barciòni , nm: bracioni,
brucioni,
burcioni Definitzione
passante, genia de ferru chi si faet iscúrrere aintru de lórigas o guidas po serrare un'apertura a duas perras acostadas apare o parte de un'apertura
Sinònimos e contràrios
alcione,
facioni,
ferrisciale,
passadore 1,
runtzone
Frases
s'enna est serrada a crai e portat su brucionitu
Ètimu
itl.
bolzone
Tradutziones
Frantzesu
verrou
Ingresu
bolt
Ispagnolu
pestillo,
cerrojo
Italianu
chiavistèllo,
catòrcio
Tedescu
Riegel.
cabíga , nf: cabígia,
cabixa,
caprica,
crabiga,
crabixa,
crapica,
crebiga,
giabiga Definitzione
orrugu o cotza de linna (o de àteru) chi s'intrat a istúturu in s'istampu chi s'iscala de su carru (e fintzes s'àscia de is orrodas) e sa timona o aguri de s'arau portant in sa punta, a manera de arrèschere candho funt in tira: dh'aguantat firma de no ndhe essire unu piredhu o obbilu o crae; genia de ferru grussu e longu (crae) chi si ponet a unu muru giumburudu po no ndhe orrúere
Sinònimos e contràrios
cabiadolzu,
cangiolu,
carícia,
clavíglia,
ordigione
Frases
sa crabiga no ndh'essit dae s'iscala ca a s'ala prus fine zughet unu piredhu a la muntènnere
2.
ammaniamus una caprica a su muru
Ètimu
ltn.
clavic(u)la
Tradutziones
Frantzesu
cheville ouvrière
Ingresu
bolt
Ispagnolu
tarugo
Italianu
cavìcchia
Tedescu
Holzpflock.
carícia , nf Definitzione
est s'orrugu de linna, a bisura de una cotza (prus grussa a una parte, prus fine e a punta in s'àtera), chi si ponet po fàere arrèschere sa punta de s'iscala de su carru o de sa timona de s'arau in su giuale; fintzes su maciochedhu in su giogu de is carícias
Sinònimos e contràrios
cabiadolzu,
cabiga,
cangiolu,
clavíglia,
ordigione
Frases
s'at acumpangiai tzichirriendi su butu de sa carícia (B.Pisanu)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cariccia
Tradutziones
Frantzesu
cheville,
cheville ouvrière
Ingresu
bolt
Ispagnolu
tarugo
Italianu
cavìcchia
Tedescu
Holzpflock.
clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla,
cravillu Definitzione
orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
cabiga,
cangiolu,
carícia,
ordigione
/
brocu,
giau,
obbibi
Frases
su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini
Ètimu
ctl.
clavilla
Tradutziones
Frantzesu
cheville,
pieu,
piquet
Ingresu
bolt
Ispagnolu
estaca
Italianu
cavìcchia,
piòlo
Tedescu
Pflock.
imbarcionài , vrb Definitzione
serrare un'apertura cun s'alcione
Sinònimos e contràrios
acràere,
afriscare,
creari
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
verrouiller
Ingresu
to bolt
Ispagnolu
atrancar
Italianu
chiùdere con chiavistèllo
Tedescu
den Riegel vorschieben.
ingomàre , vrb: ingumare Definitzione
ingurtire a meda
Sinònimos e contràrios
atatamacare,
atatare,
ingròmere,
tèrghere
Frases
comente fit ingomendhe e ghetandhe chene masticare bene, sa sartitza si li est arressada in su gurguzu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engloutir
Ingresu
to bolt
Ispagnolu
engullir
Italianu
trangugiare
Tedescu
verschlingen.
runtzòne , nm: rutzone Definitzione
genia de passante de ferru, po poderare serrada un'apertura
Sinònimos e contràrios
alcione,
barcioni,
facioni,
ferrisciale
Frases
bi at zanna chi serrat a crica e zanna chi serrat a rutzone (S.Seu)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Ruzzone
Ètimu
itl.
runzone
Tradutziones
Frantzesu
verrou
Ingresu
bolt
Ispagnolu
cerrojo,
pestillo
Italianu
chiavistèllo
Tedescu
Riegel.
tragài 1 , vrb: tragare 1 Definitzione
betare a corpus, ingurtire cosa de papare o de bufare; giare dispraxere, tragos, fàere pigare tzacu meda
Sinònimos e contràrios
ingollire 1,
ingúllere,
ingurti,
tragutzare
Frases
est traghendi píndulas isceti ◊ su binu si che l'at tragadu totu isse ◊ est traghèndheche a suspiros su recatu ◊ no si agatat in logu, che candho si che l'apat tragadu su terrinu ◊ est unu sónniu chi su putu de sas illusiones che cheret tragare (L.Brozzu)◊ sa meighina teniat sabore malu e no resessiat a che la tragare ◊ pato e trago fele
2.
e proite mi bochis e mi tragas?
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
avaler
Ingresu
to bolt
Ispagnolu
tragar
Italianu
trangugiare,
ingerire
Tedescu
verschlucken.