botíu , nm, nf: butia,
butiu,
bútiu,
gutia* Definizione
unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru iscagiada: abba, ógiu, mele, binu e àteru deasi (si narat fintzes po pagu pagu)
Sinonimi e contrari
guta 1,
istidha,
istídhigu,
làmbria,
lutia,
paspia
/
paghitzedhedhu
Modi di dire
csn:
butiu mortu, butiu intro de muru = male cuadu, male chi no si bidet ma chi faghet dannu meda própiu pro cussu, mancari parzat cosa paga; butiu mortu = pudha crionzana, su chi si ndhe tenet de unu bene chi ant lassadu sos mannos, arrenduda; meighina a butios = de pigai a istídhius contaus; betare a butiu a butiu = a pagu a pagu; bogàreche sos butios = acontzare su tretu de una cabertura ue bi butiat abba projana a intro; su mastru de sos butios = mastru chi mendhat sas caberturas pro che bogare sos butios
Frasi
s'abba est falendhe a butiu in s'isseta ◊ at betadu pagos butios de binu a s'abba ◊ at annuadu meda ma at fatu duos bútios ebbia ◊ tocat de che bogare sos butios de cabertura, sinono nos proet intro de domo
2.
ancu no si potat comporare unu butiu de abba! ◊ de cussa cosa tue no ndhe depes bufare mancu butiu, ca ti faghet male! ◊ pònemi duos butios de gafè a mi che leare custu sabore malu de buca!
3.
si assemizant che duos butios de abba
4.
dépidos no ndhe ponzo mai, ca sunt che gutiu in intro de muru!
5.
fit sa matessi bellesa: li mancabat petzi su gutiu
Cognomi e Proverbi
prb:
butiu mortu intro de muru che betat sa domo
Traduzioni
Francese
goutte
Inglese
drop
Spagnolo
gota
Italiano
góccia,
góccio
Tedesco
Tropfen,
Schluck.
butiadúra , nf Definizione
su butiare
Sinonimi e contrari
butiamentu,
gutiadorzu,
stidhiadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dégouttement
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo
Italiano
gocciolaménto
Tedesco
Tropfen.
gutía, gútia , nf, nm: botiu,
gutiu,
gútiu Definizione
unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida / gútia intro de muru = male de domo (meda peus de unu male chi benit de fora), mescamente parente etotu chi faghet cosa a traitoria
Sinonimi e contrari
guta 1,
istidha,
istídhigu,
làmbria,
lutia,
paspia
Frasi
isperas de luche e gútias de lentore ◊ deretu at trumentau a pròghere cada gútiu cantu un'obu
2.
frade e sorre fint che duas gútias de abba: uguales de cara, de ghetos, in su modu de fàchere ◊ miseràbbile, sa gútia intro de muru ses tue!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
goutte
Inglese
drop
Spagnolo
gota
Italiano
góccia,
góccio
Tedesco
Tropfen,
Schluck.
ilgutadúra , nf: irgutadura,
isgutadura,
sgutadura Definizione
su irgutare, su istidhigare, sa cosa chi orruet istidhigandho
Sinonimi e contrari
sucutadura
Frasi
so pronta a ti dare s'última isgutadura de su coro!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égouttage
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo
Italiano
sgocciolatura
Tedesco
das Tropfen.
istedhiàre , vrb: istidhai,
istidhare,
istidhiare,
istidhigare,
stidhiai Definizione
calare o fintzes betare a istídhigu a istídhigu, pròere unu pagu, pruschetotu cumenciare a pròere
Sinonimi e contrari
aciaviai,
arrosinai,
botiare,
cibinare,
modhinare,
plopighinare,
proighinai
/
allardare,
preutire,
untinare
Frasi
serra bèni cussu grifoni ca abarrat istidhigandho!
2.
totu su logu istidhiadu est, comente ses coladu cun s'isterzu sucuta sucuta!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dégoutter,
couler
Inglese
to trickle
Spagnolo
gotear
Italiano
gocciolare
Tedesco
tropfen.
istídhigu, istídhiu, istídhu , nm: stídhiu Definizione
un'apenas de cosa, mescamente de css. lícuidu assimbigiau po tanti e bisura a una làmbriga / min. istidhiedhu; aconciai is istídhius de sa teulada = mendhare sa cabertura, cambiare carchi téula segada
Sinonimi e contrari
botiu,
guta 1,
gutiu,
istidha,
làmbria,
làmpia,
lútiu,
lútria,
paspia
Frasi
sa funtana fit falendhe a istídhiu ◊ ghetamí duus istídhigus de mexina! ◊ a istidhu a istidhu plenet su casidhu ◊ no at fatu prus un'istídhigu de abba!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
goutte
Inglese
drop
Spagnolo
gota
Italiano
góccia,
góccio
Tedesco
Tropfen.
làmbria , nf: làmbriga Definizione
una genia de abba chi bogant is gràndhulas de s'ogu; fintzes cosighedha pagu pagu, istídhigu de cosa (sudore, lentore), is granos de s'orrosàriu
Sinonimi e contrari
làcrima*
/
botiu,
guta 1,
gutiu,
lútiu,
lútria,
istidha,
istídhigu
Frasi
dhi calat, no dhi calat làmbriga ◊ connoscis cantus làmbrias mi ant fatu marigosu su pani! ◊ dhi calat dogna làmbriga che cariasa!…
2.
s'afetu no est solu montovadu in sa moda de otavas e tertzinas ma lítzitu che làmbrias cristallinas (G.Ruju)◊ dha gradessis una lambrighedha de cafei? ◊ che chisina in sas àeras frundhida no siat custa làmbriga de vida! (A.Brundu)
Traduzioni
Francese
goutte
Inglese
drop
Spagnolo
gota
Italiano
stilla,
gócciola
Tedesco
Tropfen.
scolaméntu , nm Sinonimi e contrari
scoladura,
sucutadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
suintement
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo
Italiano
stillaménto
Tedesco
das Tropfen.
secútu , nm: assicutu,
sucurtu,
sucutu,
sulgutu,
suncurtu 1,
suncutu,
surcutu Definizione
làmbrigas chi calant a cora candho si pranghet a meda; su respiru a cropu e a tzúnchiu chi si faet pranghendho
Sinonimi e contrari
singurtu,
sunconi,
tzaculitata
/
cdh. sicutu
Frasi
sa cuba est a sucutu ◊ no prangas làcrimas a sulgutu! ◊ in cuss'ammentu apo piantu a sucutu ◊ asciuta su sucutu de cussos ojos chi sunt bundhendhe làgrimas! ◊ mama e babbai prangint a suncutu sa morti de mulleri mia
2.
sonant sas campanas a dolu, sas campanas a sucutu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égouttement
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo
Italiano
sgocciolìo
Tedesco
Tropfen.
sfài , vrb: ifàghere*,
sfàiri Definizione
isconciare, ma nau de istrégiu istampau chi perdet, chi lassat essire su chi dhue ponent
Sinonimi e contrari
falare,
gessai,
pèldere,
sciai,
sumire
Frasi
in custa domu totu scoscimingiara nci sfait che in su cioliru de scolai is macarronis! ◊ cuss'istrexu sfait, depit portai calancunu istampu ◊ custa carrada sfait: seu biendi sa lucina!◊ sa scifedha iscannia sfait a istídhiu a istídhiu
Traduzioni
Francese
dégoutter,
couler
Inglese
to drip
Spagnolo
gotear,
chorrear
Italiano
gocciolare,
colare
Tedesco
tropfen.
stidhiadúra , nf: istidhiadura* Definizione
su stidhiai
Sinonimi e contrari
butiadura,
butiamentu,
gutiadorzu,
stidhióngiu
Traduzioni
Francese
égouttement continu
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo
Italiano
gocciolatura
Tedesco
Tropfen.
stídhu , nm: istidha* Definizione
un'apenas de cosa, mescamente de css. lícuidu
Sinonimi e contrari
botiu,
ghema 1,
guta 1,
gutiu,
istídhigu,
làmbria,
lútiu,
lútria,
paspia
/
cdh. stidhu
Traduzioni
Francese
goutte
Inglese
drop
Spagnolo
gota
Italiano
stilla
Tedesco
Tropfen.
sucutadúra , nf Definizione
su sucutare; cosa calada a istidhigadura, fintzes su fundhurúgiu, cosa chi abbarrat a úrtimu (e po cussu paga, unu tzichedhu)
Sinonimi e contrari
ilgutadura,
scoladura,
sucutonzu
3.
sa sucutadura mi as dadu: abberi un'àtera ampulla!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égouttage,
suintement
Inglese
dripping
Spagnolo
goteo,
gotas
Italiano
sgocciolatura,
percolato
Tedesco
Tropfen,
Perkolat.
sucutàre , vrb: sugutare Definizione
lassare o fàere apostadamente orrúere s'abba (o àteru deasi) chi portat sa cosa, pruschetotu a istidhigadura, candho est paga; si narat fintzes in su sensu de su pèrdere o calare a istídhigos chi faet un'istrégiu istampau, chi sumit / andhare sucuta sucuta = istidhiendi, cun ccn. cosa ch'istídhiat
Sinonimi e contrari
aggutai,
botiare,
ilgutare,
ilgutire,
isciucutare,
sucutire,
sumire
Frasi
sos càlighes covacados fint sucutendhe in su lavandinu ◊ fit acabbandhe de si sucutare sas úrtimas istidhas de su sudore ◊ totu frades si nche aiant sucutau peri cussu fiascu (G.Piga)◊ s’abba est sucutendhe dae sa cobertura ca fit proindhe ◊ sa supressa at sessadu de sucutare ◊ su boe masellau est in sa gantziera apicau a sugutare
2.
sa cupa at sucutau (G.F.Sedda)
Etimo
itl.
soggotare
Traduzioni
Francese
dégouliner,
suinter
Inglese
to drip
Spagnolo
gotear
Italiano
sgocciolare,
percolare
Tedesco
tropfen,
perkolieren.