A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

matzài , vrb Definitzione bogare sa matza, su matzàmene Sinònimos e contràrios immatare, irbudhai, isbuserigare, isbuzare Frases su cévulu s'iscatat, si matzat e si segat a tacas po dhu fai arrustiu ◊ candu su procu abbruschiau est totu bèni límpiu si apicat po dhu matzai Ètimu srd.

matzajúncu , nm Definitzione sa matza o parte de mesu de su giuncu Ètimu srd.

matzambódhiu matimbródhiu

matzamédhu , nm Definitzione su matzàmene, s'istògomo Frases Tzia Anna est sidhendi is dentis ca ndi portat su matzamedhu trumbullau.

matzàmene, matzàmini maciàmini

matzamurràu , agt Definitzione fatu coment'e matzamurru / fai a sa matzamurrada = a coredhu, a abbunzadura, a improdhu Sinònimos e contràrios ttrs. misciamuridhadu Frases a tui ti praxit a fai is cosas a sa matzamurrada e no bolis chi pobidha tua abrexat buca! ◊ no funt cosas de fai a sa matzamurrada Ètimu srd.

matzamurrédhu , nm: matzimurredhu Definitzione ispíritu chi si credet chi custódiat is iscusòrgios; nau de ccn. in cobertantza, chi est légiu a cara Sinònimos e contràrios fogliete, mascatzu, mauredhu Frases dhoi at iscroxòrgius chi dhus agguàrdiant is matzamurredhus ◊ is matzimurredhos fiant ómines pitichedhos chi essiant a denote 2. ma nara, boit fai cojai unu fillu cun d-una matzamurredha totu bentri chi no tenit mancu custu!… (E.Melis)

matzamurréri , agt, nm Definitzione chi o chie faet matzamurros, improdhos Sinònimos e contràrios coredheri, abbunzosu, impiasteri Frases ses unu matzamurreri bellu, tui! Ètimu srd.

matzamúrru maciamúrru

matzamúrru 1 , nm Sinònimos e contràrios matzamurredhu Frases matzamurrus, gianas, tentatzionis o ànimas in pena si moviant fendu tàsias lègias (F.Marcialis).

matzanàu , agt Definitzione nau de frutuàriu, chi est bene lómpiu, fatu (es. pira matzanada, a matza niedha).

matzànu , agt Definitzione chi no est tanti sanu, chi no s'intendhet bene; fintzes metzanu, nau de annada o de àteru de calidade pagu bona Sinònimos e contràrios aciacosu, ferosu, magagnosu, maladióngiu, tacadu, temósigu, temosu, tunconidu, tzimiliosu | ctr. sanu, bonu Ètimu itl. malsano.

matzapanéri maciapanéri

matzarédhu , nm Definitzione genia de ferritu fatu de prata o de linna, istampau in punta po dhue fàere passare unu de is ferritos tessendho calecuna cosa a manu, po poderare su pesu de sa faina (su m. si intrat in su chintzu de chie est tessendho) Sinònimos e contràrios parígliu Sambenados e Provèrbios smb: Mazzareddu Ètimu itl. mazzarello.

matzatzói , nm Sinònimos e contràrios bentrimannu, bentrudu, mataudhone, matimannu, pantzimannu Ètimu srd.

matzavríssa , nf Definitzione genia de papare fatu cun farra cota cun pígiu de late Sinònimos e contràrios matzacana Frases sas duas calidades de símula fint pro sos macarrones (tazolas, ciciones, sucu) e pro sa matzavrissa (G.Addis) Terminologia iscientìfica mng Ètimu srd.

matzèdha , nf Definitzione genia de mustajone chi bogant a giru in carrasegare: est unu sacu prenu de pàgia cun d-una timigiana aintru a betare su binu sa gente candho dhu passant de domo in domo Sambenados e Provèrbios smb: Matzedda, Mazzedda.

matzedhàju macedhàju

matzédhu maltédhu

matzegàni matzagàni