Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aligàe , vrb: aligai, aligare, argare Definitzione istèrrere s'àliga, su ladamíngiu; imbrutare, fàere su logu a muntonàrgiu; fintzes pònnere sa cria, nau de bobbois chi ponent is oos in is freaduras Sinònimos e contràrios alladamenae, contzimare, ladamingiare, stercorai / imbratare Frases at argau s'ortu, sa binza 2. est unu doveri de no aligai e avelenai sa Terra, ca nci biveus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fumer Ingresu to manure Ispagnolu abonar Italianu concimare Tedescu düngen.

balvàtu , nm: alvatu, barbatu, barvatu, brabatu Definitzione una prima aradura, prus che àteru in terra annigrina, a manera chi, candho si prenet, sa terra siat prus fàcile a dha trebballare Sinònimos e contràrios abbalvatadura, varvatonzu / cdh. balbatu Frases che massaju, chi rútiu e lanzu barvatu at bortuladu a die intreu, de su sole bramaiat s'ocasu Terminologia iscientìfica mssr. Ètimu ltn. vervactum Tradutziones Frantzesu verdage Ingresu green manure Ispagnolu abono en verde Italianu sovèscio Tedescu Gründüngung.

carúmene 1 , nm Definitzione ischivoria de boe, ladamíngiu de pegus de bulu, candho est frisca Sinònimos e contràrios merdaula, merdóina Tradutziones Frantzesu fumier du bœuf Ingresu ox manure Ispagnolu fimo, estiércol del buey Italianu fimo del bue Tedescu Kot.

contzimàre , vrb Definitzione betare o pònnere su concime a sa cosa prantada o semenada Sinònimos e contràrios aligare, alladamenae, ladamingiare, stercorai Tradutziones Frantzesu fumer, engraisser Ingresu to manure Ispagnolu abonar Italianu concimare Tedescu düngen.

ladàmene , nm: ladàmini, ladammi, laràmini, ledàmene, ledàmine, letàmene, lodami, lodàmini Definitzione css. cosa de genia orgànica bona po ingrassare sa terra, mescamente su chi ndhe faent is animales candho brutant / ledàmine fatu = cotu, irfatu, irfarinadu sicu, in sa mota giusta po dhu betare a sa terra Sinònimos e contràrios istilchinzu, ladamignu, rassa, suale, talàmini / cdh. litàmini Frases in s'atunzu betaiant su ledàmine in su terrinu ◊ dèu mi assutzu su ladàmini e ghetu cosa a is procus! ◊ su ledàmine friscu no est fatu ◊ su dinai!… custu no fiat dinai… lah no si furrit a ladàmini e no ndi pighit fragu Coixedha!◊ su ledàmini si portat a su sartu, si lassat a coi e apustis s'ispainat Ètimu ltn. laetamen Tradutziones Frantzesu fumier Ingresu manure Ispagnolu estiércol Italianu letame Tedescu Mist.