ogiósu , agt: ogliosu,
ollosu,
oxosu,
ozosu Definizione
chi portat ógiu, nau siat de cosa unta, imbrutada cun ógiu apicigau, siat de cosa (es. olia, sèmene) chi portat o faet ógiu
Sinonimi e contrari
cdh. uciosu
Cognomi e Proverbi
smb:
Ollosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
huileux,
oléagineux
Inglese
oily
Spagnolo
aceitoso,
oleoso,
oleaginoso
Italiano
oleóso,
oleaginóso
Tedesco
ölig,
ölhaltig.
ogíre ocíre
ogítu oghítu
ógiu óciu
ógiu 1 óciu 1
ogiuàmbu, ogiuàmmu , nm Definizione s'ógiu de is animales a pígiu grussu Sinonimi e contrari ogiuseu / cdh. ociuseu Etimo srd.
ogiuermànu , nm: olliarmanu,
olliremanu,
olluermanu,
oziamanu,
ozualmanu,
ozuemmanu,
ozuermanu Definizione
s'ógiu de s'olia
Sinonimi e contrari
cdh. ociulmanu
Frasi
s'ozuermanu est su menzus de sos ozos ◊ po fàere su chibudhau dhue cheret oziamanu
2.
sa divisione no est andhada límpia chei s'ozuemmanu e sunt a briga
Terminologia scientifica
mng
Traduzioni
Francese
huile d'olive
Inglese
olive oil
Spagnolo
aceite de oliva
Italiano
òlio di oliva
Tedesco
Olivenöl.
ogiusàntu , nm pl: ollusantu,
ozusantu Definizione
(ollus santus) ógiu, fatu de s'oliedhu ma ammesturau cun bràssamu, chi su píscamu beneighet in sa missa de sa gióbia santa po dh'impreare coment'e símbulu a únghere su cristianu giaendhodhi unos cantu sacramentos (e po cussu funt tres: po batiare, cresimare e po is malàidos; is primos dhos ponent ambos po cunsacrare su preide)
Sinonimi e contrari
óbiu 1,
pernúliu
Modi di dire
csn:
àere o tènnere s'ozusantu cun ccn. = èssere compares o comares de batísimu, de crésuma (compares e comares de o.); bènnere a puntu de ozu santu = bènnere a puntu de mortu, malàidu grave
Frasi
s'ozusantu cunfortat su cristianu pro sa morte ◊ su predi dhi donat is ollusantus a su malàidu
2.
cun isse bi tenimus s'ozusantu e no li sego su rispetu! ◊ no s'at fide mancu in s'ozusantu! ◊ chin sa malària so bénnida a puntu de ozusantu ◊ candho bi est s'ozusantu s'ómine est obbricau a fàchere puru imperjos delicaos!
Terminologia scientifica
prdc
Traduzioni
Francese
huile sainte
Inglese
holy oil
Spagnolo
santo óleo (s),
crisma
Italiano
òlio sacro
Tedesco
Salböl.
ogiuséu , nm: olleseu,
olluseu,
ozuseu Definizione
s'ógiu de is animales a pígiu grussu
Sinonimi e contrari
ansúngia
/
cdh. ociuseu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
suif
Inglese
tallow
Spagnolo
sebo
Italiano
ségo
Tedesco
Talg.
oglédhu oghédhu
òglia , nf: olla Definizione fae frisca cota a budhiu e cundhia fríssia cun lardu (o fintzes cun tega e chiu ancora pitichedhu) Sinonimi e contrari cdh. òglia Frasi po s'Ascensione faghent s'òglia pudria Terminologia scientifica mng Etimo spn. olla.
Ogliàstra Ogiàsta
ogliàstu ogiàstru
ogliàtzu , nm, nf: olzata, ordàsciu, ordatu, orjatu, orriatzu, orzatu Definizione farra e pane de órgiu Sinonimi e contrari orriatzedha Frasi mandhicao ordatu e casu ◊ poniat a merennare pane límpidu e ogliatzu, casu e sarditza ◊ s'orjatu como lu vendhent in sas butecarias ◊ s'olzata, assada e àrrida, si usaiat infusta in su brou ◊ Zesu picat sos chimbe ordàscios in manu e tatat mannos e minores Terminologia scientifica pne Etimo ltn. hordeacium.
ogliósu ogiósu
ógliu , nm: olzu,
órgiu,
orju,
orxu,
orzu,
ozu 1,
oxu 2 Definizione
calidades de unu laore chi faet s'ispiga a granos ma prus pitica de su trigu, impreau po alimentu de gente e de animales: su granu est prus longhitu de su trigu, sa camisa no istacat de su granu, chi po cussu abbarrat coudu cun orrughedhu de areste / órgiu furisteri = Hordeum vulgare var. exastichum; orgixedhu de topis = Hordeum marinum
Modi di dire
csn:
fàghere sos orzos su note de Santu Giuanne (o àtera die, segundhu su logu) = pònnere in s'abba ranos de orzu, a numenatis, unu cun su númene de unu baghianu e s'àteru cun su númene de una baghiana, pro ischire si… cojant paris; sudorare che órgiu = meda
Frasi
s'orzu maghinadu si cumpartit in bàtoro partes: bilinzone, tipale, cherridura, farina ◊ est a conca incrubada che s'órgiu in s'istadi! ◊ su pane si faghiat de trigu, de triguíndia e de ozu
Cognomi e Proverbi
smb:
Orgiu
/
prb:
aspeta, cuadhu miu, fintzas chi fait s'órgiu!
Terminologia scientifica
lrs, Hordeum vulgare, H. vulgare var. tetrastichum
Etimo
ltn.
hordeum
Traduzioni
Francese
orge
Inglese
barley
Spagnolo
cebada
Italiano
òrzo
Tedesco
Gerste.
ógliu 1 óciu 1
óglu óciu
ognúnu , prn: dognunu,
onneunu,
onniunu,
onzunu,
onzune,
onzunu Definizione
dónnia síngula persona
Sinonimi e contrari
cadaunu
Frasi
in su bonu onneunu b'ischit istare! ◊ onzune si ndhe prenaiat unu sacu de s'oro chi bi fit ammuntonadu ◊ onzune istat a contu sou
Cognomi e Proverbi
prb:
ognunu pentzat po issu e chie istat male si acontzat
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
chacun
Inglese
everyone
Spagnolo
cada uno
Italiano
ognuno
Tedesco
jeder.
ogràda ociàda 1