bocatórju , nm: vocatorju Definitzione
logu inue si bogat pedra
Sinònimos e contràrios
botatóriu,
caba
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
carrière
Ingresu
pit
Ispagnolu
cantera
Italianu
cava
Tedescu
Bruch.
carbonèra , nf Definitzione
tretu in paris inue si faet su crabone; aposentu de su crabone
Sinònimos e contràrios
cea
/
carbonile
Ètimu
spn.
carbonera
Tradutziones
Frantzesu
charbonnerie
Ingresu
charcoal pit
Ispagnolu
carbonera
Italianu
carbonàia
Tedescu
Kohlenkeller.
cèa , nf: chea,
cheja,
gea Definitzione
terrenu in paris, friscu e bonu, prus che àteru in logu bàsciu chi faet a badhe; tretu in paris, fatu a pratza o unu pagu a fossu, po dhue fàere crabone e fintzes su muntone de sa linna de fàere a crabone; calanca, fossighedhu, fossu, a logos fintzes losa, su chi si faet in campusantu po pònnere unu mortu
Sinònimos e contràrios
badhe
/
crabonalza,
fogàgia,
piatza 1
Maneras de nàrrere
csn:
sa chea de s'oju = sa calanca de s'ogru; chea de su batile = su fossitedhu de su batile; a pasare a sa chea! = apustis mortu, candho unu ch'est in sa fossa; acadhare sa chea = assentare sa linna pro la carrarzare e pònnere fogu faghindhe carbone
Frases
apu sonnau de cantai ispantus de ceas in frori ◊ chi no fessit ca ti apu isposau dèu fiast ancora pascendi procus me is ceas! ◊ si bidiat sa luxi de su soli calendi peri is costeras e in sa cea ◊ fiat una cea prena de matas e de tupas ◊ sa crésia de Sacàrgia est in d-una bella cea inghiriada de montixedhus (B.Erdas)◊ mama mea annaiat a messare e marrare in cussas chejas de sa màrghine
2.
custos parisedhos sunt totu cheas chi che ant fatu faghindhe carbone ◊ ite cheas mi atzendhes in carres! ◊ sa linna si coghet a carbone in sa chea
3.
preparesint una chea manna e in cue che ponzesint sa morta e l'assacarresint de terra ◊ custu santugristos est a lu pònnere in sa chea mia, candho apo a èssere mortu ◊ irforrade medas chejas in custa vadhe: si ant a prenare de abba!
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
fossé,
plaine encaissée,
charbonnière
Ingresu
ditch,
charcoal pit,
plain
Ispagnolu
foso (m),
zanja,
carbonera
Italianu
fòsso,
pianura incassata,
carbonàia
Tedescu
Graben,
Kohlenmeiler.
crabonàlza, crabonàrgia , nf Definitzione
muntone de linna assentada a bisura de barracu (a punta) chi carràgiant de terra po dha fàere a crabone (su tretu fatu apostadamente po dhi pònnere fogu: orrochinu)
Sinònimos e contràrios
cea,
fogàgia,
piatza 1
Frases
fint inghiriados a una crabonalza betendhe truncos friscos a su fogu ◊ che una crabonalza brúgio suta, ma no essis a campu, o poesia (A.Casula)
Tradutziones
Frantzesu
meule de charbonnière
Ingresu
charcoal pit
Ispagnolu
carbonera
Italianu
carbonàia
Tedescu
Kohlenmeiler.
foràda , nf Definitzione
css. fossu, minore o mannu, tretu mannu o logu chi faet a fossu, chi dhue apaulat s'abba, madrina, fintzes tretu chentza matas in padente / min. foradedha = gari, zenia de fossighedhu pro zogare a ballinas; in sa manu serrada a punzu, si narat forada su tretu intremesu de sos ossos de búngiu (primu annugradorzu de sos pódhighes); f. de monti = cea, badhe
Sinònimos e contràrios
fósciu,
fossada,
iscarafossu,
tofa
/
badhe
/
cdh. catafossu
Frases
at iscorrovonau, ci at ghetau is cuatru munedas e at torrau a tudai sa forada ◊ sa cracina e su làdiri unu tempus dhus fadiant me in d-una forada ◊ iat própiu e sa bia fut totu una forada ◊ pigant s'argidha de una forada de terra bianca ◊ su nudha est una forada isciundada
2.
su bentu muinat intro de sas foradas ◊ su bentu no úrulat prus in sa forada ◊ sa nébida est artziendu de sa forada ◊ sa Terra est una forada de làmbrigas!
3.
is piciochedhus ant fatu una forada aundi tirant sa perdixedha, gioghendi
Terminologia iscientìfica
slg
Tradutziones
Frantzesu
fosse
Ingresu
ditch,
pit
Ispagnolu
hoyo,
fosa
Italianu
buca,
fòssa,
avvallaménto
Tedescu
Loch,
Graben.
gèa , nf: cea* Definitzione
terrenu in paris, friscu e bonu, prus che àteru in tretu bàsciu chi faet a badhe; tretu fatu in paris o unu pagu a fossu po dhue fàere crabone e fintzes su muntone de sa linna de fàere a crabone; fossu
Sinònimos e contràrios
badhe
/
crabonalza,
fogàgia,
piatza 1
Frases
no dhoi nd'at prus de geas friscas cun àcua de miza
Terminologia iscientìfica
slg
Tradutziones
Frantzesu
fossé,
plaine encaissée,
charbonnerie
Ingresu
ditch,
plain,
enclosed,
charcoal pit
Ispagnolu
foso,
llanura encajonada,
carbonera
Italianu
fòsso,
pianura incassata,
carbonàia
Tedescu
Graben,
eingeschlossene Ebene,
Kohlenmeiler.
pizolài , vrb Definitzione
fàere o lassare fossighedhos (pizolu 1), singiale, comente faet sa bardúfola cun sa punta iscudendho a pitzu de un'àtera
Sinònimos e contràrios
afitulai,
apintzocai,
ciarolare,
coconare,
inciancedhare,
isgabbiare,
majodhare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grêler
Ingresu
to pit
Ispagnolu
picar,
agujerear
Italianu
butterare
Tedescu
durchlöchern.