módia , nf: mófida,
mófita,
móghia,
móghida,
móida,
móvida Definizione
su mòvere, su si mòvere unu pagu; su cumenciare unu viàgiu (nau de bestiàmene, essire o portare a pàschere); fintzes abbrítiu, abbilidade de si pònnere a fàere cosa / min. moidedha
Sinonimi e contrari
fracadura,
fritida,
irmóvia,
mofitia,
sidhida
/
acínnidu,
ammiada,
movitada
/
tucada
| ctr.
firmada
Frasi
mi ballant in sas venas sas módias de sos pilos tuos ◊ agatat sa móvida giusta de is manus parit nàsciu imparau ◊ sa zòvana edade est un'iscaza de sa bida chi nche bolat impresse coment'e una móghia de chizos (G.Piga)◊ mellus a si sètzi e a fai su tontu, certas bortas, chi no a fai móvidas chi si faint pentí! ◊ cossumo su tempus ispetandhe una mófida de lavras dae una fotografia!
2.
sos ciclistas a sas tres pretzisas si presentant a sa móvida a sa carrela de sa posta
3.
chi no fut de sa móvida de is fradis, issu no nd'iat bogau nudha (G.Mura)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mouvement
Inglese
movement
Spagnolo
movimiento,
sacudida
Italiano
mòssa,
scrollata
Tedesco
Bewegung.
mofitía , nf, nm: movetia,
movidia,
movitia,
movitina,
movitiu Definizione
su fàere calecuna móvia, movimentu, fintzes su mutúgiu o moida chi si faet movendho calecuna cosa, passandho, faendho cosa, fintzes manígiu
Sinonimi e contrari
módia
Frasi
si ponet sa zente in movitia ◊ a dogni movitia de animale o de zente s'ae faghet istriminzu ◊ sas abbas chi no faghent movitia nos cumbidant intantu a navigare ◊ isse est semper in movitia
2.
est mudu e surdu: no at mai faedhadu ne mai at intesu peruna movitia ◊ sos cumpanzos candho si ant sapidu sa movitia si sunt acusiados issos puru
Etimo
itl.
movitiva
Traduzioni
Francese
mouvement
Inglese
move (ment)
Spagnolo
movimiento
Italiano
moviménto,
mòssa
Tedesco
Bewegung.
moghiméntu , nm: moimentu,
movimentu,
muimentu Definizione
su mòvere, fàere calecuna cosa ispostandhosi, andhandho, faendho; fintzes organizatzione chi si proponet calecunu iscopu e po cussu faet cosa, pigat initziativas
Sinonimi e contrari
módia,
mofitia,
motu 1
Frasi
semus totu in movimentu pro sas votatziones ◊ in sa manifestatzioni si bit movimentu de bandieras ◊ dónnia movimentu o tzàchidu dhu fait timi ◊ su movimentu de sa fémina est bàndhidu
2.
su moghimentu de sos traballadores at fatu cambiare cosas meda
Traduzioni
Francese
mouvement
Inglese
move,
movement
Spagnolo
movimiento
Italiano
moviménto
Tedesco
Bewegung.
mótu 1 , nm Definizione
su mòvere bistu prus che àteru coment'e movimentu sighiu, sighindho
Sinonimi e contrari
mofitia,
moghimentu
Modi di dire
csn:
fàghere m. = movirisí, pònniri passus; èssere m. callente (nadu de su tempus) = èssere faghindhe caentu
Frasi
su rellozu si est arressu sentza motu e ne sonu ◊ chie fuit, chie avassat: totu sa bidha est in motu ◊ est iscampiau chene motu e chene remore
2.
no est fritu, antzis est fintzas motu callente ◊ candu fiat in motu sa lei de Lionora po medas malifatias nci fiant trumentus de dónnia genia
Traduzioni
Francese
mouvement,
exercice (esercizio fisico)
Inglese
motion
Spagnolo
movimiento
Italiano
mòto
Tedesco
Bewegung.
pedighínu , nm: pidighinu Definizione
genia de pentzamentu / àere una cosa a pidighinu = tènniri iscinitzu po ccn. cosa
Sinonimi e contrari
apensamentu,
apinnicu,
arraolu,
ischinitzu,
pedine,
pestighinzu
/
abbalàviu,
atàviu,
fazellu
Frasi
candho unu at su pidighinu de tucare chito no drommit ◊ su pidighinu chi ant sos de domo est su chi podet capitare cras (M.Bua)◊ su pidighinu chi aiat si apasigheit addaghi resesseit a si ammentare su càntigu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitation,
mouvement
Inglese
restlessness
Spagnolo
inquietud,
desasosiego
Italiano
irrequietézza,
moviménto
Tedesco
Unruhe,
Bewegung.
piliséri , agt, nm: pilisseri Definizione
chi o chie ponet pilisu, burdellu, tréulu
Sinonimi e contrari
cunfusionista,
insulladori,
pilisosu,
supuzeri,
trebuleri,
truvutzeri
| ctr.
pachiosu
Frasi
sas fémminas prus pilisseras si brigaiant
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitateur
Inglese
ringleader
Spagnolo
agitador
Italiano
agitatóre
Tedesco
wer etwas in Bewegung versetzt (Unruhe).
sedentàriu , agt Definizione
nau de ccn., chi istat a meda firmu, ciciu; nau de unu pópulu (prus che àteru foedhandho de s'antigóriu), chi faet abbitu sèmpere in su matessi logu e po cussu etotu faet bidhas e citades
Sinonimi e contrari
| ctr.
andhantanu
Traduzioni
Francese
sédentaire
Inglese
sdentary
Spagnolo
sedentario
Italiano
sedentàrio
Tedesco
wenig Bewegung machend,
sesshaft.
sumbulladòri , agt, nm Definizione
chi o chie ponet sumbullu, avolotu
Sinonimi e contrari
insulladori,
piliseri,
supuzeri,
trebuleri
Frasi
no emu fatu nudha, ma femu contràriu a is fascistas e m'iant arrestau a su própiu, anca femu sumbulladori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agitateur
Inglese
stirrer
Spagnolo
agitador
Italiano
agitatóre
Tedesco
wer etwas in Bewegung versetzt.