Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

illeriàre , vrb: illoriare Definitzione nàrrere isciolórios, istare unu pagu a giogu in cunfiantza; fintzes foedhare meda, a tropu, po cosas de pagu contu Sinònimos e contràrios astrologare, cregantae, ibentiare, illeredhiare, istralobbiare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dire des bêtises Ingresu to talk nonsense Ispagnolu decir tonterías Italianu dire sciocchézze, scemènze, dilungarsi Tedescu Dummheiten reden.

illériu , nm Definitzione chistionu o àteru chi si narat chentza cabu, chentza sustàntzia Sinònimos e contràrios allódhiu, creganta, ibbàmbiu, istorodhu, istrallóbbiu, istrolichéntzia, laredha, lérina Frases làssami sos illérios chi no so in chirca de zogare, como! ◊ ma sèmpere a illérios istas, tue: abbàida si cheres pessare a carchi cosa de imprastu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fadaise, niaiserie Ingresu nonsense Ispagnolu sosería Italianu insulsàggine Tedescu Albernheit.

isabóriu , nm: sciabóriu Sinònimos e contràrios ibbàmbiu, isambrúliu, lollúghine, lolluine, sciapidóriu, scimpresa, tronia Frases annotamala de isteressare dai su risu pro sos isabórios, pone aficu a sa faina! Assiat! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu idiotie, futilité Ingresu frivolity, nonsense Ispagnolu sosería Italianu scempiàggine, futilità Tedescu Torheit, Nichtigkeit.

iscantaràre , vrb: iscanterare Definitzione foedhandho, su ch'essire fora de su chi si podet nàrrere cun seriedade o giudítziu, cun cabu, cantare a isambruliadura, a isciolóriu Sinònimos e contràrios iscantonare Frases bah, bah, bois puru, como, fatu a ómine mannu sezis iscantarendhe: dae conca bos benit a nàrrere cosas gai?!…◊ cantat tota note sa tonca e nos faghet cumpanzia, fintzas si nos iscàntarat sa conca Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dire des fadaises Ingresu to talk nonsense Ispagnolu tontear Italianu parlare sènza giudìzio, dire scipitézze Tedescu irrereden.

istralobbiàre , vrb: istrollobiare, istrolobbiare Definitzione foedhare credendho a is astros, a intzertu, foedhare a s'afaiu, nàrrere istrolobbos, isciolórios Sinònimos e contràrios astrolicare, illeriare, istroligare* Tradutziones Frantzesu dire des fadeurs Ingresu to talk nonsense Ispagnolu tontear, decir tonterías Italianu dire scipitézze Tedescu Dummheiten reden.

macheíne , nm: machine, machini Definitzione pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza igudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia, fintzes cosighedha de pagu importu Sinònimos e contràrios machíghine, machímene | ctr. sabidoria, sabine Maneras de nàrrere csn: a m. = a meda, a fuliadura, a malistropiadura, o fintzas chentza zudíssiu; essíreche in machines = nàrriri iscimprórius, acabbai nendi tontesas, essiri in coranta mois; catzare su m.= lassai de fai tontesas, imparai a no fai tontesas, iscrammentai Frases machine si niat, custu, sempre zoghendhe!…◊ su machine est de trinta ses zenias e tue l'as leadu 'e trinta sete! (Sassu)◊ ista mudu e lassa sos machines! ◊ che ingullit pro bonos totu sos machines chi intendhet ◊ ti lu catzat su machine si leas su ferru ingrujadu a manos!…◊ ponindhe fatu a su machine tou no mi apo fatu sas fainas ◊ su macheine unu filu at de picare! 2. at brigau po machines 3. los istimaiat a machine ◊ in campu bi fit s'antunna a machine Sambenados e Provèrbios prb: de machine e poesia ognune at sa parte sua ◊ su machine alligatu est peus de su naturale Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu folie, sottise Ingresu madness, nonsense Ispagnolu locura, desatino Italianu pazzía, dissennatézza, scemènza Tedescu Wahnsinn, Unsinn, Unverstand, Dummheit.

scibudhàe, scibudhài , vrb Definitzione essire irbentiadu, chentza fortzas, nàrrere isciolórios, immentigare is cosas Sinònimos e contràrios iltasire / sciolloriai Frases mi nci bollu andai, de innòi, prima de mi agabbai de scibudhai ◊ ses a ferionis o scibudhendidí?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dire des bêtises, retomber en enfance Ingresu to talk nonsense, to go silly Ispagnolu decir tonterías, abobarse Italianu dire sciocchézze, rimbambirsi Tedescu Unsinn reden, verblöden, verdummen.

scimpredàdi , nf: scimpridadi Definitzione su èssere iscimpros, cosa de iscimpros Sinònimos e contràrios scimpresa, scimpróriu / ttrs. iscimpiumu Frases s’at a parri scimpredadi ca pongu in menti a unu machiori! ◊ medas oi nant ca certas cosas de su passau funt scimpridadis ◊ cun is scimpridadis cosa tua oi abarraus chen'e pràndiri! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bêtise Ingresu nonsense Ispagnolu tontería Italianu sciocchézza Tedescu Dummheit.

sciolloriài , vrb: isciolloriai Definitzione nàrrere o fàere isciolórios Sinònimos e contràrios addrollare, astrologare, ibentiare, illeredhiare, istralobbiare, istralloriare, istorodhare, scassolai Frases ti ses imbriagau e sciollórias puru! ◊ ciai dh'agatas s'ora de sciolloriai!…◊ de candu at pigau cuss'acollara in màchina at cumentzau a sciolloriai, no est prus sentzeru de conca Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dire des fadaises Ingresu to daze, to talk nonsense Ispagnolu abobar, decir tonterías Italianu rimbambire, dire scipitézze Tedescu verblöden, Unsinn reden.

tzarodhài , vrb: aciarollai*, tzorodhai, tzorodhare Definitzione nàrrere o fàere is cosas a improdhu, betare is cosas a s'afaiu, chentza órdine, chentza critériu, fàere atzerodhos Sinònimos e contràrios aciapuciae, aciorobedhare, acoredhai, afioncai, allarodhai, impiastai, improdhai, inciorodhare Tradutziones Frantzesu parler à tort et à travers Ingresu to talk nonsense Ispagnolu embarullar, badajear Italianu fare o dire a vànvera, sènza critèrio Tedescu unüberlegt daherreden, aufs Geratewohl handeln.