ballína , nf Definitzione
ballota pitichedha de crecu, de imbidru o de ferru po giogare / bochire una b. = fèrrere una b. cun sa ballina, chie tirat, su cumpanzu
Sinònimos e contràrios
ballixedha,
bicu 1,
biríglia,
bocita,
dhàdhara
Frases
sos pisedhos faghent su gari in terra pro zogare a ballinas ◊ in su zogu de sas ballinas binchet chie bochit sa ballina de su cumpanzu e si che andhat a gari
Terminologia iscientìfica
ggs
Tradutziones
Frantzesu
petite balle,
bille
Ingresu
marble
Ispagnolu
bolita
Italianu
pallina
Tedescu
Bällchen.
biríglia , nf: birilla,
biríllia Definitzione
ballota pitichedha de crecu, de imbidru o de ferru po giogare a schíchera
Sinònimos e contràrios
ballina,
ballixedha,
bicu 1,
dhàdhara
Frases
a piciochedhu giogamu cun is biríglias ◊ faiaus su cofu in terra e giogaiaus a gutones: custu fut coment'e su giogu de is birillas ◊ su prus de is bias si frimiaus a giogae a birillas
Terminologia iscientìfica
ggs
Ètimu
itl
Tradutziones
Frantzesu
petite balle,
boulette
Ingresu
marble
Ispagnolu
canica
Italianu
pallina
Tedescu
Kügelchen,
Bällchen.
camisèdha , nf Definitzione
min. de camisa: camisa pitica o de diferente genia; segundhu su costúmene, sa gunnedha de furesu; su pigighedhu chi bestit su granu de su trigu o de àteru laore (fintzes de su chiu de sa méndhula o cosas deasi)
Sinònimos e contràrios
camijeta
/
pidhoncu
2.
s'ispiga portat is naus e is naus portant sa camisedha o capa chi finit cun s'arista
Terminologia iscientìfica
cst, bst
Tradutziones
Frantzesu
chemisier,
chemisette,
balle du blé
Ingresu
blouse
Ispagnolu
camiseta,
cascabillo
Italianu
camicétta,
pula
Tedescu
Bluse,
Spreu.
cugudhàu , nm Definitzione
su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga
Sinònimos e contràrios
cuguzone,
erenzu,
iscuguza,
scefa,
scefabi
Frases
su trigu fait sa palla de cugudhau ◊ sa paza est fata in fine, ma ancora su cugudhau est meda: moliae! ◊ su trigu si prugat po nd'iscerai su cugudhau chi est abarrau
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
balle du blé
Ingresu
husk
Ispagnolu
cascabillo
Italianu
lòppa,
pula del grano
Tedescu
Spreu.
cuguzòne , nm Definitzione
su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga
Sinònimos e contràrios
cugudhau,
erenzu,
scefa,
scefabi
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
ltn.
cuculione(m)
Tradutziones
Frantzesu
balle du blé
Ingresu
husk
Ispagnolu
cascabillo
Italianu
lòppa del grano
Tedescu
Spreu.
ghilipíu , nm Definitzione
genia de pruinedhu finivini chi agiummai mancu si biet
Sinònimos e contràrios
ghitipiu,
pilipiu,
tilipio,
tipidedhu,
tipidipi,
tipidiu
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
balle,
poussière,
poudre
Ingresu
chaff,
dust
Ispagnolu
polvillo
Italianu
pula,
pulvìscolo
Tedescu
Spreu,
Staub.
rumbullòni, rumbulòni , nm: arrumbuloni* Definitzione
cosa imbodhigada tundha, cosa fata a lómboru
Sinònimos e contràrios
gromeredhu,
grómeru,
lómberu,
lombiscedhu,
lórimu
Maneras de nàrrere
csn:
fai, faisí a r. = a ballina, a lórumu; r. de bremis, de abis = murútulu, muntone de bermes, de sorde, de abe
Frases
is abis foras de su casidhu si funt fatas a rumbulloni
Tradutziones
Frantzesu
balle,
masse arrondie
Ingresu
ball,
roundish mass
Ispagnolu
bola
Italianu
palla,
ammasso rotondeggiante
Tedescu
kugelförmiger Haufen.
tipidíu , nm, nf: tipitia,
tipitiu Definitzione
pruinedhu chi si faet mescamente manigiandho laore; pruinedhu fine fine chi si faet asuta de is letos, in su cugigone de is busciacas, fintzes ispuntadura de pilu, de lana e cosighedhas deasi
Sinònimos e contràrios
boladia,
pilibili,
pulina
/
erenzu,
ghilipiu,
ghitipiu,
pibitza,
pilipiu,
tilipio,
tipidedhu,
tipidipi
Frases
est nudha su tipidiu chi dhui fiat asuta de su letu!…
Tradutziones
Frantzesu
balle,
duvet tonture
Ingresu
husk,
down,
polling
Ispagnolu
cascabillo,
pelusa,
tundidura
Italianu
lòppa,
pula,
lanùgine,
cimatura
Tedescu
Spreu,
Flaum,
Schurwolle.