aperfilàdu , agt Sinònimos e contràrios
fine 1
2.
sa múida de su bentu poniat in d-un'annicu aperfiladu onzi cosa
Ètimu
spn.
perfilado
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
thin
Ispagnolu
fino
Italianu
sottile
Tedescu
dünn.
atíza , nf: tiza* Definitzione
orrughedhu a pigighedhu fine de carre morta chi s’istacat de sa pedhe
Sinònimos e contràrios
atògia,
cadassa,
crosta,
freadu,
muga,
pagiagoda,
solla,
tizola
Tradutziones
Frantzesu
tranche mince
Ingresu
thin slice
Ispagnolu
pizca
Italianu
fétta sottile
Tedescu
dünne Scheibe.
calastrínu , nm: calestrinu Definitzione
genia de traessa po mantènnere duas bigas de calecuna cosa acostias apare
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
mince pièce de bois servant de support
Ingresu
small chock
Ispagnolu
telera
Italianu
calastrèllo
Tedescu
Unterlegebalken.
cannaínza, cannaínzu , nf, nm, agt Definitzione
cosa a usu de fune, su cambu longu longu e fine de unas cantu erbas (es.: pisu, intretzu, mimira, fintzes pigionàciu), ma podet èssere fintzes una fune fine; nau de ccn., artu meda e iscarritzinu, istrígili (e dhu narant de animales puru)
Sinònimos e contràrios
cannàile,
sirba
/
giangalloi,
iscalandrone
Frases
cannainzu meda at fatu su basolu, ma basolu pagu! ◊ apo intritzatu cannainzas fatas de zuncu
2.
za ndhe at fatu de cannainzu, cussu zòvanu: no colat in za zanna de cantu est artu!
3.
bi aiat unu fiotu de fiados cannainzos
Tradutziones
Frantzesu
tige mince et très longue
Ingresu
very long and thin stalk
Ispagnolu
tallo sutil y largo
Italianu
stèlo o fusto lianóso,
sottile e mólto lungo
Tedescu
langer und schmaler Stiel.
chíma , nf, nm: chimu 1,
cima Definitzione
su coromedhu de is matas, is partes prus artas o prus atesu de su truncu de is matas (e po cussu fintzes is prus fines e modhes); genia de candhelita chi bogant is erbas ue apustis faent su frore, ma pruschetotu is litos betzos (Hyoseris radiata, itl. radicchio selvatico)/ cima de làtia, de gureu, de indívia, de càuli
Sinònimos e contràrios
cimixedha,
coma,
coramedhu,
frandha 1,
puntioledha,
rampu
/
síriu
Frases
sas àrbures faghent su frutu in chimas ◊ in sas chimas sos puzones godint gioghitendhe ◊ su cardu, sa latuca, sa tzicória sunt boghendhe sa chima ◊ candho sas erbas bogant sa chima sunt apunta a fàghere su fiore ◊ fit cun su chimu de s'olia che columba ◊ su bentu movet sos chimos de sas matas
2.
in beranu essit sa chima ◊ sos pisedhos essiant a chima, unu tempus: como no cherent mancu tzoculates!
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
ltn.
cima
Tradutziones
Frantzesu
bout tendre et mince des plantes et de certaines herbes
Ingresu
cyme
Ispagnolu
cogollo
Italianu
punta tènera e sottile delle piante,
gètto di alcune èrbe
Tedescu
Trieb,
Sproß.
filiàca, filiàche, filiàghe , nm, agt Definitzione
s'ambidha candho est pitichedhedha, ambidha fine; chi est fine coment'e filu, de carena fine meda
Sinònimos e contràrios
curricurre,
filistredha,
filóstrigu
/
iltrízile
2.
isse fit sempre filiaghe e como fintzas topu
Terminologia iscientìfica
psc
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
anguille mince
Ingresu
slim eel
Ispagnolu
anguila pequeña
Italianu
anguilla sottile
Tedescu
kleiner,
dünner Aal.
filistrèdha , nf Definitzione
ambidhedha fine
Sinònimos e contràrios
curricurre,
filiache,
filóstrigu
Terminologia iscientìfica
psc
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
anguille mince
Ingresu
slim eel
Ispagnolu
anguila pequeña
Italianu
anguilla sottile
Tedescu
dünner Aal.
iltrízile , agt: istrígile,
istrígili,
istrígiulu,
istrízile,
istrízulu,
strígili Definitzione
nau de sa carena de su cristianu, chi est finòngia, cannàile, unu pagu coment’e làngia
Sinònimos e contràrios
brintzilitu,
dílicu,
drízile,
finigosu,
ispídine,
istincu,
levecu,
minchitu,
schirriolu,
singru 1,
stinghiritzu
/
cdh. trígili
| ctr.
russatzu,
trunconàciu
Frases
portabat sas manos istríziles dae su patire ◊ est istrízile che canna, che colovra ◊ fit piciocone istrízile ◊ est fémina istrízile e iscarrida ◊ fut istrígiula e fini che unu fusu ◊ fit grasciosa, de bona petza e istrízile ◊ nos cuntentamos de màndhigos lanzos e abbarramos istrízulos
Terminologia iscientìfica
zcrn
Ètimu
itl.
strigile
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
slim
Ispagnolu
delgado,
esbelto
Italianu
snèllo
Tedescu
schlank.
istíncu , agt: istingu,
stingu Definitzione
chi est de carena sútile, fine, cannàile
Sinònimos e contràrios
dílicu,
finigosu,
fusighitu 1,
iltrízile,
levecu,
marriu,
scarritzinu,
schirriolu,
singru 1,
stinghiritzu
| ctr.
grassu,
russatzu
Frases
est una zòvana istinca che crabola ◊ cussus si faint istingus ◊ est istinga coment'e una canna
Terminologia iscientìfica
zcrn
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
slight
Ispagnolu
esbelto
Italianu
èsile,
snèllo
Tedescu
schlank.
panevrèsa , nm Definitzione
pane carasau, pan'e cici, genia de pane finedhedhu, longu o tundhu (fintzes addopiau), fresau e assau, tzacarrosu (si no est isciustu)
Terminologia iscientìfica
mng
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pain typique de la Sardaigne très mince biscuité
Ingresu
typical bread from sardinia
Ispagnolu
pan típico de Cerdeña
Italianu
pane tìpico sardo a sfòglia sottilissima biscottata
Tedescu
eine Art sardischen Brotes.
romàsu , pps, agt Definitzione
de romanire, ma impreau pruschetotu coment'e agt.: chi est chentza grassu, làngiu, cun pagu prupa
Sinònimos e contràrios
abarrau
/
lagnu,
marriu
/
ttrs. rumasu
| ctr.
rassu
Maneras de nàrrere
csn:
fàula r. = chi no fait a dha crèiri; èssere romasu fàdigu = istasiu, longu e fini marriu marriu
Frases
sos macarrones chi bi sont romasos ponidechelos in s'ammarzu ca bi chenamus! (S.Saba)
2.
lampu a fiadu romasu: si li podent contare sos ossos! ◊ est un'ómine artu e romasu ◊ sos voedhos romasos de su carrulante curriant chei su ventu (A.Pau)
3.
custa est tropu romasa: no la torres a contare ca no ti cret neune!
Sambenados e Provèrbios
prb:
a béstia romasa cada titupiu si atacat
Ètimu
ltn.
rema(n)sus
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
thin
Ispagnolu
delgado
Italianu
magro
Tedescu
schlank,
mager.
schirriólu , agt Definitzione
nau mescamente de sa carena de sa gente, chi est fine, unu pagu coment'e làngia
Sinònimos e contràrios
finigosu,
iltrízile,
istincu,
marriu,
scarritzinu,
sicadinu,
stinghiritzu
| ctr.
russatzu
Frases
cussu est giòvunu schirriolu, giòvana schirriola ◊ s'ispiga s'annu fiat abarrada schirriola, cun pagu trigu
2.
ponincedhis unu terrori in custa genti schirriola!
Terminologia iscientìfica
zcrn
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
puny
Ispagnolu
esmirriado,
alfeñique
Italianu
sottile,
mingherlino
Tedescu
dünn,
schmächtig.
sútile, sutíle , agt: sutili Definitzione
chi est de carena istrízile, fine, làngia
Sinònimos e contràrios
drízile,
fini 1,
iltrízile,
isútile,
stinghiritzu
| ctr.
grussu,
russatzu
Frases
sútile e sica fit che canna, lezera e lestra che crabola ◊ s'ebba de Giorzi est sútile e lezera (B.Truddaju)◊ cussa baghiana est sutile che anedhu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
mince
Ingresu
thin
Ispagnolu
esbelto
Italianu
sottile,
snèllo
Tedescu
dünn,
schlank.