batugliàre , vrb: batuliai Definizione
fàere carraxu, bacanu a boghes e a tzérrios
Sinonimi e contrari
abbochinare,
chichigliare,
stragamullai
Traduzioni
Francese
faire du tapage,
chahuter
Inglese
to make a din
Spagnolo
alborotar
Italiano
schiamazzare
Tedesco
kreischen.
fruschiàre , vrb: afruschiare,
frusciare (fru-sci-a-re)
frussiai Definizione
bogare o fàere unu súrbiu, fàere sonu a súrbiu (a buca allomborandho is lavras, a pódhighes in buca, o cun calecuna aina de sonare)/ fruschiaresila = istare fruschiendhe unu pagu a ispàssiu
Sinonimi e contrari
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
mojire,
múere,
muizare,
suai,
sulietai,
surbiai,
zumiai
Frasi
frúsciat su sede candho colat sa falche, messendhe ◊ fruschiandhe che craparzu betzu, Pirastredhu at mutiu su capu ◊ pride Porchedhu secabat sos negóssios fruschiandhesila e cantandhe
2.
sas ballas fruschiendhe in altu e bassu faghiant atapèndhesi fracassu (F.Dore)
Etimo
ltn.
fist(u)lare
Traduzioni
Francese
siffler,
grincer
Inglese
to creak,
to whistle
Spagnolo
silbar,
chiflar
Italiano
fischiare,
strìdere
Tedesco
pfeifen,
kreischen.
schiài, schibiài , vrb: ischeliare*,
schiliai,
schiulai,
schiullai Definizione
fàere a boghe una genia de tzinchírriu, de súrbiu, de sonu acutzu; nau in cobertantza, istare a murrúngiu, a chèscia
Sinonimi e contrari
grariare,
grarire,
piulai,
tichirriare
/
chesciai
Frasi
su schiliai de sa genti iat incarrerau s'intrada de su palàtziu ◊ schiliànt totus: pariat un'arrisixedhu ligeru e schinniu ◊ su procu schiat ◊ ma càstia cust'origa: mi parit de intendi animalis schiendi! ◊ sa papagalledha est sempri schiulendi ◊ is marabigas ant cumentzau a schiulai
2.
custa bateria schiat candu est ispacendi sa currenti
Traduzioni
Francese
piailler,
grincer,
pleurnicher
Inglese
to peep,
to creek,
to moan
Spagnolo
piar,
chirriar,
lloriquear
Italiano
pigolare,
garrire,
strìdere,
frignare
Tedesco
piepen,
kreischen,
wimmern.
scrillitài , vrb: iscrillitai* Definizione
tzerriare o cantare cun boghe acutza, arta; sonare craru
Sinonimi e contrari
cerriai,
iscribilliai
Frasi
Istevunedhu mi currit arriendu e scrillitendu a mi basai ◊ scrillitàst a su noti, grillixedhu ammachiau!
Traduzioni
Francese
crier,
s'égosiller
Inglese
to screech,
to shriek
Spagnolo
chillar,
gritar
Italiano
strìdere,
strillare
Tedesco
kreischen.
scrillítu , nm, agt: iscrillitu*,
sgrillitu Definizione
boghe acutza, tzérriu, boghe coment'e tzinchírriu, fintzes sonu / boxi scrillita = chi essit, arta e fine, azummai a zisa de tichírriu
Sinonimi e contrari
gríbidu,
iscribílliu
/
scrillitau,
scrillitosu
/
cdh. striulitu
Frasi
de s'atzíchidu, unu scrillitu mi ndi fiat essiu de buca prus forti ◊ su pipiu gioghendi de su prexu at fatu unu scrillitu ◊ su pipiu fait dogna scrillitu che sulitu de canna! ◊ cantat a scrillitus coment'e chi sulit cun duus didus ◊ s'intendit su scrillitu de is gennas
2.
sa gatu arrispundiat cun sa boxixedha sgrillita
Traduzioni
Francese
cri,
aigu
Inglese
shriek,
shrill voice
Spagnolo
chillido,
grito,
agudo
Italiano
strillo,
strido,
acuto
Tedesco
Kreischen,
scharf,
schrill.
tichirriàre , vrb: sirrichiai,
tzichirriai* Definizione
su sonare chi faet su linnàmene po isfortzu; nau de gente, de animales, betare tzérrios coment'e sonu indistintu, lamentu
Sinonimi e contrari
abbochinare,
tirriare 1,
tzacarrai,
tzacazare
2.
s'isprammat tichirriendhe ◊ ite tenet cussu porcu tichirriendhe?
Traduzioni
Francese
grincer,
striduler
Inglese
to creak
Spagnolo
chirriar
Italiano
strìdere
Tedesco
kreischen.
tírriu , nm: cérriu,
tzérriu* Definizione
boghe arta, forte, coment'e brigandho, tzerriandho (ma fintzes boghes de animales); sonu malu de cosas chi girant e frigant apare
Sinonimi e contrari
tichírriu,
tirju
Frasi
tírriu de tonca, de istria, de gatos ◊ nues de corroncas sunt pitulandhe tírrios assustados ◊ intenno su tírriu de s'ape volanne
Traduzioni
Francese
grincement
Inglese
creaking
Spagnolo
chirrido
Italiano
cigolìo,
stridóre
Tedesco
Knarren,
Kreischen.
tzichírriu , nm: insichírriu,
tichírriu,
tzinchírriu,
tzirríchiu Definizione
genia de sonu de linnàmene faendho isfortzu, de cosas de ferru, de ossu (is dentes), de cosa chi si movet a fortza (es. apertura, in is grofales); fintzes tzérriu forte de animale e de gente a lamentu
Sinonimi e contrari
cérriu,
ischéliu,
tírriu,
tzancurru
Frasi
su tzichírriu de cussa nai chi sàntziat mi narat ca seus in atóngiu ◊ camminat totu a tzinchírrios cun is botinos de cromo noos!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grincement
Inglese
creaking,
chirping
Spagnolo
chirrido
Italiano
cigolìo,
stridìo,
stridóre
Tedesco
Knarren,
Kreischen.