brócu , nm: Definizione
orrugu de linna (prus che àteru a punta a una parte) prantau in terra o cravau in su muru po acapiare o apicare cosa, istrégiu (ma est fintzes postu, tretu, inue in is cumbessias unu costumat – o tenet diritu – a pònnere su bagàgliu, is trastos, a si arrimare); fintzes ogu de linna ue isparat cambu nou; àinu o cuadhu malandhau
Sinonimi e contrari
brechioni,
cantu,
rocu,
runcu,
tretu
/
frusticu
Modi di dire
csn:
téteru che b. = círdinu, téteru che fuste, chi si creit meda e mancu saludat; èssere tirau che pedhe in b. = èssiri tirau che cani, èssere chentza tempus nudha nudha; brochedhu pro innetare dentes = ispuligadente; no ischire mancu su b. chi che li vocat s'ocru = no si abbizare de sos dannos e istrobbos prus ladinos, no bídere su male mancu candho est craru; annare che a su brocu (circhendu calecuna cosa)= andai a corpu seguru aundi est sa cosa circada
Frasi
bi at unu brocu de linna chi marcat sa làcana ◊ in domo sua no cheret tocare brocu dae terra! ◊ bi at tzente chi de unu brocu ndhe fachet una ràica!
2.
est camminandhe téteru che brocu ◊ sa zente, de su bisonzu, fit tirada che pedhe in brocos
3.
su priore ocupabat tres brocos, in sa cumbessia ◊ sos Portolos aiant picau possessu de su brocu issoro chi fit in s'úrtimu cuzone de sa cumbessia (S.Spiggia)
Cognomi e Proverbi
smb:
Broccu
Etimo
ltn.
broccus
Traduzioni
Francese
pieu,
piquet
Inglese
peg
Spagnolo
estaca,
piquete
Italiano
pïòlo,
picchétto
Tedesco
Haken,
Pflock.
clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla,
cravillu Definizione
orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
cabiga,
cangiolu,
carícia,
ordigione
/
brocu,
giau,
obbibi
Frasi
su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini
Etimo
ctl.
clavilla
Traduzioni
Francese
cheville,
pieu,
piquet
Inglese
bolt
Spagnolo
estaca
Italiano
cavìcchia,
piòlo
Tedesco
Pflock.
cràdiu , nm Definizione
puntedhu de canna o de linna chi si fichit in terra po singialare cosa (es. unu puntu, ue si depet prantare o pònnere calecuna cosa) o fintzes, si su cràdiu est a nae longa, po arraigare cosa prantada; segundhu, fintzes ràgiu de orroda
Sinonimi e contrari
arradicra,
brocu,
cerboni
Traduzioni
Francese
piquet,
petit pieu
Inglese
stake
Spagnolo
piquete
Italiano
picchétto,
palétto di sostégno
Tedesco
Pflock.
pabòni 1 , nm: palone 1,
paloni Definizione
puncione, orrugu de linna a punta po prantare cosas in s'ortu; nae de linna acutzada, prus che àteru iscomada, chi si ponet po arraigare is fundhos de sa bide in is bíngias; arraighina de dente; palu, puntedhu mannu puru
Sinonimi e contrari
rocu
/
ladicra,
pontedhu
Modi di dire
csn:
fàghere su p. = fàghere s'àrbure ritza, fai s'àrburi de s'arenada, o de sa nai; casciale a duos, a tres palones = chi portat duas, tres arréxinis; ebba de palone = sa de mesu, in s'arzola, presa a su rocu
Frasi
si ponent fichidos che duos palones ◊ at apicau su capedhu a unu paboni
Cognomi e Proverbi
smb:
Palone, Paloni
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit pieu
Inglese
stake
Spagnolo
estaca,
palo
Italiano
palétto
Tedesco
Pflock.
pichète , nm Definizione
puntedhu piticu a punta chi si fichit in su puntu ue si depet prantare sa bide, o fintzes po singiale pigandho misuras in terra; in cobertantza, fintzes frastimu
Sinonimi e contrari
cràdiu,
fichete
/
frastima
Etimo
spn.
piquete
Traduzioni
Francese
piquet
Inglese
peg
Spagnolo
estaca
Italiano
picchétto
Tedesco
Pflock.
rócu , nm Definizione
orrugu de linna puntudu cravau (o de cravare) in terra po acapiare animale o, prus piticu, in su muru po apicare cosa, orrugu de nae curtzu chi abbarrat in sa mata de una nae immuciurrada, cantighedhu de linna puntudu po fàere fossu in terra a pònnere prantàgia, sèmene / min. rochitu
Sinonimi e contrari
brocu*,
fuste
Modi di dire
csn:
semenare, prantare cosa a r. = faghindhe unu fossitedhu cun d-unu rocu e betendhe su ranu o ponindhe sa prantaza; téteru che rocu = (nadu de ccn.) téteru che fuste, intreu, chi si creit meda; rocu de arxola = postubbariu, puntellu ficadu in mesu de s'arzola pro bi prèndhere sos cadhos triulendhe; manigare erba de rocu = nudha (ca s'animali acapiau no podit andai)
Frasi
prèndhere un'animale a su rocu ◊ faghe sa regulada a sos faedhos malos, o ti as a bídere presu sentza rocos! ◊ pro ordire ponent sos rocos in terra
2.
sa prantaza (latuca, chibudha, e gai), candho est de pònnere si prantat a rocu
Cognomi e Proverbi
smb:
Roccu
Traduzioni
Francese
pieu,
piquet
Inglese
pin (wooden )
Spagnolo
gancho,
plantador
Italiano
pïòlo,
cavìcchio
Tedesco
Pflock,
Bolzen.
travèdha , nf Definizione
orrugu de linna, de tàula o de àteru materiale, chi si ponet a istúturu (es. in is iscalas, is gecas, is sedhatzos e àteru) po poderare impare duas cosas o fintzes po serru, pòdere pònnere su pei o àteru
Sinonimi e contrari
reja 1,
traessa
/
pedarzu
Frasi
sa cradea zughet sas travedhas ◊ s'iscala de linna de su mastru de muru est a travedhas
Traduzioni
Francese
pieu,
traverse,
barreau
Inglese
peg,
transom
Spagnolo
gancho,
travesaño
Italiano
pïòlo,
travèrsa
Tedesco
Pflock.