alleputzadúra , nf Definition
pulidesa sobrada in su bestire, su si fàere bellos meda, totu bene o fintzes tropu cuncordaos de bestimentu, a braga, comente faent is pageris
Etymon
srd.
Translations
French
s'habiller avec une certaine recherche
English
refinement in dressing
Spanish
refinamiento en el vestir
Italian
ricercatézza nel vestire
German
sich gesucht kleiden.
arrepicài 2, arrepicàre , vrb rfl: repicare Definition
su si pònnere bene de bestimentu, cuncordare cun arrepicus
Synonyms e antonyms
allaputzai,
impompitare
Sentences
ma càstia comenti si arrepicat custa bècia! ◊ est totu bèni arrepicau, oi
Etymon
spn.
repicarse
Translations
French
se pomponner
English
to wear frills,
to dress elegantly
Spanish
acicalarse
Italian
ornarsi di frónzoli,
vestire con eleganza
German
sich mit Flitterwerk schmücken,
sich mit Eleganz kleiden.
assamodàre , vrb: assemodare Definition
bestire a sa moda, bene
Synonyms e antonyms
allaputzai,
allepuritzare
2.
est una giòvana assemodada
Etymon
srd.
Translations
French
pomponner,
parer
English
to make fit tightly
Spanish
vestir a la moda,
acicalar
Italian
vestire secóndo la mòda,
attillare
German
nach der Mode anziehen.
beltíre , vrb, nm: bestire,
bestiri,
bistire,
bistiri,
vestire Definition
pònnere bestimentu in dossu; su bestimentu etotu, ma prus che àteru de fémina o de pipios
Synonyms e antonyms
ghestire
/
alentai,
intrare,
pònnere
| ctr.
ischígnere,
ispogiare
Idioms
csn:
bestire ànimu a unu = pònnere corazu, animare, alentai; bestire sidi, apititu = pònnere o batire sidi, apititu; bestire apare duas cosas = intràrelas apare; bestíresi a… (fémina, ómine, preíderu e gai) = bestíresi comente a…, de pàrrere unu…; bistiri abertu = chi l'ant fatu de pòdere abbèrrere o serrare a butones, limetas e gai; su bestire podet èssere nou, betzu, largu, astrintu, curtzu, longu, zustu, addatu, serradu, abbertu
Sentences
los ant bistios e cartaos a nobu ◊ a filla mia dha bestu comenti bollu dèu ◊ Billoi bestiat a pantalonis biancus, cartzas niedhas a istafa, sa giacheta de orbaci niedhu e sa berrita ◊ a carrasegare isse si est bestidu a fémina, sa muzere a ómine ◊ una dí su príntzipi si est bestiu a piscadori
2.
a sa pitzinna li ant fatu bestires bellos ◊ li cherent samunados sos bestiredhos, a su pitzinnu
3.
e chie la podet bistire s'abba e chie ndhe la podet bocare sa malàida? ◊ a sa dommo noba che aiant bestiu petzi sas cadiras ◊ cherio cosa bona pro mi bestire apetitu ◊ pro li bestire ànimu lu bantabat ◊ su sudore li bestit prus sapore a su pane ◊ Bantoni aiat bestiu in mesu àteru nàrrere pro secare cussu negóssiu
Surnames and Proverbs
prb:
chie de s'anzenu si bestit restat ispozadu
Etymon
ltn.
vestire
Translations
French
habiller,
vêtir,
vêtement
English
to dress,
suit
Spanish
llevar,
ropa
Italian
vestire,
indossare,
vestito
German
anziehen Kleidung.
chígnere , vrb: chínghere,
cíngiri Definition
pònnere su bestimentu intrau in dossu (o fintzes in pitzu: bonete, muncadore), pònnere is coedhas de sa camisa o àteru aintru de is pantalones o de àteru bestimentu chi lompet a chintzu (a logos fintzes solu pònnere su costúmene); coment'e pigare a chintzu, nau in su sensu de bínchere / pps. chintu 1, cintu 1
Synonyms e antonyms
abbragare,
arraghilare,
atrintzai,
bestire
/
chintare,
inchínghere
/
bíncere
| ctr.
ischígnere,
spogiai
Sentences
addaghi ti ndhe pesas dae letu ti chinghes ◊ cussa camisa chinghedichela a intro de sos pantalones! ◊ sunt chinghindhe su mortu innantis chi s'ifritet ◊ como mi chingo su mucatore
2.
bi cheret detzi continentales a la chínghere a unu sardu!…◊ cussu a tie ti la chinghet in totu ◊ bi l'apo chinta!
Etymon
ltn.
cingere
Translations
French
habiller,
vêtir
English
to dress
Spanish
ceñir,
vestir,
llevar
Italian
cìngere,
vestire
German
umschließen,
anziehen.
iscagatzàdu , agt Synonyms e antonyms
drodhe,
sgangagliau
Etymon
srd.
Translations
French
négligé dans l'habillement
English
slovenly
Spanish
dejado,
desaseado
Italian
sciatto,
trascurato nel vestire
German
nachlässig.
tràgiu , nm: traju,
trazu 1 Definition
manera (fintzes moda) de si bestire, manera, betu de fàere; fintzes su chi unu paret a cara, a sa carena
Synonyms e antonyms
grabbu,
manera,
tratu
/
aerada,
bisura
Sentences
ses giòvanu de bellu tràgiu, non feu che a mie ◊ su ghéneru teniat unu bonu traju in su manizu de sas piatzas de carbone ◊ bi at poetes a tràgiu lestru e poetes a tràgiu lenu, cantendhe ◊ su tràgiu est su chi distinghet su poete de palcu
2.
chie est cudhe? a su traju mi paret gente nostra! ◊ a su tràgiu assimbillant a su babbu ◊ bidei custos benzendhe, ma de tràgiu no pariant de bidha ◊ custas poesias sunt a trazu de trallallera
Etymon
ctl., spn.
trajo
Translations
French
allure,
port,
façon de s'habiller
English
style,
carriage,
look
Spanish
traje,
porte
Italian
fòggia di vestire,
tratto,
portaménto
German
Tracht,
Haltung.