ballína , nf Definizione
ballota pitichedha de crecu, de imbidru o de ferru po giogare / bochire una b. = fèrrere una b. cun sa ballina, chie tirat, su cumpanzu
Sinonimi e contrari
ballixedha,
bicu 1,
biríglia,
bocita,
dhàdhara
Frasi
sos pisedhos faghent su gari in terra pro zogare a ballinas ◊ in su zogu de sas ballinas binchet chie bochit sa ballina de su cumpanzu e si che andhat a gari
Terminologia scientifica
ggs
Traduzioni
Francese
petite balle,
bille
Inglese
marble
Spagnolo
bolita
Italiano
pallina
Tedesco
Bällchen.
biríglia , nf: birilla,
biríllia Definizione
ballota pitichedha de crecu, de imbidru o de ferru po giogare a schíchera
Sinonimi e contrari
ballina,
ballixedha,
bicu 1,
dhàdhara
Frasi
a piciochedhu giogamu cun is biríglias ◊ faiaus su cofu in terra e giogaiaus a gutones: custu fut coment'e su giogu de is birillas ◊ su prus de is bias si frimiaus a giogae a birillas
Terminologia scientifica
ggs
Etimo
itl
Traduzioni
Francese
petite balle,
boulette
Inglese
marble
Spagnolo
canica
Italiano
pallina
Tedesco
Kügelchen,
Bällchen.
camisèdha , nf Definizione
min. de camisa: camisa pitica o de diferente genia; segundhu su costúmene, sa gunnedha de furesu; su pigighedhu chi bestit su granu de su trigu o de àteru laore (fintzes de su chiu de sa méndhula o cosas deasi)
Sinonimi e contrari
camijeta
/
pidhoncu
2.
s'ispiga portat is naus e is naus portant sa camisedha o capa chi finit cun s'arista
Terminologia scientifica
cst, bst
Traduzioni
Francese
chemisier,
chemisette,
balle du blé
Inglese
blouse
Spagnolo
camiseta,
cascabillo
Italiano
camicétta,
pula
Tedesco
Bluse,
Spreu.
cugudhàu , nm Definizione
su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga
Sinonimi e contrari
cuguzone,
erenzu,
iscuguza,
scefa,
scefabi
Frasi
su trigu fait sa palla de cugudhau ◊ sa paza est fata in fine, ma ancora su cugudhau est meda: moliae! ◊ su trigu si prugat po nd'iscerai su cugudhau chi est abarrau
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
balle du blé
Inglese
husk
Spagnolo
cascabillo
Italiano
lòppa,
pula del grano
Tedesco
Spreu.
cuguzòne , nm Definizione
su cuguzadu, sa camisa o càscia de su trigu ancora in s'ispiga
Sinonimi e contrari
cugudhau,
erenzu,
scefa,
scefabi
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
ltn.
cuculione(m)
Traduzioni
Francese
balle du blé
Inglese
husk
Spagnolo
cascabillo
Italiano
lòppa del grano
Tedesco
Spreu.
ghilipíu , nm Definizione
genia de pruinedhu finivini chi agiummai mancu si biet
Sinonimi e contrari
ghitipiu,
pilipiu,
tilipio,
tipidedhu,
tipidipi,
tipidiu
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
balle,
poussière,
poudre
Inglese
chaff,
dust
Spagnolo
polvillo
Italiano
pula,
pulvìscolo
Tedesco
Spreu,
Staub.
rumbullòni, rumbulòni , nm: arrumbuloni* Definizione
cosa imbodhigada tundha, cosa fata a lómboru
Sinonimi e contrari
gromeredhu,
grómeru,
lómberu,
lombiscedhu,
lórimu
Modi di dire
csn:
fai, faisí a r. = a ballina, a lórumu; r. de bremis, de abis = murútulu, muntone de bermes, de sorde, de abe
Frasi
is abis foras de su casidhu si funt fatas a rumbulloni
Traduzioni
Francese
balle,
masse arrondie
Inglese
ball,
roundish mass
Spagnolo
bola
Italiano
palla,
ammasso rotondeggiante
Tedesco
kugelförmiger Haufen.
tipidíu , nm, nf: tipitia,
tipitiu Definizione
pruinedhu chi si faet mescamente manigiandho laore; pruinedhu fine fine chi si faet asuta de is letos, in su cugigone de is busciacas, fintzes ispuntadura de pilu, de lana e cosighedhas deasi
Sinonimi e contrari
boladia,
pilibili,
pulina
/
erenzu,
ghilipiu,
ghitipiu,
pibitza,
pilipiu,
tilipio,
tipidedhu,
tipidipi
Frasi
est nudha su tipidiu chi dhui fiat asuta de su letu!…
Traduzioni
Francese
balle,
duvet tonture
Inglese
husk,
down,
polling
Spagnolo
cascabillo,
pelusa,
tundidura
Italiano
lòppa,
pula,
lanùgine,
cimatura
Tedesco
Spreu,
Flaum,
Schurwolle.