ilmeràre , vrb: ismerare,
smerai Definizione
su si fàere in bàtoro po ccn., fàere de totu pommore de unu, po dh’agiudare; fintzes bogare sa cosa de un’istrégiu tropu prenu; a logos dhu narant in su sensu de s’incantare, de si meravigliare, ispantasiare
Sinonimi e contrari
aurzire,
desintragnai,
irfrissurare
/
iscolomare
Frasi
Deus ismerat onnipoténtzia, amore e sabidoria ◊ sucurre sos chi s'ismerant pro bènnere a ti visitare!
3.
a minore ti ndhe ismeravas vadiandhe sa campagna
Etimo
spn.
esmerarse
Traduzioni
Francese
prodiguer,
se prodiguer
Inglese
to lavish,
to do all one can
Spagnolo
esmerarse
Italiano
prodigare,
prodigarsi
Tedesco
verschwenden,
sich ergehen.
irbaíre , vrb: isbaire Definizione
ispèndhere prus de su bisóngiu; fàere giare atentzione a calecuna àtera cosa coment'e a giogu, a ispàssiu
Sinonimi e contrari
burrusciare,
ispeldisciare,
istravuciare
/
irballare 1
Frasi
su pópulu domandhat proite tantos miliardos isbaidos ◊ est unu criminale chie isbait sos benes púbblicos ◊ isbaint sos milliardos a manca e a dresta, tantu za pagant sos àteros!
2.
a sa pitzinna pro l'irbaire li at nadu ca fit ghirandhe su babbu ◊ pro irbaire sa pitzinna, ca fit timendhe, sa mama si ndh'est rísida
Etimo
ctl.
esbair
Traduzioni
Francese
dilapider,
gaspiller
Inglese
to waste
Spagnolo
dilapidar,
derrochar
Italiano
dilapidare,
sprecare
Tedesco
durchbringen,
verschwenden.
ispeldisciàre , vrb: isperdiciai,
isperdisciare,
isperdissiai,
isperdissiare,
isperditziare,
spedritziai Definizione
perdimentare sa cosa, ispèndhere dinare e cosa chentza contu e chentza cabu, po nudha, po cosas chentza importu o pagu sérias; irmundhiare, distrúere cosa, gente, nau fintzes in su sensu de dha fàere iscumpàrrere
Sinonimi e contrari
aperdimentare,
burrusciare,
disperdissiare,
distrúere,
isbaire,
ispazetare,
ispèldere,
istradhusciare,
istravuciare,
istruichinare,
sparafiai
| ctr.
aorrai,
arresparmiai,
collire,
contifizare,
istraviare 1
Frasi
zente cun cabu bi cheret pro no isperdissiare su dinari ◊ cun totu su tabbacu chi ti fumas ti che as totu su bene isperdisciadu (P.Masia)◊ su bene ti l'as isperdisciadu pro su lussu ◊ mi feis isperdiciai cussu pagu chi tengu!
2.
ispeldíscia su pabilu de sos muros, si ti faghet male ◊ su mundhu chena fide si ammalísciat, si ódiat e s'isperdísciat ◊ isperdíssia s'eternu arguai de ódios, istridos e prenetas! (G.Ruju)◊ los ant isperdissiados totu, siscuros! ◊ cun su fàghere bostru onestu che isperdissiades dimónios e súrbiles
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
gaspiller
Inglese
to squander
Spagnolo
desperdiciar
Italiano
dilapidare,
sperperare,
dissipare
Tedesco
verschwenden.
istravuciàre , vrb: istravutzare,
istruvuciare,
istruvusciare Definizione
istare a su papa papa, nau fintzes in su sensu de papare meda, prus de su chi serbit, de perdimentare sa cosa
Sinonimi e contrari
manicare,
manichedhare,
papai
/
burrusciare,
desbaratare,
isbaire,
ispeldisciare
2.
si est feu a si brivare de su tantu chi pro su vívere est netzessidade, s'istruvusciare est peus ateretantu! (A.Paba)◊ su pistercone, amantiosu de gustos e divertimentos, si ndhe aiat istravutzadu cun sos cumpanzos sos benes chi li aiant lassadu sos mannos
Traduzioni
Francese
grignoter,
gaspiller
Inglese
to nibble,
to squander
Spagnolo
picar,
derrochar
Italiano
mangiucchiare,
scialacquare,
sperperare
Tedesco
naschen,
vergeuden,
verschwenden.
perdimentàre , vrb: aperdimentare Definizione
impreare sa cosa chentza arrespàrmiu nudha, chentza atentzione, ponendhondhe prus de su chi serbit, perdendhodha
Sinonimi e contrari
irbaire,
ispeldisciare,
pèldere,
stravulliai
| ctr.
avitare,
collire
2.
e za fit cosa de perdimentare su chi l'at ingannada!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gaspiller
Inglese
to waste
Spagnolo
derrochar
Italiano
sprecare,
sperperare
Tedesco
verschwenden.