Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abboàu , pps, agt: abbuau Definitzione de abboai, abbuai; guastu de sa népide, de s'abbuera, nau de laore Sinònimos e contràrios addulliu, afrachilau, allampiau, anneuladu, calinu, chiconosu Frases su lori est abboau Tradutziones Frantzesu rabougri, niellé Ingresu for a fruit which, doesn't ripe for excess of heat, affected by smut Ispagnolu atizonado Italianu golpato Tedescu aufgrund von Hitze ungenügend gereiftes Getreide, von Brandpilzen befallenes Getreide.

afurconàu , pps, agt Definitzione de afurconare Sinònimos e contràrios abboau, anneuladu Tradutziones Frantzesu niellé Ingresu affected by smut Ispagnolu atizonado Italianu golpato Tedescu von Steinbrand befallen werden.

atitonàtu, atitonàu , agt: atzitzonatu, atzitzonau Definitzione chi est niedhu de sa népide, nau de is laores Sinònimos e contràrios abburvuradu, afrachilau, allampiau, anneuladu, calinu Frases tricu, trídicu atzitzonatu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu niellé Ingresu affected by smut Ispagnolu atizonado Italianu golpato Tedescu von Steinbrand befallen.

gurtizòne , nm Definitzione genia de maladia de su trigu, trigu mortu o tabbachinu Sinònimos e contràrios bruvurinu, fogubíssimu, fungubíssimu Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu nielle du blé Ingresu wheat blight Ispagnolu caries o tizón del trigo Italianu gólpe del grano Tedescu Steinbrand, Schmierbrand.

mortuniédhu , nm Definitzione genia de erba toscosa ca portat sabonina e po cussu bona a samunare ca iscàgiat su grassu Sinònimos e contràrios niedhone 1 Terminologia iscientìfica rba, Agrostemma githago Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gerzeau, nielle Ingresu corncockle Ispagnolu neguilla Italianu gittaióne Tedescu Kornrade, Rade.

néula , nf: néura Definitzione nues de vapore de abba no tanti cracu chi calant bàscias bàscias in sa terra o fintzes in pitzu de s'abba; foedhandho de matas e pruschetotu de erbas (laores), genia de maladia, coment'e narba niedha (Tilletia caries), chi dhis ponet e dhos guastat Sinònimos e contràrios abboeru, boiratzu, bòrona, nébida, neulore / gurtizone Maneras de nàrrere csn: néulas giagadas a pighe = néula russa, nébida aici meda chi no lassat biri nudha; n. de abba, de sole = nébida chi si fúrriat a pròiri, chi si fúrriat a soli (chi isparessit comenti àrtziat su soli); issacare n. = pistai àcua, fai cosas debbadas; n. de sos ocros = napa; èssere prenos de n. = totu barra, bantaxeri, creitosu chentza sustàssia Frases in montes si est betendhe sa néula ◊ candho si betat sa néula carca est malu a bídere, atesu ◊ custa est néula chi comente essit su sole che la pesat dereta Terminologia iscientìfica tpm Ètimu ltn. nebula Tradutziones Frantzesu brouillard, nielle Ingresu fog, smut Ispagnolu niebla, niebla, caries, tizón Italianu nébbia, gólpe Tedescu Nebel, Steinbrand.