acanarjàda , nf: acanarzada Definizione
su acanargiai; nau in cobertzantza, briga, pigada in giru
Sinonimi e contrari
streulada
/
cdh. stribbiata
2.
su mastru nos fachiat arrimare, nos daiat una bella acanarjada e nos fachiat torrare a cumintzare! ◊ comente che bidiant cudhu tziu, totus li fachiant s'acanarjada picàndhelu a boches
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sortie
Inglese
outburst
Spagnolo
arrebato
Italiano
sfuriata
Tedesco
Wutausbruch.
brigàda , nf Definizione
su brigare, su certu chi si giaet a unu
Sinonimi e contrari
aciociada,
aciocu,
atachizu,
bria,
certada,
certu,
ghirta
/
cdh. briata
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sortie,
réprimande,
savon
Inglese
scolding
Spagnolo
bronca,
reprimenda
Italiano
sfuriata,
sgridata
Tedesco
Anschnauzer,
Schelte.
essía , nf: essida,
essita,
iscia 1 Definizione
su essire; logu inue si essit o si podet essire, terrinu o ortu a ue essire a fàere faina, tempus de essire o chi essit; cosa chi essit in sa carre, coment’e maladia, difetu; cosas curiosas chi si narant e chi faent erríere o a pentzare; cosa o dinare chi s'ispendhet; nau de is foedhos, sa parte chi càmbiat, in finitia, e chi giaet s'idea de cantidade (unu o medas, sing. o pl.), e de calidade (de mascu o de fémina)
Sinonimi e contrari
andada,
disessida,
tucada
/
essidorzu
/
essidura,
fruscedha
/
gastu,
ispesa
| ctr.
intrada,
recuia
Modi di dire
csn:
pitzocu, zòvanu de prima e. = chi ancora no connoschet logu atesu, chi est comintzendhe a essire; sa e. de sas ebbas de Sant'Antoni = sa tucada de Lolle, de su fumu, a no si torrare a bídere prus; fàghere o dare un'intrada un'e. = intrare e essire (o bogare) in lestresa; dare sa e. a una cosa = fuliarechela; dare sa e. a unu, a un'animale = lassai andai
Frasi
ch'est in s'ispidale, ma oe lu ponent in essida ◊ candho s'illieraiat, sa mama faghiat sa prima essida a s'incresiare ◊ sas essidas tuas za!… no torras prus, eite?! ◊ manteniat sa vintza in possa che a s'ocru e dontzi essita fit a inie ◊ tucaiat cada die a domo de sa mama: custa fit sa essida sua
2.
burrincu afissiau: candu movit a sartu, carriau, a sa essia s'istrumpat e no movit prus
3.
custa essida chi zughes in sa pedhe bido chi si est isparta!
4.
arratza de essidas chi faghes, candho faedhas!…◊ sas essidas de Nàniu, chi nachi su chi at fatu a sa muzere tiat àere sanadu su babbu puru!…◊ si fuint postos a ríere intenninne cussa essida ◊ est minore ma faghet de cudhas essidas paret unu mannu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sortie
Inglese
exit,
going out,
witty remark
Spagnolo
salida
Italiano
uscita,
battuta
Tedesco
Ausgang,
witziger Einfall.
iscía 1 , nf: essia*,
issia,
issida,
issita Definizione
su essire; logu inue si essit o faet a essire, tempus de essire o chi essit e fintzes filada o bandha chi si leat, iscopu; cosa chi essit in sa carre, coment'e maladia; cosas chi si narant e chi faent a erríere o a pentzare; cosa o dinare chi s'ispendhet / issita de còchere = cabruncu
Sinonimi e contrari
disessida
/
ttrs. iscida
/
essidorzu,
essidura,
fruscedha
/
gastu,
ispesa
| ctr.
intrada
Frasi
dae sas primas issitas a campagna chin custas pacas bestiedhas l'aiant aproegliatu
2.
inoche est sa issia de sa bidha ◊ soe chircandhe un'issita dinnitosa a sa vita mea!
4.
Tziu Máuru l'ascurtat ridendhe divertitu po tzertas issitas
Traduzioni
Francese
sortie
Inglese
exit
Spagnolo
salida
Italiano
uscita
Tedesco
Ausgang.
stalladúra , nf: staxadura Definizione
su istagiare unu pegus, su che dhu istesiare de sa chedha, su separare duas chedhas de bestiàmene innanti betadas a unu (che in is cumones); fintzes cosa chi si ponet in mesu coment'e tramesu
Sinonimi e contrari
stallamentu,
stallu 1
2.
una stalladura de linna separàt is duus bixinaus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sortie du troupeau
Inglese
separation from the flock
Spagnolo
el descarriar
Italiano
sbrancaménto
Tedesco
Absonderung aus der Herde.