acalaízu , avb Definizione pagu pagu Sinonimi e contrari acalapena, addizu, apenas Frasi e bandho e li do un'ispuntone e che essit su tiru chi acalaizu at dadu unu suspiru ◊ est acalaizu cuadu ◊ cussas fint mortas candho fia pitzinna e acalaizu mi las ammento Etimo srd. Traduzioni Francese tout juste Inglese scarcely Spagnolo poco Italiano appéna Tedesco kaum.

addízu , avb, nm: adizu, aditzi, adítziu, aditzu, aíciu, aígiu, aizu, arítziu Definizione pagu pagu, un'apenas, un'iscuta innanti / sa die at arvéschidu aizu aizu = at fatu die comogomo Sinonimi e contrari acalaizu, apenas / abbizu 1, agigu, aizaredhu, bistentu 1 / agiummai, pagu Frasi a innòi no nc'est torrau e aditzu aditzu mi salludat ◊ si fint aizu abbistos, si tiant abbizare chi ant fatu errore ◊ cun is angionis seus arribbaus adítziu a coranta duus ◊ aizu aizu assebertaia s'irmina in sa caminera ◊ cussu est aizu: pònendhe àteru! ◊ sas fortzas mias sunt aizu, no sa volontade!◊ in cussu momentu podiat ingurti arítziu arítziu sa salia 2. carigno una foza de bide aizu isparta (G.Fiori)◊ ia adítziu tocau cun duus corpus e luegu iant abertu po mi fai intrai ◊ aizu murtu, su late s'isvagantat dai sa mughijola a su labiolu 3. at bidu a primu aizu de lughe e poi l'at intzegadu coment'e unu lampu ◊ ses sentza mancu un'aizu de rispetu! Etimo srd. Traduzioni Francese à peine Inglese hardly Spagnolo poco, apenas Italiano appéna Tedesco kaum.

agígu , nm, avb: azicu, azigu, azizu Definizione pagu, pagu pagu de css. cosa; a trebballu, cun dificurtade Sinonimi e contrari acantu 4, addizu, aizaredhu, atzicu, atzítzigu, izedhu, pachedhu, pachitzedhu, tzúniu Frasi azicu prus addainantis bi at una buteca ◊ aispeta azigu! 2. fit dormiu, azicu nche l'amus ischidau! ◊ fit grae meda: azigu bi l'amus fata a ndhe lu pesare dae terra ◊ azizu si trateniat de erríghere candho intendhiat su chi naravat cudhu ◊ unu commo agigu dhu cumprendhet! Etimo srd. Traduzioni Francese peu Inglese little Spagnolo poco Italiano pòco Tedesco wenig.

amarghítu , agt Definizione chi est unu pagu amargu, marigosu Sinonimi e contrari arranchidonzu, dranchizu, ranchiditzu, ranchitzu, ranchizosu, rantzighitu Etimo srd. Traduzioni Francese légèrement amer Inglese bitterish Spagnolo un poco amargo Italiano amarógnolo Tedesco bitterlich.

antòras , avb Definizione un'iscuta a como, pag'ora innanti Sinonimi e contrari comogomo, issara, tandhodandho Frasi gei no as a fai cumenti as fatu antoras cun s’ollu de rícinu?! Traduzioni Francese juste avant, je viens de… Inglese a short time ago Spagnolo hace poco Italiano poco fà Tedesco eben.

apunghitài , vrb Definizione arregòllere cosa a pagu a pagu, cun dificurtade Sinonimi e contrari preulire, regutzulare Etimo srd. Traduzioni Francese mettre de côté Inglese to scrape together Spagnolo ahorrar, recoger poco a poco Italiano raggruzzolare Tedesco zusammensparen.

atzichédhu , nm: cichedhu, tichedhu Definizione un’apenas de calecuna cosa de bufare, o fintzes de àteru, de css. cosa o fàere Sinonimi e contrari atzicu, bucada, súrbia, tichichedhu, ticu* | ctr. meda Frasi si sos ómines aiant pessau atzichedhu a s'áteru mundu aiant caminau prus zustos! Traduzioni Francese un petit peu Inglese very little Spagnolo poco Italiano pòco pòco Tedesco bißchen.

becióngiu , agt: betzonzu, vetzontzu Definizione unu pagu béciu Sinonimi e contrari becitedhu | ctr. giovunedhu Frasi a su pipiu po giogare sa mama dhi at istérriu una burrighedha beciòngia in terra Etimo srd. Traduzioni Francese vieillot Inglese rather old Spagnolo un poco viejo Italiano vecchiòtto Tedesco ziemlich alt.

comogòmo , avb Definizione immoi immoi, calecunu minutu faet deasi pag'ora de no pòdere nàrrere tandho), ma fintzes própriu in custu momentu Sinonimi e contrari antoras, issara, maitotu, paghessora, tandhodandho Frasi nos namus peràulas mai nadas, nàschidas comogomo intro de su coro ◊ che est essidu comogomo: azummai faghiaizis paris isse essindhe e tue intrendhe ◊ comogomo fis rindhe e como ses pranghindhe: ello macu ses?! ◊ comogomo ses a mesudie e luego a sero! 2. l'apo connota sempre malàida, cussa fémina: comogomo at a sanare, issa!… Etimo srd. Traduzioni Francese il y a un instant Inglese just now Spagnolo hace poco Italiano un àttimo fà, testé Tedesco jetzt gleich.

cotichínu , agt Definizione unu cotu pagu, male cotu Sinonimi e contrari crudonzu Traduzioni Francese peu cuit Inglese cooked a little Spagnolo poco cocido Italiano cottìccio Tedesco halbgar.

cruàncinu, cruànciu, cruàngiu, cruàntzinu, cruàntzu , agt Definizione nau de frutuàriu, chi est pagu cotu Sinonimi e contrari cruatzu, cruàxini, crudonzu, cruinciolu / cdh. crudànciu Etimo srd. Traduzioni Francese un peu vert (pas mûr) Inglese a little harsh Spagnolo un poco verde Italiano acerbétto Tedesco etwas unreif.

crudónzu , agt: cruonzu, cudronzu Definizione nau de cosa posta a còere o de frutu, chi no est cotu bene Sinonimi e contrari arbau, cruànciu, cruàxini, cruinciolu Etimo srd. Traduzioni Francese un peu cru, un peu vert Inglese a little cooked (unripe) Spagnolo un poco crudo Italiano crudetto Tedesco etwas roh.

dangallòne , nm: drangalloe, drangalloni, dranghilloi, dringhilloni, drongoloi, drongolone, tangalloi Definizione ómine mannu mannu, artu, male fatu, irdeortu, pagu sàbiu puru Sinonimi e contrari branghilloi, càngaru, dangarone, dàngaru*, drangaglieo, drodhe, galloi, giangalloi Frasi est a totu dí currellandu: peri bregúngia, unu dranghilloi mannu! ◊ dranghilloi tontu, baidindi! ◊ unu dringhillonedhu de piciocu… arrori! Terminologia scientifica zcrn Traduzioni Francese gros homme maladroit et disgracieux, sot Inglese dummy Spagnolo hombre grueso i grande un poco bobo Italiano uòmo gròsso e strambo, babbèo Tedesco ungeschlachter Mensch.

debbilóngiu, debbilónzu , agt Definizione debiledhu, unu pagu débbile Sinonimi e contrari | ctr. folte Frasi fit mesu surdu e zughiat sa vista puru debbilonza Etimo srd. Traduzioni Francese un peu faible Inglese pretty weak Spagnolo un poco débil Italiano debolùccio Tedesco schwächlich.

malafidàtu , agt Definizione chi no giaet fide, no si fidat; fintzes chi no dhue at de si fidare Sinonimi e contrari discunfiantzosu, scunfiantzosu Frasi si setzis goi malafidatos de no crèdere a mie, tanno dimannàtelu a su carrale! ◊ sos prus malafidatos sont annatos deretos a si picare su dinari 2. cussos sont imbrogliones malafidatos Traduzioni Francese méfiant Inglese wary Spagnolo desconfiado, de poco fiar Italiano diffidènte Tedesco mißtrauisch.

pàcu , nm, agt, prn, avb: pagu, pau 1 Definizione una cantidade pitica, chi no bastat po su bisóngiu, chi no est su tanti chi serbit, o est su tanti giustu ma sèmpere cantidade pitica: coment'e agt. si podet pònnere innanti o apustis de su nm. e no est sèmpere chi cuncordat; coment'e avb. serbit fintzes a cambiare su significau de un'agt. in sensu menguante: acumpangiandho unu vrb. podet fintzes àere su significau de no, nudha / min. pachitzu, pachitzedhu, paghedhu, paghighedhu, paghitzedhu, paguaghedhu = pagu meda / a/c.: su foedhu coment'e avb. podet cambiare su gradu in su sensu de méngua aciunghedho s'avérbiu meda (chi deosi dhu acostit a nudha, e balet po pagu pagu); manígiu mannu podet tènnere cun dópiu significau irónicu: s'impreat po su normale significau irónicu (es. pagu longu!… = longhixedhu!… = longu meda; pagu feu cussu cristianu!… = feu meda; pagu bellu custu fiore!… = bellu meda), ma acumpàngiat s'agt. in nadas chi narant su contràriu de su contràriu, candho si arrispondhet a chie at impreau s'agt cun significau bonu, de valore positivu: – Bellu custu froi! – Pagu bellu!…(= bellu meda? No: bellu própiu nudha!); – Paxiosu custu pipiu! – Pagu paxiosu!… (= paxiosu meda? No: paxiosu própiu nudha!); – Bonu custu binu! – Pagu bonu!… (= bonu meda? No: bonu nudha!); – Cabosu custu pisedhu! – Pagu puru!… (= cabosu meda? No: cabosu própiu nudha!); sa nada Pagu puru!… si podet fàere coment'e arresposta chentza dèpere mai nàrrere s'agt. cunsiderau Sinonimi e contrari ammerchinzadu, apenas, iscassu | ctr. bundhante, meda, paritzu, tropu Modi di dire csn: avb.: a pagu = abbellu, in cantitade paga; a pagu a pagu = abbellu abbellu, unu pagu a borta (manera); de su pagu, paghedhu: de su meda, nudha! = mezus pacu chi no nudha; commo dae pacu = de pagu tempus; mesu pagu = pagu etotu; pagubbene, pagu bèni!, pagu bèni miu!… (nadu a làstima) = ite mi siat su bene!, cale bene?!…, nudha!, tropu pagu!; èssere de pacu prus o mancu = de perunu contu, de pagu valore; èssere a contu de pagu = pagu, própiu pagu Frasi cussu pacu de cosa chi giuchio a gràscias chi l'avio cuverau! ◊ menzus su pagu chi no su nudha ◊ semus partidos a trumadas, a boltas benninne su pagu chi si teniat ◊ de su pagu, paghedhu, de su meda, nudha! ◊ seis istétius de bonugoru a bolli dividi su pagu de pani e ingaúngiu cun nosu 2. sa pagu vida chi at tentu ◊ nd'at pigau cussas pagu cosas chi teniat ◊ a bèndhere bi aiat cosa meda, ma a comporare zente paga! ◊ su dinai mi dhu ispendia in pagus oras ◊ custas pagu rigas fuedhant de una chistioni ◊ pagu genti mellus festa! ◊ àcua meda e pisci pagu ◊ cussos pacos fiados fint aggorraos in su corrale ◊ pagus is fogus chi s'alluint in is montis!… 3. cussa cosa l'ischint in pagos ◊ ndh'amus presiadu medas, ma pagos ant adduidu ◊ medas pagus faint unu meda ◊ fuant pagus is chi isciant a ligi ◊ sos pagos chi bi fint si ndhe sunt andhados puru 4. immoi biu pagu meda, e nudha puru! ◊ sa cosa prus pagu bona piaghet prus pagu ◊ su cabadhedhu a pacu a pacu lu domo ◊ a trabballai meda, ma a pagai pagu! ◊ su dinai nostru gi est a pagu ◊ est bénnidu pagu innantis ◊ de sodhu ndh'amus pacu ◊ custa cosa est unu pagu druci ◊ su mànigu mi est essidu unu pagu salidu ◊ nc'est peri chini ingrassat papandu pagu ◊ dèu gei nci creu pagu chi torrit a biu ◊ de candu babbu si fut cojau, in butega dhui abarràt pagu: dhui lassàt a mamma ◊ fuant sordaus pagu bestius e pagu armaus 5. bae chi pagu bi andhas a campu, oe, malàidu comente ses! ◊ pagu ti ndhe naro de su chi cheres ischire, ca est unu segretu! ◊ a isse pagu lu dorches, mancari l'impromitas totu s'oro de su mundhu! 6. pacubbene meu: fipo tzopu, isarchilatu! ◊ ohi, ite pàsculos, pacubbene nostru: pàsculos non si n'esistint prus ◊ ge seus sigurus in custa vida…: pagu bèni nostru! ◊ a su tempus, pagu bèni, fut prus su preugu chi no su dinai ◊ si lu leaiant a zocu che bannitedhu de pacu prus o mancu 7. cussa màchina est caminendi a pagu Cognomi e Proverbi prb: non c'est pagu chi non bastit, non c'est meda chi no ispacit ◊ paga zente bona festa! Etimo ltn. paucus Traduzioni Francese peu Inglese little, not very Spagnolo poco Italiano pòco Tedesco wenig.

pàdinu , agt, nm Definizione nau de logu, chi est pagu pagu in calada, chi est in pendhente a una bandha; a logos, abba lena Sinonimi e contrari tombiu Etimo ltn. *patidus Traduzioni Francese un peu incliné Inglese sloping Spagnolo un poco inclinado Italiano leggerménte inclinato Tedesco etwas schief.

paghennennúdha , nm Definizione ne pagu e ne nudha, pagu de abberu, nau de una persona puru: nau in cobertantza, meda Frasi su chi mi at dadu est paghennennudha 2. cussu paghennennudha no ndhe faghet de cosa in adderetu (G.Ruju) 3. li ponzeit custu paghennennudha de sa timória chi comintzeit a titillias de fritu Etimo srd. Traduzioni Francese très peu Inglese very little Spagnolo muy poco Italiano pochìssimo Tedesco sehr wenig

traixínu , agt, nm Definizione chi o chie afartzat sa fide, chi traighet, benit mancu a sa fide chi s'àteru dhi at giau o dhi giaet, e no faet a si ndhe fidare Sinonimi e contrari alevosu, ifidau, traitore, trebiali Etimo srd. Traduzioni Francese sournois, faux Inglese treacherous Spagnolo de poco fiar Italiano infido Tedesco treulos.

trobeàrzu , agt Definizione persona mala chi no faet a si ndhe fidare Sinonimi e contrari trebiali Etimo srd. Traduzioni Francese celui qui porte atteinte (à) Inglese tempting, tempter Spagnolo persona mala, de poco fiar Italiano insidiatóre Tedesco Nachsteller.

«« Cerca di nuovo