ammàchiu , nm Definitzione cosa o unu chi faet ammachiare de cantu praghet o de cantu est bellu: nau a befa o in cobertantza, su contràriu / tènniri a. po unu = èssere ammachiados, alluscados pro unu Sinònimos e contràrios abbaradhamentu, dischíssiu 2. coromeu carigadu, ses un'ammàchiu!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enchantement, folie, tocade Ingresu madness, spell, infatuation Ispagnolu encanto, chaladura Italianu incanto, follía, infatuazióne Tedescu Zauber, Wahnsinn, Schwärmerei.
dischíssiu , nm Definitzione su dischissiare, su issentire, fàere a tropu coment'e ammachiandhosi Sinònimos e contràrios ammàchiu, dellíriu, irbariamentu, macheine / ttrs. mancantumu Frases atentu chi ti ponet in dischíssiu, su pipare! ◊ una pena so sufrindhe chi mi picat a dischíssiu: mi est che seu cussumindhe…◊ mancari pilicanu, mi picant a dischíssiu sas penas de s'amore! ◊ sos puzones sunt piliendhe a dischíssiu ◊ bintos dae sa música a dischíssiu che a sos ursos ballant e s'istentant Ètimu spn. desquicio Tradutziones Frantzesu folie, démence Ingresu madness Ispagnolu demencia, locura Italianu insània, demènza, ammattiménto Tedescu Wahnsinn.
iscasciúmine , nm: iscassiúmine Sinònimos e contràrios iscàsciu, machímene Frases sunt sas virtudes chi meritant importàntzia, e no tzertos istrambos iscasciúmines! (Piga)◊ sa zente a bídere cuss'ómine tontu cret a iscasciúmine ◊ si mustras carchi printzípiu de iscassiúmene ti che lampo a foras! ◊ custas randhinadas sunt che a sos iscassiúmenes de sos betzos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu folie Ingresu madness Ispagnolu locura Italianu pazzìa Tedescu Wahnsinn.
macheíne , nm: machine, machini Definitzione pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza igudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia, fintzes cosighedha de pagu importu Sinònimos e contràrios machíghine, machímene | ctr. sabidoria, sabine Maneras de nàrrere csn: a m. = a meda, a fuliadura, a malistropiadura, o fintzas chentza zudíssiu; essíreche in machines = nàrriri iscimprórius, acabbai nendi tontesas, essiri in coranta mois; catzare su m.= lassai de fai tontesas, imparai a no fai tontesas, iscrammentai Frases machine si niat, custu, sempre zoghendhe!…◊ su machine est de trinta ses zenias e tue l'as leadu 'e trinta sete! (Sassu)◊ ista mudu e lassa sos machines! ◊ che ingullit pro bonos totu sos machines chi intendhet ◊ ti lu catzat su machine si leas su ferru ingrujadu a manos!…◊ ponindhe fatu a su machine tou no mi apo fatu sas fainas ◊ su macheine unu filu at de picare! 2. at brigau po machines 3. los istimaiat a machine ◊ in campu bi fit s'antunna a machine Sambenados e Provèrbios prb: de machine e poesia ognune at sa parte sua ◊ su machine alligatu est peus de su naturale Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu folie, sottise Ingresu madness, nonsense Ispagnolu locura, desatino Italianu pazzía, dissennatézza, scemènza Tedescu Wahnsinn, Unsinn, Unverstand, Dummheit.
mediòre, mediòri , nm Definitzione su èssere médios, macos, su pentzare, nàrrere o fàere cosas macas Sinònimos e contràrios machiore / badhinzu, imbadhinzu, ingadheinzu, loinu, luinore Frases bogadindedhu su mediori de conca! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu folie Ingresu madness Ispagnolu locura Italianu follìa Tedescu Wahnsinn.