càrica , nf: càriga Definizione pinna de nasu, donniunu de is duos istampos de su nasu, a parte e àtera de su nasu / min. carighedha Sinonimi e contrari aguza, cadrata, nàstula 1, pinna 2 Modi di dire csn: nasu de càrigas = a càrigas mannas; èssiri de càrigas finis = chi portat càriga, chi leat totu sos fragos, díligu a sos fragos; èssiri càrigas a… = èssere puntadu a…, èssere a cara a…; fuedhai a carighedha = faedhare totu cun su nasu (mescamente pronuntziendhe sa /n/), prus che àteru a pecu; pònniri càriga a su fragu = acarigai, fragai, andai avatu de su fragu; frunziri sa càriga = fàghere de murros, coment'e pro nàrrere chi est cosa chi no piaghet; cumprendi sa cosa in càrigas = no cumprèndhere própiu! Frasi margiani portat càrigas finis po s'arrastu ◊ chi no fadhit sa càriga, nau ca intendu arrastu de arracatu! ◊ tupadí is càrigas ca nc'est de morri po su fragu! ◊ ses de càriga fini che cani de cassa! ◊ custu est sànguini chi est calendimí de càrigas! 2. in càrigas ndi dhu tòrristi totu su chi nci as ingúrtiu! ◊ aite no mi che pones sas càricas in daisecus?! 3. seus càrigas a sa ziminera e fogu no dhui nd'at! Cognomi e Proverbi smb: Cariga Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese narine Inglese nostril Spagnolo narina, fosa nasal Italiano narice Tedesco Nasenloch.

foràda , nf Definizione css. fossu, minore o mannu, tretu mannu o logu chi faet a fossu, chi dhue apaulat s'abba, madrina, fintzes tretu chentza matas in padente / min. foradedha = gari, zenia de fossighedhu pro zogare a ballinas; in sa manu serrada a punzu, si narat forada su tretu intremesu de sos ossos de búngiu (primu annugradorzu de sos pódhighes); f. de monti = cea, badhe Sinonimi e contrari fósciu, fossada, iscarafossu, tofa / badhe / cdh. catafossu Frasi at iscorrovonau, ci at ghetau is cuatru munedas e at torrau a tudai sa forada ◊ sa cracina e su làdiri unu tempus dhus fadiant me in d-una forada ◊ iat própiu e sa bia fut totu una forada ◊ pigant s'argidha de una forada de terra bianca ◊ su nudha est una forada isciundada 2. su bentu muinat intro de sas foradas ◊ su bentu no úrulat prus in sa forada ◊ sa nébida est artziendu de sa forada ◊ sa Terra est una forada de làmbrigas! 3. is piciochedhus ant fatu una forada aundi tirant sa perdixedha, gioghendi Terminologia scientifica slg Traduzioni Francese fosse Inglese ditch, pit Spagnolo hoyo, fosa Italiano buca, fòssa, avvallaménto Tedesco Loch, Graben.

fòssa , nf Definizione fossu mannu fatu apostadamente, prus che àteru a interrare unu mortu / min. fossedha; èssere a pes in sa f., a runcu a sa f. = béciu acanta de mòrriri Sinonimi e contrari tofa Frasi in sa fossa iscavada in campusantu terra a punzos benide a mi ghetare ◊ sa izaza de mamma prima de si che crocare faiat in sa banita una fossighedha chi cheriat narre sa sepultura Etimo ltn. fossa Traduzioni Francese fosse Inglese trench Spagnolo fosa Italiano fòssa Tedesco Grab.

iggannadórgiu , nm: irgannadórgiu, irgannadorju, iscannadógiu, iscannadolzu, iscannadorzu, sgannadroxu Definizione tretu de su gúturu ue iscannant is animales; logu inue iscannant is animales faendho sa petza Sinonimi e contrari irgannighinadorju, ispojoladolzu, puntórgiu 2 / bochidorju 2. cussu est un'iscannadorzu, no est logu de bi leare zente! Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese fossette jugulaire, abattoir Inglese jugular fossa, slaughterhouse Spagnolo fosa yugular, degolladero, matadero Italiano fossétta giugulare, scannatóio Tedesco Kehlgrübchen, Schlachthof.

ispojoladólzu , nm: ispojoladorzu, spobiadroxu Definizione tretu de su gúturu ue passant is venas e artérias prus grussas chi andhant a conca Sinonimi e contrari iggannadórgiu, pojolu 1 Etimo srd. Traduzioni Francese fossette jugulaire Inglese jugular fossa Spagnolo fosa yugular Italiano fossétta giugulare Tedesco Kehlgrübchen.

nàre , nm, nf: nari, naris Definizione nau prus che àteru pl., is càrigas o pinnas de su nasu, is duos istampos cun su modhímene chi dhos format, ma fintzes su nasu totu: po is animales narant pruschetotu naricru; a logos est su nasedhu de su granu de sa fae Sinonimi e contrari càrica, naríciu, nàstula 1 / nasu Modi di dire csn: n. a bistrale = nasu arcadu, unu pagu unchinadu, pichinu; nare de cuciúciu = nasu coment'e aggatadu, a bicu tundhitu; nare de sedha = cun sa punta coment'e a cara a subra; samben de nares = sànguini chi a bortas si perdit de su nasu; èssere dae n. a buca = durai pagu; èssere a tiradas de nares = istare tirendhe alenu a intro cun su nasu, a forte, coment'e pro no si lassare falare su mucu; pònnere su pódhighe in su nare = (naendho cosa) coment'e po ammeletzu Frasi ojos tuos buca e nare rient de bellesa! ◊ su pitzinnu si fit forrocranne sas pinnas de su nare ◊ ti tapas sas nares candho passas ◊ dae naris perdiat mucu a cannisones ◊ gighiat su nare unu pagu mannu ◊ si batiat sa lana de crastu a sas naris pro intènnere su profumu de terra ◊ cussu giughet su nari longu longu ◊ cudhu fragu dhi fiat abarrau in is nares 2. in dommo mea su pane est dae nare a buca ◊ est muconosu e a tiradas de nares Terminologia scientifica crn Etimo ltn. nare(m) Traduzioni Francese narine Inglese nostril Spagnolo fosa nasal Italiano narice Tedesco Nasenloch, Nüster.

pojólu 1 , nm Definizione fossighedhu; su gúturu, mescamente su tretu inue passant is artérias e venas prus grussas chi andhant a conca, acanta a s'origa, asuta Sinonimi e contrari bula, ispojoladolzu, spojolu Frasi sas voghes tene in pojolu! ◊ su procu de pressorju trumbuscadu chin su tirju si arràsciat su pojolu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese fossette jugulaire Inglese jugular fossa Spagnolo fosa yugular Italiano fossétta giugulare Tedesco Jugulargrübchen.

putzumórtu , nm Definizione fossu serrau a ue si che betat s'iscàrrigu de unu bagnu in logu chi no dhue at fognas Frasi seus fendi unu fossu po nci ponni su putzumortu ◊ candu su putzumortu est prenu tocat a dh'isbuidai a pompa Terminologia scientifica dmo Etimo srd. Traduzioni Francese fosse d'aisances Inglese cesspool Spagnolo sumidero, fosa séptica Italiano pozzonéro Tedesco Senkgrube.

tòfa , nf, nm: tofu Sinonimi e contrari cofu, forada, fósciu, fossa Frasi su bechinu in campusantu at iscavadu sa tofa pro unu mortu ◊ sos caminos de como sunt paris, chena tzumbos e ne tofos ◊ fai una tofedha a ponni custa cassarola! ◊ ndhe aciapat de tofos s'automobbilista in custas istradas!…◊ za costat a ndhe bogare custas contonadas dae sa tofa, gosi mannas!… 2. su tofu de s'olvidu mi che cheret ingúllere intreu (A.Piras) Etimo srd. Traduzioni Francese fosse, fossé Inglese ditch Spagnolo fosa, foso Italiano fòssa, fòsso Tedesco Graben.

túda , nf: tuta Definizione su tudare, interràrgiu; fossu po interrare unu mortu Sinonimi e contrari interru 2. finas sos mortos si trement arpilados in sa tuda, de cantu est fritu ◊ ch'est coduladu che unu sacu intro de una tuda noa chi s'interramortos aiat ammaniadu pro un'àteru cortzu Traduzioni Francese fosse Inglese grave Spagnolo fosa Italiano fòssa Tedesco Grab.

«« Cerca di nuovo