afrachèsa , nf: frachesa 1 Definizione
pampada de calore / s'afrachesa de s'ora = candho su tempus est benindhe mancu
Sinonimi e contrari
bura
/
frachillu
Frasi
sa fémmina, sa domu, s'afrachesa de sa coja, is fillus: unu giogu de pensamentus! ◊ is afrachesas de is féminas funt pampadas de callenti a faci chi bandant e torrant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitation,
énervement
Inglese
great,
desire
Spagnolo
sofoco,
inquietud
Italiano
vampata,
smània
Tedesco
Hitze,
Toben.
afródhiu, afródhiulu , nm: afrodhu,
afródhulu Definizione
genia de disígiu forte, de presse, de pentzamentu de bòllere fàere, bíere, ischire e àteru, fintzes braga, prexu presumiu
Sinonimi e contrari
afràsciu,
afreudhu,
arraolu,
assúgliu,
atitivollu,
bonaggana,
codíssia,
finitzu,
furighedha,
ischinitzu,
pestighinzu,
pistu
/
frandhigu,
losinga
Frasi
a ti ndhe leas afródhiu pro unu nudha! (G.Ruju)◊ immoi s'afródhiu est totu po su cimentu armau, ca est forti! ◊ gei fiat un'afródhiu, dh'est atacada sa mobadia de istudiai a maista! ◊ poita totu cust'afródhiu de fai aprovai su progetu? ◊ at curtu trint'annus tra iscola, fillus e una meca de afródhius ◊ candho l'intrat s'afródhiu de fàghere una cosa, inoghe no che parat prus nessunu! ◊ a bortas l'intrat s'afródhiu de tucare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitation
Inglese
great desire
Spagnolo
afán
Italiano
smània
Tedesco
Begierde.
dúdhuru , agt, nm Definizione
foedhu chi si narat a disprétziu candho unu mannu faet che is criaduras
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grand enfant
Inglese
great big baby
Spagnolo
crío,
niño de la rollona
Italiano
bambinóne
Tedesco
Kindskopf.
gràndhe , agt: grandi,
grandu,
grànduru,
granne,
grannu Definizione
inditat mannària, ma prus che àteru nau de una calidade in su sensu de meda, importante, bona e totu deosi (difatis podet acumpangiare su númene impare a mannu), po su prus no cuncordat che àteros agetivos e si ponet sèmpere innanti de su nm.: a bortas s'impreat coment'e avb. e chentza fàere acórdiu / grandhe chito = a chitzi meda
Sinonimi e contrari
ispantosu,
stravanau
Frasi
custu est unu grandhe onore ◊ depeus fai una grandu festa ◊ fut grandu prexau ◊ custu giogu teniat unu granne significu pro s'amore naschinne ◊ s'incràs si ndh'est pesadu grandhe chito ◊ isse est unu grandhe professore ◊ ant fatu unu grandu pràngiu ◊ fiat unu mengianu de grandu cilixia ◊ custa mama fit grandhe pòvera ◊ est fendi grandus afàrius ◊ est una grandu sennora ◊ fit un'àrvure grandhe manna ◊ intro de cudhane ant bidu cultu grandhe pàtiu mannu ◊ fiat un'ómini de talentu e unu grandi cassadori (J.Murgia)
2.
a mei is contixedhus mi grandu praxint (T.Dei)◊ Cubeddu e Còntene fint grandhe amigos
Cognomi e Proverbi
smb:
Grandu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
grand,
magnifique,
majesteux,
solennel,
éminent
Inglese
great,
magnificent,
excellent
Spagnolo
grande
Italiano
grande,
magnìfico,
maestóso,
solènne,
eminènte
Tedesco
groß,
großartig,
erhaben,
prächtig,
prominent.