abbrívu , nm Sinonimi e contrari
impédhida,
incannada
Traduzioni
Francese
élan,
impulsion
Inglese
fresh way,
headway
Spagnolo
salto,
impulso
Italiano
abbrìvio
Tedesco
Anstoßen.
ancabíta , nf: ancalita,
ancallita,
ancarita,
angallita Definizione
genia de brínchidu, fatu a unu pei; a logos, angalita est fintzes sa farrunca, s'unga de is pigiones / andhare o brincare a s'ancarita = a un'anca
Sinonimi e contrari
peditzopu,
peincanedhu,
tzàncaru
Frasi
cun tegus brincaia a s'ancallita ◊ ant fatu s'angallita, chirchendhe de lassare s'immina in su terrinu ◊ unu ciogu innotzente de criaduras in sa carrera brinchendhe a s'ancalita
2.
s'àchili portat me is angalitas unu lèpuri chi at cassau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit saut
Inglese
hop
Spagnolo
salto a la pata coja
Italiano
saltèllo
Tedesco
Hüpfer.
bótiu , nm Definizione
movimentu a sàrtidu, a brínchidu
Sinonimi e contrari
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida
/
arratroxa
Frasi
atacat a cudhos ballos tundhos cun bótios e brincos de poledhos tocados de puntolzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
jump
Spagnolo
salto
Italiano
salto,
làncio
Tedesco
Sprung.
brínche , nm: brínchie Definizione
móvia de botu, a cropu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra o faendho unu passu longu meda
Sinonimi e contrari
bótiu,
brínchidu,
brínchili,
brincu*,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida
Frasi
sa die de sa festa est a unu brínchie e no biet s'ora de mustrare sa braga a sa zente chi at a bènnere a la bisitare
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
jump
Spagnolo
salto
Italiano
salto
Tedesco
Sprung.
brínchidu , nm: abbrínchidu,
brínchiru,
brínchitu,
brínchiu Definizione
móvia de botu, a corpu, chi si faet mescamente inartandhosindhe de terra, calandho de artu a terra, faendho unu passu longu meda pesandhondhe is peis impare
Sinonimi e contrari
bótiu,
brinche,
brínchili,
brincu,
giagu 2,
sàltidu,
sédhida,
tídhidu
Modi di dire
csn:
andai a brínchidus = a séllidas, a sedhas, che a su lèpere; ghetai unu brínchidu = fàghere unu brincu
Frasi
su brínchidu de su cuadhu no dh'apu mai tímiu ◊ nàsciu, funt a bébidus e a brínchidus cument'e crabus! ◊ at iscutu unu brínchiu e si ch'est ghetau a supra in d-unu dómine ◊ de su prexu depit ghetai brínchidu che craba in logu de arrocas! ◊ duos brínchios e che fimus in iscola ◊ is piciochedhos andhànt de parte in parte de su camminu a brínchidos e a críbidos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
leap
Spagnolo
salto
Italiano
salto
Tedesco
Sprung.
cadramínciu, cadramínzu , nm Sinonimi e contrari
brinchitu,
brincu,
iscradédhiu,
issédhidu
Frasi
sos masones sunt currindhe a cadramíncios che muscados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
jump
Spagnolo
salto
Italiano
salto,
balzo
Tedesco
Sprung.
cradédhiu , nm Definizione
su cradedhare, su istare a brínchidos, iscudendho is peis a terra po reberdia, ca no si bolet una cosa o fintzes po prexu
Sinonimi e contrari
brincu,
iscradédhiu,
issédhidu,
sàltidu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
jump,
hop
Spagnolo
salto
Italiano
salto,
balzo
Tedesco
Sprung.
giàgu 2 , nm: zagu Definizione
brínchidu chi faet su cuadhu candho agatat cosa in mesu, ananti, candho dhu current
Sinonimi e contrari
bótiu,
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
sàdhidu,
sàltidu,
sédhida
Traduzioni
Francese
courbette
Inglese
curvet
Spagnolo
salto del caballo,
bote
Italiano
corvétta,
balzo del cavallo
Tedesco
Kurbette,
Sprung.
giàmpu , nm: giumpu Definizione
su passare o brinchidare de una parte a s'àtera, nau fintzes de su tempus; in cobertantza, decisione manna, de contu
Sinonimi e contrari
brincu,
giànchidu,
passu,
sàltidu,
zumpadura
/
decisioni,
passu
Modi di dire
csn:
betare unu giampu = fai unu sàrtidu; su geunzu de su giumpu = de su trapassu, de sa zoja a su sàpadu santu
Frasi
no ti retenzas sos giampos: curre, curre o cadhu ispanu! ◊ sa vida est unu giampu chi si atraessat a su pesarue ◊ innantis de fàghere su giampu lea sa medida! ◊ si li do tempus de unu giampu a su de duos bei at a restare! ◊ una fémina avesa a tebbacare aiat fatu votu de no tocare tebbacu de sa zoja a su sàpadu santu: unu giumpu divésciu!
2.
già lu podes pensare che ómine addotu chi est pro tota vida cussu giampu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut,
bond
Inglese
jump
Spagnolo
salto
Italiano
salto,
balzo
Tedesco
Sprung.
incannàda , nf Definizione
genia de móvia chi si faet a cropu
Sinonimi e contrari
imbatu,
infrusada,
irfunada
Modi di dire
csn:
fàghere una cosa, andhare a incannadas = a sàrtidus, a brínchidus, a corpus, a impéllidas; leare s'i. = pigai su bólidu, cúrriri unu pagu po pòdiri sartai de prus, leare s'issédhidu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bond,
élan
Inglese
jerk,
rush,
run-up
Spagnolo
salto
Italiano
slàncio,
sbalzo,
rincórsa
Tedesco
Anlauf.
iscàviu , nm: scàviu Definizione
su iscaviare; genia de movimentu chi si faet cun sa conca (de animale po ifadu, de gente coment’e singiale de murrúngiu, disacórdiu), o cun su bratzu o àteru, fintzes cropu de sanna / sonai a i. = sonare pro fàghere ischidu, chentza critériu, bastat de fàghere intèndhere sa zente pro carchi avisu apretosu
Sinonimi e contrari
iscàrtinu,
pàliu
/
incorrada,
sciamiada,
sconchiada
2.
non ti fúrries contras a mimi: assentadi, asseliadi, non ti pighet a iscàvios! (R.Sardella)◊ su cuadhu no si boliat pònnere a costau de pare cun is àteros, fut a iscàvios e a butígios pariat chi no teniat gana de cúrrere
3.
ant sonau is campanas a iscàviu ca dhoi fut su fogu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saccade
Inglese
click
Spagnolo
salto
Italiano
scatto
Tedesco
Ruck.
issédhidu, issédhitu , nm, nf: issedhu,
issídhida Definizione
genia de brínchidu
Sinonimi e contrari
brínchidu,
brincu,
giànchidu,
iscradédhiu,
isédhiu
Frasi
si nche fit falada dae s'ebba chin d-un'issédhidu chi no pariat mancu de fémina ◊ bi at crapas chi iscudent issédhidos peri de deche metros catzandhe fogu dae gàligas! ◊ ndh'est essiu a issedhos e a ghémidas pro su dolore chi l'arrajolabat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bond
Inglese
jump
Spagnolo
brinco,
salto
Italiano
balzo
Tedesco
Sprung.
petòne , nm Definizione
movimentu lestru meda
Sinonimi e contrari
fua,
fuliénsia
Frasi
in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe
Traduzioni
Francese
bond
Inglese
rush
Spagnolo
salto,
impulso
Italiano
slàncio
Tedesco
Schwung,
Anlauf.
sàltidu , nm: sàltiu,
sàltziu,
sàrtidu,
sàrtiu,
sartu,
sàrtziu Definizione
su si pesare de terra a cropu, de botu, fintzes movendhosi a un'ala po che passare a s'àtera parte de una cosa o tretu, su calare a cropu de logu artu a terra; foedhandho de animale mascu, su si che pònnere in pitzu de sa fémina po dh'improssimare; tretu coment'e in buidu tra duas cosas, genia de diferéntzia, de cambiamentu
Sinonimi e contrari
bótiu,
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
sàdhidu,
sédhida
/
coberimentu
Modi di dire
csn:
sàrtiu mortale = zenia de brincu chi faghent sos zogantes de logu artu a cucurummedhu a una o a tantas bias in s'ària e ruindhe ritzos; andai a sàrtidus = su contràriu de pàsidu, fintzas fàghere sa cosa a tretos; passàreche a sàrtiu tràigu = in su chistionu, lassai a pèrdiri calincuna cosa, sartaidha apostadamenti
Frasi
che bentu currias e a sàltios ti bidia (F.Sechi)◊ comenti bit unu margiani, su caboni tirat unu sàrtiu e nci àrtziat a una mata ◊ a sartu-rucra giampat muros, trainos e cresuras (L.Marteddu)◊ dae inoghe a cue brinco a sàltziu tundhu ◊ in tres sàrtzios si che ponet in sa punta de s'àrvore
2.
su mascru petzi est faghindhe sàrtios, como chi sas berbeghes sunt in more
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut
Inglese
jump
Spagnolo
salto
Italiano
salto
Tedesco
Sprung.
sédhida, sédhidu , nf, nm: séllida Definizione
genia de brínchidu, de móvia a cropu / andai a séllidas = a brínchidos, a sedhas, che a su lèpere
Sinonimi e contrari
bótiu,
brinche,
brínchidu,
brínchili,
brincu,
sàdhidu,
sàltidu,
scàviu,
sedhu 1,
truminada
Frasi
apenas su gridadori donat cun su tumborru su signali de iscapai, s'ègua donat una sédhida e nci bessit che unu guetu ◊ su cuadhu at donau una sédhida in ària cun is cuatru peis ◊ sa baca s'est pesada a sédhidus pariat chi portàt dimónius
Traduzioni
Francese
saccade
Inglese
click,
burst
Spagnolo
salto,
brinco
Italiano
scatto
Tedesco
Ruck.
sidhàda , nf Definizione
genia de brínchidu, de trémia, de iscutulada, móvia a cropu
Sinonimi e contrari
fritida,
móida,
sidhida,
sidhimentu
Frasi
delírios mi ponent in su coro donandhe a s'ànima sidhadas de chelu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rebondissement
Inglese
jerk
Spagnolo
salto,
barquinazo
Italiano
sobbalzo
Tedesco
Sprung.