aostàre , vrb Definition
su si aguantare, su si poderare o fàere a mancu de fàere, de nàrrere, de pigare una cosa
Synonyms e antonyms
astèniri,
retènnere
Sentences
mi ndhe aosto fintzas de faedhare (G.Ruju)◊ mi aosto de l'abbojare
Etymon
ltn.
obstare
Translations
French
se priver,
s'abstenir
English
to deprive oneself
Spanish
privarse,
abstenerse
Italian
privarsi,
astenersi,
evitare
German
entbehren,
sich abhalten,
vermeiden.
avitàre , vrb: ovitare,
vitai Definition
fàere avitu, cricare de no ispèndhere o consumare meda, manigiare a régula sa cosa
Synonyms e antonyms
acolomizare,
aorrai,
arresparmiai,
istraviare 1,
rinzare
| ctr.
perdimentare,
sparafiai,
sperditziai
Sentences
pro mi avitare un'iscudu isto finas mesu nudu ◊ avita a sos minores s'atreghentu! ◊ avito de nàrrere custas cosas pro no brigare ◊ pro avitare lughe bogaiat su binu a s'iscuru ◊ no ti ndhe faghes mancu sa birgonza: de faedhare gai ti ndhe avita! (Còntene)◊ sa vida a minnanna no li aiat avitadu própiu nudha
Translations
French
économiser,
éviter
English
to save (up),
to avoid
Spanish
ahorrar
Italian
risparmiare,
evitare
German
sparen,
vermeiden.
frànghere , vrb Definition
pònnere a una parte po costoire, chistire; trantzire, trocheresindhe de mesu de ue passat o dhue at ccn. cosa perigulosa, po no pigare atumbada, po no si lassare fèrrere; cuare, andharesindhe a logu chi no si biet o no s'ischit; cricare de s’iscabbúllere de ccn. dannu / pps. frantu
Synonyms e antonyms
acampaniare,
acoglire,
arremonire,
fràndhere,
straviai,
tòlchere,
trancire
/
acuae,
acucai,
ammagare,
apatai,
atrabentare,
intuzare,
istichire,
istugiai,
istumponai
/
abbigare 1,
aggrundhare,
apaltare,
apigai,
arrundhare
Sentences
sa robba neta cheret franta ca sinono l'imbrutamus torra ◊ frànghela a frigoríferu, custa cosa, pro no si guastare ◊ su paracu, daghi proet, ti franghet s'abba ◊ cuss'àrbure franghet sa tramuntana a su cuile
2.
frànghedi sos pilos dae cara! ◊ franghedila cussa cosa chi zughes imbia, ca rues! ◊ iscudindhe za mi fit, ma sos corpos mi los apo totu frantos ◊ candho colat màchina frànghedi!
3.
ti che cherent frànghere dae nois, ca meda t'istimamus ◊ Fulanu est frantu ca lu sunt chirchendhe sos carabbineris ◊ a babbu che l'at frantu su tempus e at betadu in lutu totu sa domo
4.
nois amus s'istinu sinnau e dae cuche no nos franghimus ◊ de dogni cosa frangher nos podimus, no de sa morte (A.Fiori)◊ no mi ndhe poto frànghere: devo andhare! ◊ biadu a chie si ndh'est frantu de intrare a logu gai malu!
Etymon
ltn.
frangere
Translations
French
esquiver,
éloigner,
écarter
English
to shift
Spanish
apartar
Italian
scansare,
scostare
German
wegrücken,
vermeiden.
istransíre, istrantzíre , vrb: strantziri Definition
lassare o pònnere a una parte, ispostare, lassare a pèrdere, lassare agoa, su si tròchere o passare a una parte, istesiandho
Synonyms e antonyms
frànghere,
ibbortare,
ispostare
/
crastinare
Sentences
fizu meu, no bi andhes a denote a cussu logu: istransichelu s'astru malu! (G.Ruju)◊ s'ómine sàbiu istransit s'astru malu ◊ custas no sunt oras de andhare: istrànsilas! ◊ sa realtade est su chi est, no si podet istrassire
Surnames and Proverbs
prb:
iscritu misteru istrassire no podet ◊ istrassit ora istrassit puntu
Translations
French
esquiver,
fuir
English
to move asise,
to avoid
Spanish
apartar,
evitar
Italian
scansare,
evitare,
distògliere
German
vermeiden.