acabussài , vrb: cabussai Definizione brinchidare a modhe, in s'abba, a conca a bàsciu: rfl. fintzes imbergheresiche in s'abba, calàreche a fundhu o, nau de su cuadhu, pesare coment’e prantau in is cambas de asegus, archetare Sinonimi e contrari tzurruvigai Frasi est acabussendi in mari ◊ su piciochedhu fut prontu a acabussai de un'iscógliu ◊ iat acabussau ma essendu totu de linna abbarràt asuba de s'àcua ◊ is caus marinus cincidhànt asuta de su soli acabussendi in s'àcua po piscai 2. is piscadoris si funt acabussaus cun sa barca Etimo ctl. (a)cabussar Traduzioni Francese plonger Inglese to dive Spagnolo zambullirse, hundirse Italiano tuffarsi, inabissarsi Tedesco eintauchen.

acabussòni , nm: cabussoni* Definizione brínchidu a conca a bàsciu chi si faet de artu a mesu de s'abba / e it'acabussoni!… = ita dannu!, it'arrore!… (nadu de cosa chi est andhada male) Sinonimi e contrari acabussu, tzurruvigau / cdh. caputzina Traduzioni Francese plongeon Inglese dive Spagnolo zambullida Italiano tuffo Tedesco Eintauchen.

aciufàe, aciufài , vrb: aciufari, aciuvai, aciuvare, atzufare 1, atzuvai Definizione intrare a s'abba, calàreche a fundhu (in s’abba o in àteru modhe deasi etotu o meda), afundhare una cosa / aciuvai su fundu a una carrada = bogarebbichelu Sinonimi e contrari afundae, afangare, afungai 1, ammodhigare, aputare, atafai, inciuviri, intofare Frasi si nci aciuvat totu su chi no abarrat apitzus de s'àcua ◊ no passis me ingunis ca sa terra est tropu modhi e nci aciuvas ◊ nci seu aciuvau in sa ní ◊ is bòis atzuvant su bruncu in sa pica ◊ atzufat sos pódhighes in s'abba e si faet sa rughe ◊ nci ant atzuvau is navis comenti dhas ant bombardadas 2. in custu matalafu tropu modhi nci aciuvu Etimo itl. attuffare Traduzioni Francese couler Inglese to sink Spagnolo hundir Italiano affondare, immèrgere Tedesco versinken, eintauchen.

ifúndhere , vrb: ifúnnere, ilfúndhere, infúndere, infúndhere, infundi, infúndiri Definizione isciúndhere, pònnere in s’abba (o àtera cosa deasi), ispergiare o betare apitzu abba o cosas deasi (bastat chi siant modhes – es. fintzes oro o àteru metallu iscagiau –, o fintzes a pruine, faendho sa cosa de ‘ifúndhere’ a imbuscinadura); provare calecuna cosa, mescamente cosas chi dolent, chi costant, dificurtades / pps. ifustu Sinonimi e contrari abbagnare, bagnai, inciundi, insúndhere, isfúndhere | ctr. asciutai, frobbire Modi di dire csn: fàghere a mossu infundhe = isciundi s'arroghedhu de su pani in sa cosa de papai e papai, fàghere ifundhindhe e manighendhe; ifúndhere su pódhighe in calecuna chistione = connòschere, proare, isperimentare una dificurtade Frasi su pane de fresa si podet ifúndhere o manigare àrridu ◊ candho proet ifundhet su logu ◊ in tempus de calura andhat bene a s'ifúndhere pro s'ifriscare ◊ cun cuss'abba mi fia ilfustu ◊ in su giumpatógliu si potet colare chene nos ifúnnere ◊ ti dao s'arracada de prata ifusta in oro 2. tue faedhas gai ca in custas cosas no bi as mai ifustu su pódhighe! 3. apo manigadu pane a mossu infundhe in sa bagna ◊ s'ifundhet su biscotu in su gafè, in su late, fintzas su pane russu in su binu Cognomi e Proverbi prb: daghi proet a totu infundhet Etimo ltn. infundere Traduzioni Francese mouiller Inglese to wet, to dip Spagnolo mojar Italiano bagnare, irrorare, intìngere, inùngere Tedesco eintauchen, bespritzen, benetzen, eintauchen.

insúndhere , vrb: isciúndhere, isciúndiri, isciúnnere, issúndhere, issundi, issúnnere, sciundi Definizione pònnere in s'abba, betare abba o cosas deasi apitzu; intrare a modhe in s'abba / pps. inciustu, insustu, sciustu Sinonimi e contrari abbagnare, bagnai, ifúndhere*, isfúndhere | ctr. asciutai, frobbire, istrègere Frasi no podiant andai mancu a s'issundi sa limba in s'arriu ◊ rios e trainos insundhent sos poverinos suterrados fizos mios ◊ Gesús a Giudas oferesit unu bículu de pane ch'isciundhesit in su piatu (A.Loy)◊ s'abba no dhos isciunniat ◊ isciundendu sempri seus, pruendu sempri! ◊ cun totu custas nues, custu sero s'issundhimos! ◊ isciundhiosi sa cara ca bosi che ischidat! Traduzioni Francese baigner, tremper Inglese to wet Spagnolo bañar, mojar Italiano bagnare Tedesco naß machen, eintauchen.

«« Cerca di nuovo