abboài , vrb: abbuai Definitzione
abbruxare s'istula, is terrenos de arare; curpire, tocare a népide su laore
Sinònimos e contràrios
abbrugiai,
abbruscare,
abburare
/
nabronari
/
abburvurare,
achichinare,
afurconare,
anneulare
Frases
in cudhus campus si bit fumu: stau ca funt abbuendi!
Tradutziones
Frantzesu
brûler légèrement
Ingresu
to scorch,
to affect by smut
Ispagnolu
quemar,
artigar
Italianu
abbruciacchiare,
ingolpare
Tedescu
absengen,
mit Brandpilzen befallen.
abbrugiài, abbrugiàre , vrb: abbrujae,
abbrujare,
abbrusai,
abbrusare,
abbruxai,
abbruxare,
brugiare Definitzione
passare a fogu, calare a chinisu sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare s’erba, su matedu modhe; pistidhire o ispirtire meda in sa carre; nàrrere male de s'àteru bogandhodhi fama mala a innóriu, fàere andhare male
Sinònimos e contràrios
abbrajare,
abbruscare,
abburare,
afocazare
/
infamai,
innorare
Frases
seus babbus sentza fillus, matas abbrugiadas ◊ mi parit ca pigu fragu de afracau: bolis biri ca si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu?! ◊ in su padente abbrusau bi at solu morte e rosura ◊ nci ammancat peti chi s'abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!…
2.
su frius abbruxat is matas
3.
su soli abbruxat me in s'istadi
4.
sa língua tua abbruxat che fogu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn
Ispagnolu
quemar
Italianu
bruciare
Tedescu
verbrennen,
brennen.
abburàre , vrb Definitzione
abbruxare, abbruschiare, nau fintzes po fàere in colore coment'e abbruxau, fàere in colore de cafei / pane abburadu = (pane russu, modhe) cotu a apretadura a fogu, brusiadu o tropu cotu a fora ma matzosu in mesu
Sinònimos e contràrios
abbrugiai,
abbruscare,
acotilai,
ammoriscai,
recòghere
2.
sa terra est abburada a istudare su sidis (G.Branca)◊ issas no ischiant a nadare e no fint ancora abburadas
Ètimu
itl.t
Tradutziones
Frantzesu
brunir
Ingresu
to darke
Ispagnolu
quemar,
tostar
Italianu
abbrunire
Tedescu
verbrennen,
rösten,
bräunen.
brugiàre , vrb: abbrugiai,
brujare,
brusare,
brusiare,
bruxare Definitzione
passare o fàere a fogu, calare a chinisu sa cosa; perdimentare sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare sa cosa; pistidhire meda; nau de su cimentu, chi no afortit, no intostat e si sicat a pruine / brusiare s'erva birde = nàrrere male de unu
Sinònimos e contràrios
abbrajare,
abbruscare,
abburare,
afocazare,
fruxare
/
sperditziai
Frases
bucas sididas, laras bruxadas ◊ sas matas chi as brujadu t'isetant pro t'impicare! ◊ sa calura de s'istiu brúgiat sa cosa ◊ su sole ruju che a su fogu brúgiat finas sa pedra ◊ si pesesit unu fogu e brusesit su laore ◊ ponet fogu, brusat pasturas e laores e si dha pigat cun sos animales puru!
2.
sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn
Ispagnolu
quemar,
arder
Italianu
bruciare,
àrdere,
scottare,
ustionare
Tedescu
verbrennen,
ausdörren.
fogulàre , vrb: afogulare Definitzione
pònnere fogu; abbruxare
Sinònimos e contràrios
afocazare
/
brugiare
2.
cun cuss'abba budhendhe mi so totu foguladu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn
Ispagnolu
quemar
Italianu
ustionare
Tedescu
verbrennen
iscotài, iscotàre , vrb: scotai 1 Definitzione
fàere o pònnere a budhire unu pagu, còere o abbruxare unu pagu / èssere iscot’iscota = budhiu de no si pòdiri aguantai
Sinònimos e contràrios
acotai
Frases
a custa cosa li cheret dadu duos bullos pro l'iscotare ◊ apo leadu sa padedha e mi so iscotadu ca fit in su fogu ◊ cust'abba est iscota iscota: pisti a budhida! ◊ sa corda dh'iscotant aizu e dh'arrustint
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn,
to scorch,
to scald
Ispagnolu
quemar
Italianu
scottare,
sbollentare
Tedescu
aufkochen,
abbrühen.
ispirtíre , vrb: ispurtire,
ispurtiri,
spurtiri Definitzione
sentire coment'e abbruxore, abbruxare, prus che àteru in sa carre, o in buca cun papares budhios; in cobertantza, dispràxere, o fintzes interessare meda
Sinònimos e contràrios
piciai,
pistidhire,
púnghere
/
interessai
Frases
a chie frigat chibudha dh'ispirtint is ogos ◊ su lati de sa figu ispurtit, fait a iscrafíngiu
2.
e ite, t'ispirtit ca su cuadhu tuo no at bínchidu su pannu?! ◊ candu ant circau sa chistioni chi ispurtiat a issus mi ndi seu andau
Tradutziones
Frantzesu
piquer
Ingresu
to tickle,
to itch
Ispagnolu
quemar,
lampar
Italianu
mordicare,
pizzicare
Tedescu
beißen.
piciài , vrb: (pi-ci-a-i) pissiai
pitziai,
pitziari Definitzione
prus che àteru s'efetu chi faet cosa chi punghet o chi abbruxat in sa carre; fintzes pigare cosa (esca) a buca coment'e bicandho; in cobertantza, nàrrere cosa, foedhos chi dispraxent, ofendhent
Sinònimos e contràrios
pistidhire,
púnghere,
ispiciulare,
spurtiri
/
piticare
/
anniscai
/
dispiàchere
Frases
su soli budhiu de s'istadi pítziat ◊ mi pítziat sa ferida
2.
su piscadori a lentza est abetendi chi su pisci pitzit ◊ su casu papadhu pítzia pítzia, ca no proit de su celu!
3.
is fuedhus avrincosus ferint e pítziant, ma a bortas faint prangi a chini dhus ghetat!
Ètimu
ltn.
*pits
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn,
to hurt
Ispagnolu
quemar
Italianu
scottare
Tedescu
brennen.
pistidhíre , vrb Definitzione
fàere pitzigore, abbruxore, fàere nàrrere pistidha! po cosa budhia o chi punghet o tastandho cosa pitzigorosa
Sinònimos e contràrios
piciai,
pistidhare 1,
pistire,
spurtiri
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brûler
Ingresu
to burn
Ispagnolu
quemar
Italianu
scottare
Tedescu
brennen.
sfoghigiài , vrb Definitzione
coment'e pigare fogu, èssere abbruxandho
Sinònimos e contràrios
afocazare,
brugiare,
scallentai
2.
sa Sardigna est dogna istadi sa própiu cosa, sfoghigiada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brûler,
prendre feu
Ingresu
to revive
Ispagnolu
quemar
Italianu
rinfocolarsi
Tedescu
sich wieder erhitzen.