Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbrugiài, abbrugiàre , vrb: abbrujae, abbrujare, abbrusai, abbrusare, abbruxai, abbruxare, brugiare Definitzione passare a fogu, calare a chinisu sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare s’erba, su matedu modhe; pistidhire o ispirtire meda in sa carre; nàrrere male de s'àteru bogandhodhi fama mala a innóriu, fàere andhare male Sinònimos e contràrios abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare / infamai, innorare Frases seus babbus sentza fillus, matas abbrugiadas ◊ mi parit ca pigu fragu de afracau: bolis biri ca si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu?! ◊ in su padente abbrusau bi at solu morte e rosura ◊ nci ammancat peti chi s'abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!… 2. su frius abbruxat is matas 3. su soli abbruxat me in s'istadi 4. sa língua tua abbruxat che fogu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar Italianu bruciare Tedescu verbrennen, brennen.

abbruxadúra , nf Definitzione su abbruxare; tretu abbruxau, nau mescamente si est in sa carena Sinònimos e contràrios brujadura* Tradutziones Frantzesu brûlure Ingresu burning, burn Ispagnolu quemadura Italianu bruciatura Tedescu Verbrennung.

brugiàre , vrb: abbrugiai, brujare, brusare, brusiare, bruxare Definitzione passare o fàere a fogu, calare a chinisu sa cosa; perdimentare sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare sa cosa; pistidhire meda; nau de su cimentu, chi no afortit, no intostat e si sicat a pruine / brusiare s'erva birde = nàrrere male de unu Sinònimos e contràrios abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare, fruxare / sperditziai Frases bucas sididas, laras bruxadas ◊ sas matas chi as brujadu t'isetant pro t'impicare! ◊ sa calura de s'istiu brúgiat sa cosa ◊ su sole ruju che a su fogu brúgiat finas sa pedra ◊ si pesesit unu fogu e brusesit su laore ◊ ponet fogu, brusat pasturas e laores e si dha pigat cun sos animales puru! 2. sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar, arder Italianu bruciare, àrdere, scottare, ustionare Tedescu verbrennen, ausdörren.

brujadúra , nf: brusciadura, brusiadura, bruxadura, bruxatura Definitzione su abbruxare, manera de fàere; cosa o fintzes logu abbruxau, mescamente foedhandho de sa carena de unu Sinònimos e contràrios abbruxadura Frases sa peta l'as fata a brusiadura ca li as postu tropu fogu, arrustindhe 2. cussa brusiadura in sa manu comente ti l'as fata? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûlure, combustion Ingresu burn Ispagnolu quemadura, ustión Italianu ustióne, scottatura, combustióne Tedescu Verbrennung.

fogulàre , vrb: afogulare Definitzione pònnere fogu; abbruxare Sinònimos e contràrios afocazare / brugiare 2. cun cuss'abba budhendhe mi so totu foguladu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar Italianu ustionare Tedescu verbrennen

incarbonài, incarbonàre , vrb: incarvonare, incrabonai Definitzione fàere a crabone, niedhu che crabone (o fintzes imbrutare de crabone), abbruxare Sinònimos e contràrios acarvonare Frases cussu arrustidori est capassu de incrabonai totu sa petza e apustis dha fadeus sa figura!… (G.Tatti) Tradutziones Frantzesu carboniser Ingresu to burn down Ispagnolu carbonizar Italianu carbonizzare Tedescu verkohlen.

iscotài, iscotàre , vrb: scotai 1 Definitzione fàere o pònnere a budhire unu pagu, còere o abbruxare unu pagu / èssere iscot’iscota = budhiu de no si pòdiri aguantai Sinònimos e contràrios acotai Frases a custa cosa li cheret dadu duos bullos pro l'iscotare ◊ apo leadu sa padedha e mi so iscotadu ca fit in su fogu ◊ cust'abba est iscota iscota: pisti a budhida! ◊ sa corda dh'iscotant aizu e dh'arrustint Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn, to scorch, to scald Ispagnolu quemar Italianu scottare, sbollentare Tedescu aufkochen, abbrühen.

piciài , vrb: (pi-ci-a-i) pissiai pitziai, pitziari Definitzione prus che àteru s'efetu chi faet cosa chi punghet o chi abbruxat in sa carre; fintzes pigare cosa (esca) a buca coment'e bicandho; in cobertantza, nàrrere cosa, foedhos chi dispraxent, ofendhent Sinònimos e contràrios pistidhire, púnghere, ispiciulare, spurtiri / piticare / anniscai / dispiàchere Frases su soli budhiu de s'istadi pítziat ◊ mi pítziat sa ferida 2. su piscadori a lentza est abetendi chi su pisci pitzit ◊ su casu papadhu pítzia pítzia, ca no proit de su celu! 3. is fuedhus avrincosus ferint e pítziant, ma a bortas faint prangi a chini dhus ghetat! Ètimu ltn. *pits Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn, to hurt Ispagnolu quemar Italianu scottare Tedescu brennen.

pistidhíre , vrb Definitzione fàere pitzigore, abbruxore, fàere nàrrere pistidha! po cosa budhia o chi punghet o tastandho cosa pitzigorosa Sinònimos e contràrios piciai, pistidhare 1, pistire, spurtiri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar Italianu scottare Tedescu brennen.