Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abbrugiài, abbrugiàre , vrb: abbrujae, abbrujare, abbrusai, abbrusare, abbruxai, abbruxare, brugiare Definitzione passare a fogu, calare a chinisu sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare s’erba, su matedu modhe; pistidhire o ispirtire meda in sa carre; nàrrere male de s'àteru bogandhodhi fama mala a innóriu, fàere andhare male Sinònimos e contràrios abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare / infamai, innorare Frases seus babbus sentza fillus, matas abbrugiadas ◊ mi parit ca pigu fragu de afracau: bolis biri ca si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu?! ◊ in su padente abbrusau bi at solu morte e rosura ◊ nci ammancat peti chi s'abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!… 2. su frius abbruxat is matas 3. su soli abbruxat me in s'istadi 4. sa língua tua abbruxat che fogu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar Italianu bruciare Tedescu verbrennen, brennen.

abbrugiòre, abbrugiòri , nm: abbrujore, abbruxore, abbruxori, brujore* Definitzione su abbruxare, abbruxamentu, fogu, su pàrrere coment’e abbruxandho in sa carre Sinònimos e contràrios budhiorza, spultori Tradutziones Frantzesu brûlure Ingresu soreness Ispagnolu ardor Italianu abbruciaménto, brucióre Tedescu Verbrennung, Brennen.

avampài, avampàre , vrb Definitzione nau de fogu tenendho, fàere a fràmula manna, meda, arta Sinònimos e contràrios acispare, apampai Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu prendre feu Ingresu to flare up Ispagnolu arder Italianu avvampare Tedescu brennen.

brujòre , nm: abbrugiore, brusiore, brusore, bruxore, bruxori Definitzione coment'e cosa abbruxandho, chi ispirtit, siat ca dhue at fogu o fintzes ca, nau de cosa chi si papat o si bufat, in s'istògomo faet efetu chi giaet cuss'idea; in cobertantza, su diàulu Sinònimos e contràrios budhiorza, bruju 1, pissiori, spultori / bundhone, diàbulu Maneras de nàrrere csn: b. de coro, de istògomo = coràssiu, zenia de efetu chi faghent cosas chi si mànigant o chi si bufant a chie sufrit a s'istògomo, o fintzas candho si ndhe mànigat o bufat a tropu; su cobadhu de brusore = su cabadhu de su diàulu (su parapunta o, pro àtere, sa sennoredha segadidus o secapedes) Frases custa cosa est che a su ratinzu: piús ratas e piús as mandhighinzu e piús ti s'airat su brujore ◊ su binu mi est faghindhe a brujore a s'istògomo 2. sa saba mi at fatu a brusiore de coro Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûlure Ingresu burning Ispagnolu ardor Italianu brucióre Tedescu Brennen.

brusiógnu, brusiónzu , nm Definitzione su abbruxare is cosas, sa malesa, mescamente illimpiandho su logu po dhu amparare de is fogos de s'istade Sinònimos e contràrios abbruxamentu, brujadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûlement Ingresu burning Ispagnolu quema, incendio Italianu bruciaménto Tedescu Brennen.

carvonàre , vrb Definitzione fàere o manigiare crabone Frases sa sacheta la zughiat su babbu carvonendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire du charbon Ingresu to coal Ispagnolu carbonear Italianu fare il carbóne Tedescu Kohle brennen.

flammiài , vrb: aframiai*, framiare Definitzione fàere fràmula, fàere o èssere orrúbiu che fràmula de fogu; abbruxare is laores, nau de su sole candho est tropu forte Sinònimos e contràrios irframmajare / aframatzare 2. su locu est framiandhe dae s'atandha Tradutziones Frantzesu s'embraser Ingresu to glow, to redden Ispagnolu llamear Italianu fiammeggiare, rosseggiare Tedescu aufflammen, brennen.

irframmajàre , vrb Definitzione bogare, fàere fràmula meda; coment'e pigare fogu, allúere, nau de persona, essire orrúbios in cara Sinònimos e contràrios flammiai, irframmiare 2. bidendhe cudhu zòvanu, a sa pitzinna si li fit irframmajaa sa cara e unu tochedhu li aiat demozau sa petorra (G.Brocca) Tradutziones Frantzesu s'embraser Ingresu to glow, to redden Ispagnolu llamear Italianu fiammeggiare Tedescu aufflammen, brennen.

piciài , vrb: (pi-ci-a-i) pissiai pitziai, pitziari Definitzione prus che àteru s'efetu chi faet cosa chi punghet o chi abbruxat in sa carre; fintzes pigare cosa (esca) a buca coment'e bicandho; in cobertantza, nàrrere cosa, foedhos chi dispraxent, ofendhent Sinònimos e contràrios pistidhire, púnghere, ispiciulare, spurtiri / piticare / anniscai / dispiàchere Frases su soli budhiu de s'istadi pítziat ◊ mi pítziat sa ferida 2. su piscadori a lentza est abetendi chi su pisci pitzit ◊ su casu papadhu pítzia pítzia, ca no proit de su celu! 3. is fuedhus avrincosus ferint e pítziant, ma a bortas faint prangi a chini dhus ghetat! Ètimu ltn. *pits Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn, to hurt Ispagnolu quemar Italianu scottare Tedescu brennen.

pistidhíre , vrb Definitzione fàere pitzigore, abbruxore, fàere nàrrere pistidha! po cosa budhia o chi punghet o tastandho cosa pitzigorosa Sinònimos e contràrios piciai, pistidhare 1, pistire, spurtiri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn Ispagnolu quemar Italianu scottare Tedescu brennen.

spultòri , nm: spurtori Definitzione pistidhore de abbruxadura, de cosa chi punghet o ispirtit in sa carre; fintzes genia de pentzamentu, de gana, de presse de fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios brujore, budhiorza, callentori, pistidhore / furighedha, furighíngiu, pistighíngiu Frases su spurtori podiat iscallai su ferru ◊ chi ti ses abbruxau, ponidí ispíritu ca ti ndi pigat su spurtori ◊ teniat spurtori a s'istògumu ca fiat sentza de papai 2. tenera spultori cussu puru de andai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûlure Ingresu smarting Ispagnolu ardor, picor Italianu brucióre Tedescu Brennen.

spurtíri , vrb: ispirtire* Definitzione pistidhire in sa carre comente faet cosa budhia, su sole o àteru, ma fintzes comente faet cosighedha a punta che lana tostada o tètera, cosa arrasposa; giare ifadu, coment'e de cosa chi punghet o pistidhit in sa pedhe Sinònimos e contràrios fríere, ispitudhare, ispitulare, papai, pistidhire, piticare Frases spurtit custu soli: seus in gennarxu e pareus in maju! ◊ notesta mi spurtiat custu pei, comenti dhu portu unfrau ◊ custu maglioni comenti mi tocat mi spurtit in su tzugu, ca sa pedhi est prus dilicada ◊ dhi spurtiat sa buca: fiat bíndhighi dis crocau 2. funt is ingiustítzias chi ti spurtint Sambenados e Provèrbios prb: a chini spurtit coit Tradutziones Frantzesu démanger, brûler Ingresu to itch, to smart Ispagnolu picar Italianu dare prurito, bruciare Tedescu jucken, brennen.

«« Torra a chircare