
altarítu , nm: artaritu Definition
min. de altare, artare minore, su chi faent inue si firmat sa crufessone, passandho passandho in is orrugas; logu adatu po arrimare cosa (es. is màrigas)
2.
unu cassadori po s'ibasai iat postu in pissu de un'artaritu su sirboni mortu chi portàt a pala
Translations
French
petit autel
English
small altar
Spanish
altar menor
Italian
altarino
German
kleiner Altar.
apítu 1 , nm Definition
logu in sa domo, aintru o fora, a ue si essit
Synonyms e antonyms
ciapitu,
cortita,
passadissu
Sentences
su bachile, s'apitu e s'arzola fint s'iscàsciu de sa zente (B.Truddaju)
Scientific Terminology
dmo
Translations
French
cour
English
little yard
Spanish
patio,
corral
Italian
cortilétto
German
kleiner Hof.
archète , nm: architu Definition
arcu minore o cosa fata a bisura de arcu; aina po piscare coradhu / èssere de archete (nau de ccn.)= àere àlchida, àrchidos, fortza
Synonyms e antonyms
archizone
2.
apo sos annos mios ma so de archete!
Surnames and Proverbs
smb:
Archittu, Architto
Scientific Terminology
dmo, ans
Etymon
ctl.
arquet
Translations
French
petit arc
English
small arch
Spanish
arco pequeño
Italian
archétto
German
kleiner Bogen.
arvurítu , nm Definition
min. de àrvure, matighedha, mata pitica
Synonyms e antonyms
arbulítzulu,
arburedha,
matixedha,
piantone 1
Translations
French
petit arbre
English
sapling
Spanish
arbolillo
Italian
alberèllo
German
kleiner Baum.
assabédhu , nm Definition
gancitu po cannacas, cadenas, asas, fintzes po limbatzu de is sonàgias
Synonyms e antonyms
gantzitu
Etymon
srd.
Translations
French
petite agrafe
English
small hook
Spanish
ganchete,
corchete
Italian
gancétto
German
kleiner Haken.
assaédhu , nm: assedhu Definition
tacita o turnu, genia de ferru (o àteru) tundhu e curtzu chi permitit a duas cosas intradas apare de girare, de fàere giogu (ma si ndhe ponet fintzes in su giuale po arrèschere is loros)
Synonyms e antonyms
asciedha,
ispículu
/
ossiedhu
Etymon
srd.
Translations
French
petit pivot,
petit tourillon
English
small pivot
Spanish
pernio
Italian
perniétto
German
kleiner Zapfen.
barríta 1 , nf Definition
min. de barra 1: genia de ferru chi si faet iscúrrere aintru de lórigas o guidas po serrare un'apertura o parte de un'apertura
Synonyms e antonyms
barcioni,
passadore 1,
passante 1
Translations
French
petite barre,
câble
English
little bar
Spanish
barrita
Italian
spranghétta
German
kleiner Riegel.
bigaròne, bigaròni , nm Definition
currente, biga prus pitica e prus fine chi si ponet de una biga a s'àtera in sa teulada; in su telàrgiu, donniunu de is duos tacheris
Synonyms e antonyms
currente 2,
listellu,
tzivina 1
Sentences
sa trae maistra e sos bigarones
Translations
French
soliveau
English
rafter
Spanish
vigueta
Italian
travicèllo
German
Deckenträger,
kleiner Balken.
borrícu , nm: burricu,
burrincu Definition
animale mannu, de sa matessi genia de su cuadhu, ma de carena meda prus pitica, giua a pilos prus curtzos, a origas mannas, unga totu a unu, de naturale unu pagu tostorrudu, pesau e domau po si ndhe serbire a trebballare, cicire a cuadhu, carrare cosa: arratza distinta su b. sardu, de carena pitica (prus che àteru in colore de castàngia, ma agiummai biancu in bentre), e mescamente cussa de s'ísula de S'Asinara, areste e de intina biancu deunudotu; nau a befa, chie no atuat a sa cosa, no pentzat, e tocat sèmpere a si dha nàrrere
Synonyms e antonyms
àinu,
burràgliu,
burriolu,
cocinedhu,
cocitu,
cotzi,
mobenti,
poledhu,
uncónchinu
/
pudhérigu
Sentences
burrincu dhu tenit a víssiu a mossiai ◊ tue ti ndhe riaias, isconculendhe che a su burricu! ◊ su burricu pistincat sa coa e is ogus po istesiai sa musca ◊ insèdhadi su borricu e fala a bidha!
2.
tui e sa burrica de gomai… duas!
Surnames and Proverbs
prb:
a isciacuai sa conca a su burricu si nci perdit tempus e saboni
Scientific Terminology
anar, anall, equus asinus
Etymon
spn.
Translations
French
bourrique,
ânon,
bourricot
English
ass
Spanish
borrico
Italian
somaro,
asinèllo
German
Esel,
kleiner Esel.
bratzichédhu , nm Definition
min. de bratzu, bratzu de pipiu
Synonyms e antonyms
bratzitu
Translations
French
bras
English
little arm
Spanish
bracito
Italian
braccino
German
kleiner Arm.
brughíta , nf Definition
greme piticu
Synonyms e antonyms
bermighedhu,
bermizolu
Surnames and Proverbs
smb:
Brughita, Brughitta
Translations
French
vermisseau
English
small pretty worm
Spanish
gusanillo
Italian
vermiciàttolo
German
kleiner Wurm.
brúgula, brúgura , nf: búlgula,
búrgula Definition
genia de essidura pitichedha in sa pedhe (e fintzes neu); nau in cobertantza, neghe, difetu / no bi at, no bi at restadu una b. = nudha
Synonyms e antonyms
buizola,
burbuja,
malcitu
/
ampístula,
brussedha,
caigioni,
dolimazosa,
frusca,
fruscedha,
pabedha 1,
sembu
2.
pro che leare s'errore e redímere sa zente mortu est subra sa rughe chena búrgula e neu ◊ su logu est netu che istedhu: no che at una búrgula!
Etymon
itl.
brùcola
Translations
French
acné,
bouton,
furoncle
English
acne
Spanish
acné,
grano
Italian
acne,
foruncolétto
German
Akne,
kleiner Furunkel.
brúscula , nf: búscula Definition
pedrighedha pitica, arenighedha
Synonyms e antonyms
bríscula,
brusca* 1,
pedrighina,
pedrischedha,
perdixedha
Sentences
bètalis una brúscula a sas berbeghes, pro las furriare!
Translations
French
caillou
English
pebble
Spanish
piedrita
Italian
sassolino
German
kleiner Stein.
bubbulíche, bubbulícu , nm Definition
unu tantighedhu, pagu, crocoledhu, su tanti chi podet càbere in buca, nau de cosa a bufare; fintzes moida de cosa budhindho
Synonyms e antonyms
bucada,
gropu,
ingullida,
intullada,
ticada,
tichedhu,
tirone,
tumata 1
/
cróculu,
gurgúlliu
Sentences
ndhe picat unu bubbulicu in buca, pro l'assazare ◊ bibíebbos unu bubbulicu de abbardente!
Translations
French
petite gorgée
English
small sip
Spanish
sorbo
Italian
sorsettino
German
kleiner Schluck.
cadreèdha , nf Definition
min. de cadrea, cadira pitichedha (sa de duas /e/, cussa de su sufissu, no s'intendhet e po cussu su foedhu est fintzes iscritu cun d-una sola)/ min. cadredhutza
Synonyms e antonyms
cadreighedha,
catriedha
Sentences
intro a coghina e mi tratenzo solu cun d-una cadredhutza iscarrugada (P.Zenzero)
Translations
French
petite chaise
English
small chair
Spanish
sillita
Italian
seggiolina
German
kleiner Sthul.
cadreighèdha , nf Definition
min. de cadrea, cadira pitichedha
Synonyms e antonyms
cadreedha
Translations
French
petite chaise
English
small chair
Spanish
sillita
Italian
seggiolina
German
kleiner Stuhl.
cagazechínus , nm Definition
si narat de ómine bàsciu e male fatu
Scientific Terminology
zcrn
Translations
French
trapu
English
short and badly formed man
Spanish
achaparrado
Italian
caramógio
German
kleiner und schlecht gewachsener Mann.
caistèdha , nf, nm: canestredha,
canistedha,
canistedhu,
canistredha Definition
de s'istrégiu de fenu (est fata de iscaria), est cussu a costaos bàscios e piticu (unos barantas centímetros de diàmetru) impreau a pònnere prus che àteru cosa de papare, fintzes in mesa (es. su pane)
Synonyms e antonyms
cherrighedha,
palinedha,
palini,
pobinu
Sentences
pone duos orzatos in sa caistedha ca immurzamus! ◊ pitzinnu minore ma, si li bocas canistedha, sa parte sua si la fachet che pessone manna! ◊ assupreint sas féminas a ndhe acabidare in cólvulas e canistredhas piatos, istelzos, pane e dulches restados
Scientific Terminology
stz
Translations
French
corbeille,
manne
English
small basket
Spanish
panero
Italian
canestrino
German
kleiner Korb.
callellédhu , nm Definition
min. de callellu
Synonyms e antonyms
cacedhedhu,
calligionedhu,
catedhutzu
Translations
French
petit chien
English
doggy
Spanish
cachorrito
Italian
cagnolino
German
kleiner Hund.