Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

insàra, insàras, insàsa , avb, cng: intzaras, issara, issaras Definitzione como pag'ora; comogomo, issarighedha, tandhodandho; a su tempus, in cussu mamentu; ca est (fut) deasi ndhe benit (ndh'est beniu) chi… Sinònimos e contràrios assora, cuschindhe, inciandus, tandho | ctr. commo Maneras de nàrrere csn: issara, insara insara = pagu in s'ora, apenas un'iscutighedha innanti, comogomo; de insaras a immoi = de tandho a como; de insaras a innantis = de tandho in pustis Frases biendi is ogus tuus disigiamu de morri intzaras ◊ li conto una cosa chi mi est sutzessa issara andhendhe a s'abba ◊ su sole ch'est faladu da'insara in sos saltos ispanos de ponente (S.Casu)◊ ti repito su chi apo nadu issara: chi ses faltzu già si bidet a sa chinna! ◊ si emu pentzau insaras, de custas penas no nd'emu bistu mai! ◊ no ti l'apo a fàghere prus sa proposta de issara 2. tiu tou fit inoghe issara: fia pessendhe chi aizis fatu a paris! 3. ojos de bellesa rara, niedhos, castanzos, vàrios, cun milli modos contràrios ferint e curant insara ◊ chi ndi tenis meda, intzaras donamindi! Ètimu ltn. ipsa hora Tradutziones Frantzesu à ce moment -là, naguère Ingresu just now Ispagnolu entonces Italianu allóra, testé Tedescu da, kurz zuvor.

iscalàncu , nm: iscallancu Definitzione imbaga o iscuta de tempus; a logos, diferéntzia de artària tra unu paris e un'àteru Sinònimos e contràrios àchiu, iscuta Tradutziones Frantzesu moment de libre Ingresu spare time Ispagnolu ratos perdidos Italianu ritàglio di tèmpo Tedescu Freizeit.

iscàmpiu , nm Definitzione pagu pagu de tempus, su tanti de si fàere a bíere, coment'e una lampada / fàghere ccs. a s'i. = apenas chi fait Sinònimos e contràrios àchiu, fria, iscuta, paterefíliu, ratu 2 Frases aiseto sa note pro un'iscàmpiu de vida (L.Mele)◊ àpiu s'iscàmpiu, curriat a graminare pacos frochedhos ◊ si apo iscàmpiu benzo a ti agatare ◊ no apo iscàmpiu de nudha! ◊ cussu trabballu no mi lassat atzicu de iscàmpiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit moment Ingresu bit Ispagnolu ratito, instante Italianu attimino Tedescu kleiner Augenblick.

iscúta , nf Definitzione pagu pagu de tempus, pag'ora / min. iscutighedha; un'i. manna = ora meda Sinònimos e contràrios àchiu, fria, gradixedhu, iscalancu, iscàmpiu, iscurta 1, mamentu, pódhixi, tanchixedhu Maneras de nàrrere csn: èssere a iscutas = a iscampiadas, a bicuacas, a bortas goi a bortas gai, a tretus (nadu de zente pro sa muta, su saludu, sos atuamentos, nadu de su tempus pro comente càmbiat de un’ora a s’àtera); a s'iscuta = assora, tandho, in cussu mamentu; da'inoghe a un'iscuta = de immoi a pagu Frases so un'iscuta manna isetendhe a tie! ◊ notas de focu mandho allutas: gai passo sas iscutas ◊ pensamentos, pasu no mi dades un'iscuta! ◊ Bonolvesos esside dae gianna pro iscultare a Gavinu un'iscuta! ◊ totu s'ammíschiat in pacas iscutas ◊ teniat gana de s'isvrasiare un'iscuta de ora ◊ apustis de un'iscutixedha cust'ómini s'est mortu po su spítzulu de una píbera 2. custu tempus no tenet frimmesa: a iscutas bogat su sole e a iscutas proet ◊ depet èssere macu: a iscutas riet e a iscutas pranghet! ◊ a iscutas est, su malàidu: a candho istat male meda, a candho paret unu pagu! ◊ pro sos grodhes faghimis sa tenta a iscutas cadunu 3. Giuanne, a s’iscuta, si presentat cun sa conca de mortu in pianta de manos e bínchida s'iscummissa! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit moment Ingresu little moment Ispagnolu ratito Italianu momentino Tedescu Weilchen.

maméntu , nm: mementu, momentu Definitzione pagu pagu de tempus, un'iscuta, tempus chi durat pagu Sinònimos e contràrios àchiu, iscuta Maneras de nàrrere csn: in d-unu mamentu = in d-unu sinnu, in d-unu patrefíliu; unu mamentu est = bi cheret pagu, bi cheret nudha a… Frases chi intendha su mementu de su dolore chin su gustu de s'amore! ◊ candho ant bidu su Cristos de Gartedhi si lis est astrintu su coro: pariat chi lu aiant cravau in su mamentu ◊ su gosu durat solu unu mementu ◊ Gesummaria, ite mamentu feu: e comente cherides chi la orda?! (Farina) 2. est unu mamentu a rúere in logos goi, ca iscàdrias che nudha! Terminologia iscientìfica tpc Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu moment Ingresu moment Ispagnolu momento Italianu moménto Tedescu Moment, Augenblick.

paterefíliu , nm: patifíliu, patinefillu, patrefígliu, patrefíliu, patrefíriu Definitzione iscutighedha de pagu tempus, unu sinnu, una furriada de ogos, su tempus de si fàere su sinnale de sa grughe Sinònimos e contràrios fria, iscàmpiu, iscuta Frases no parit beru, in d-unu patrefígliu totu custu scarcàsciu! ◊ ant ispedhadu su fiadu in d-unu patrefíliu ◊ arregortus duus panis, in patinefillu si dhus at iscatasciaus! Terminologia iscientìfica tpc Ètimu ltn.e Pater et Filius Tradutziones Frantzesu moment Ingresu moment Ispagnolu instante, rato, momento Italianu àttimo Tedescu Augenblick.

ràtu 2 , nm: arratu 1 Definitzione si narat de tempus: unu pagu / avb., a ratus a ratus = a iscutas, a pasias Sinònimos e contràrios amenzesu, fria, iscàmpiu, paterefíliu Frases si no podes unu ratu bizare cun megus, biza pro s'inimigu chi la tenet cun tegus! ◊ pagu ratu fait fia cun issus ◊ de inguni a unu ratu si ndi est andau ◊ su ratu est beniu de ti nd'iscidai! Ètimu spn. rato Tradutziones Frantzesu instant, moment Ingresu moment Ispagnolu rato Italianu istante, moménto Tedescu Augenblick.

tanchédhu , nm: tanchixedhu Definitzione min. de tancu, orrugu, tancu piticu, un'apenas; nau de tempus, un'iscuta Sinònimos e contràrios acodedhu, arroghedhu, arróncinu, bículu, bucone, pitzuedhu, tanconedhu / gradixedhu, iscuta, pódhixi 2. pustis de unu tanchixedhu, su fogu fiat allutu e s'àcua giai callenti Tradutziones Frantzesu morceau, moment Ingresu bit, moment Ispagnolu trocito, ratito Italianu pezzétto, moménto Tedescu Stück, Augenblick.