afúscu , nm: afusu Definitzione murigu chentza órdine, trummentu, mancamentu de cuncórdia, fintzes axiu, pentzamentu / andhare o mandhare a s'afusa = mandai o andai a cudhu logu, a pasci cocas, innoromala Sinònimos e contràrios abbolotu / afusada, disacórdiu / barrancu, cimbella, pedine Frases in totu cust'afuscu de sa festa carchiunu si nche prischiaiat carchi cosa ◊ za est pacu s'afusu chi zuches!… 2. biviant chene anneos, chene s'afuscu de si colare male sa vetzesa ◊ sos afusos de sa gherra fint reséssios a fàchere irmenticare sa dirgràssia ◊ sos contos s'iscrient pro irmenticare afuscos e anneos ◊ su dolu li prenaiat sa conca de afusu 3. ma chi andhet a s'afusa, chi no ndhe chelzo mancu intèndhere prus! Sambenados e Provèrbios prb: si rinnat s'afusu no si carrant contones! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu confusion Ingresu confusion Ispagnolu confusión, trasiego Italianu confusióne, trambusto, imbarazzo Tedescu Verwirrung.
cofujòne, cofusiòne , nf: cubisione, cufusione, cunfusione, cunfusioni, cunvisioni Definitzione cosa pagu crara, betada apare, su betare apare cosas diferentes, su cumprèndhere o pigare una cosa po un'àtera Sinònimos e contràrios abbolotu, afusada, afuscu, cumboja, trambullu Frases vi depiat àere piús zente ca in sa cofujone carchi paràgula no s'intendhiat (G.Chironi) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu confusion Ingresu confusion Ispagnolu confusión Italianu confusióne Tedescu Verwirrung.
cumbòja, cumbóju , nf, nm: cumbuju Sinònimos e contràrios abbolotu, iscurremusu, trambullu Frases in totu custa cumboja, unus cantus iant fatu chistionai unu certu Alisandru, chi acinnada cun sa manu a sa genti de si citiri poita essit pótziu fuedhai 2. est una cumboja de piscis difarentis cassaus aintru de una retza manna ◊ in cussa cumboja de atoris Opinedhu iat arriciu imprassadas, tzugadedhas, ispítzulus 3. fut totu unu murigu, una cumboja, unu badhironi, un'inferru truessau de tiàulus de ónnia ginia Tradutziones Frantzesu confusion Ingresu muddle Ispagnolu confusión, barullo Italianu confusióne, trambusto Tedescu Durcheinander.
martigusérzu , nm Sinònimos e contràrios ammesturissu, ammesturu, farrambódhiu, imbraúciulu, maciamurru, matimbródhiu Frases za mi l'as fatu su martiguserzu a betare totu a unu sas robbas!… Tradutziones Frantzesu confusion, mélange Ingresu mixture, real mess Ispagnolu confusión Italianu gran confusióne, mescolanza Tedescu Gemenge, Mischmasch.
trambúliu , nm Definitzione genia de pentzamentu, de pidinu, idea o timoria chi no lassat asseliare Sinònimos e contràrios apinioni, atrepógliu, pessamentu, pidinu, sudha 2, trambullu Frases sas tempestas de sa vida, sos trambúlios de s'edade ◊ sos pisedhos si che infulculeint in mesu a su trambúliu e si fateint amigos cun totu Ètimu itl. trambusto + subbuglio Tradutziones Frantzesu trouble, confusion Ingresu bewilderment Ispagnolu desconcierto Italianu sconcèrto Tedescu Verwirrung.
trepógliu , nm: atrepógliu*, tropellu, trupégliu, trupellu Definitzione genia de faghevaghe, de andhata a fuidura a dónnia bandha, de tréulu, cosa betada apare, a s'afaiu; immarritzone mannu, cadha, matana Sinònimos e contràrios abbatúliu, atrobodhu, atroputzu, atrupamentu, carralzu, imbrabugliu, incalamistru, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepoju, trobodhu / cadha, matana, pelea Frases it’est custu bacanu in sa vidha a trepógliu? Tradutziones Frantzesu confusion, embrouillement Ingresu confusion, entanglement Ispagnolu confusión Italianu confusióne, ingarbugliaménto Tedescu Durcheinander, Verwirrung.
tripogliàre, tripollàre, tripozàre , vrb: atrepillai*, trobellare, tropellare, tropogliare, trovogliare, trupellai Definitzione pònnere tropellu; su si fadhire, cufúndhere, betare apare a trobedhadura Sinònimos e contràrios agiolotare, imbrabugliare, stragamullai, trumbugliai, trummentai / atrobodhare, batagugliare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai Frases lassamí in paxi no mi trupellis! ◊ mi apo tropogliadu sa cusséntzia cun su male chi apo fatu 2. si no bi est iscritu comente apo natu cheret nàrrere chi mi so tripogliatu ◊ si est totu tripogliatu in s'arréjonu ◊ messandhe, su trigu li trovogliaiat in manos! Tradutziones Frantzesu mettre la confusion Ingresu to provoke confusion Ispagnolu alborotar Italianu provocare confusióne Tedescu durcheinanderbringen.
trobbuscàmene , nm Definitzione genia de movitua, de murigamentu a intzulladura, a carraxu Sinònimos e contràrios abbatúliu, abbolotu, pilissu, sciumbullu, stragambullu, subuzu, trambullu, tregollu, trumbuscu Frases chin totu cudhu trobbuscàmene, sa tzente si n'est annata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu émoi, confusion Ingresu turmoil Ispagnolu alboroto Italianu subbùglio, confusióne Tedescu Aufruhr.