dúbba , nm Definitzione genia de cropu e sonu chi faet, coment'e de cosa orruta de artu Sinònimos e contràrios atzapulada, dobbo 1, iscartinada, istrampada, sciotada, tupu Frases sos mazores no ischiant a cale santu si bortare e dubba chi si lis presentat unu Tradutziones Frantzesu bruit sourd Ingresu thud Ispagnolu zambullida Italianu tónfo Tedescu dumpfer Schlag, Plumps.
insuldíre , vrb: insurdire, issurdire Definitzione pèrdere o fintzes fàere pèrdere sa capacidade de is origas, fintzes pèrdere is atuamentos, istare immadoinaos Sinònimos e contràrios insurdai, insurdèssiri / ammadainare Frases si depet pònnere ambaghe in orijas pro no ndh'essire issurdidu ◊ sezis buchimannas e ischides boghinare fintzas a insurdire!(G.Addis) 2. li at iscutu un'isbarriada de fuste a conca chi l'at insurdidu Tradutziones Frantzesu devenir sourd Ingresu to become deaf Ispagnolu ensordecer Italianu insordire Tedescu taub werden.
istrampída, istràmpida , nf, nm: istrampidu, istràmpidu Definitzione su istrampare, su pònnere o betare de botu, a cropu, s'isciorrocu chi faet orruendho a cropu una cosa (e sa persona etotu), atzapulandho a terra / a i. = istrampendhe, a faladura a corpu, a frundhinu Sinònimos e contràrios istrampa, istrampada / istràmpinu 2. che l'ant postu a istràmpidu e l'ant segadu ◊ rúere a istràmpidu ◊ comente l'ant puntu, ndh'est istupadu su sàmbene a bullone e rutu est a istràmpidu ◊ lassesit annare sas valígias a istràmpidu ◊ comente l'ant dassadu andhare a istràmpidu at iscumeradu che cadhu ◊ in s'iscala no fales a istràmpidu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chute, coup, bruit sourd Ingresu bump, fall Ispagnolu caída, ruido producido al caerse Italianu caduta, bòtto, tónfo Tedescu Sturz.
sciotàda , nf: isciotada* Definitzione orruta a terra a iscutuladura, a cropu / donai una s. a terra Sinònimos e contràrios arratroxa, atzapulada, dobbo 1, dubba, iscartinada, istrampada, tóbbida Tradutziones Frantzesu chute, bruit sourd Ingresu heavy fall Ispagnolu batacazo Italianu stramazzata, tónfo Tedescu Fall, Sturz.
súdru , agt, nm: suldu, surdu Definitzione chi o chie no intendhet, o pecat a origas, intendet male, chi at pérdiu sa capacidade de intèndhere; fintzes chi si intendhet pagu, chi no faet a zúmiu, nau de sonu Sinònimos e contràrios issurdau Maneras de nàrrere csn: suldu pedrale, suldu corrale (chi li cheret su corpu pro intèndhere) = surdu ’eretu, che perda, che cotzina, che picu, che pica, che campana, che preca; betàresi a s., paràresi s. = fai finta de èssiri surdu; fai che su surdu a pirai = sighire chentza si abbizare de nudha; lima s. = unu fartzu, chi faghet fintas; sonu surdu = genia de sonu chi no faet a zúmiu, ne a boghe, ma coment'e a iscúsiu e bàsciu: de is sonos de cunsonante chi si faent a buca si podent nàrrere 'surdos' o 'mudos' is duos sonos chi si arrapresentant cun sa /c/ (che in cosa, pacu, béciu, cena), cun sa /f/ (che in fogu, difetu), sa /p/ (che in pane, tupare), sa /s/ candho est posta a dópiu o si narat coment'e chi siat a dópiu (che in sanu, passu, pussu), cun su digramma /sc/ (che in bàsciu, pisci), cun sa /t/ (che in fatu, totu) e cun su digramma /tz/ (che in putzu, tzapare) Frases proite ti paras surda? ◊ a peràulas macas origras surdas! ◊ fait intendi a is surdus e torrat su fuedhu a is mudus 2. arriu surdu, tragadori! ◊ is catzolas faiant unu sonu sudru comente pigànt in s'incodau Ètimu ltn. surdus Tradutziones Frantzesu sourd Ingresu deaf (person) Ispagnolu sordo Italianu sórdo Tedescu taub, Taube.