apicígu , nm, avb: apítzicu, apítzigu Definitzione su apicigare, su tretu o sa cosa chi faet a apicigare; mescamente s'ifadu chi giaet sa gente picigosa Sinònimos e contràrios apicigori Maneras de nàrrere csn: avb.: èssere o istare apítzigu a unu, a una cosa = avatu, apicigau a unu, a una cosa; agatai apicigus = bogare, chircare o agatare iscusas; èssiri un'a. (nadu de zente) = chi, si apítzigat a faedhare, no sessat de pedire 2. no dh'arrennescit de agatai apicigu po nci dhu bogai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gêne Ingresu nuisance, pretext Ispagnolu pegadura, molestia Italianu fastìdio, appìglio Tedescu Verdruß, Haltepunkt.
códia , nf Definitzione una genia de resídiu, cosa chi si coígiat, chi si lassat acoa, ma nau prus che àteru in su sensu de cosa chi unu, cun malítzia, no narat o no bolet nàrrere po pigare s'àteru a trampa, o fintzes improdhu in su trebballu, cosa fata male; dhu narant fintzes a su dimóniu Sinònimos e contràrios cóntia, magna, rusa, trampa / demóniu, coedhu Maneras de nàrrere csn: èssere a códias = tirai acoa, a longas, istare a úrtimu; àere códias = èssiri malu, trasseri; èssere, istare a borta códia = comente e oretendhe pro fàghere male a ccn.; torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; sighire sas códias a unu = agatàreli e bogarendheli sas iscusas, sas mendheas, sas trassas chi chircat de cuare, connòschere sas intessiones pagu bonas chi tenet; fàghere códias che a su matzone = zúghere filedhos che a su grodhe Frases peri su babbu at bufonau su fizu prus mannu ca fit galu a códias a si cojubare ◊ in su traballu fint a códias ca su tempus si fit iscontzu 2. si no est istirau a minore, s'ómine torrat a risu, sa gana li sichit sas códias ◊ cussu si no bi lassat sa códia, in su tribàgliu, no est cuntentu!…◊ lassa sas códias e faghe sa cosa comente tocat! ◊ sa veridade no la càmbias cun sas códias, no! Sambenados e Provèrbios smb: Codias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prétexte, duperie, ruse Ingresu pretext Ispagnolu reticencia Italianu astùzia, pretèsto, gherminèlla Tedescu List, Ausrede.
iscóticu , nm Sinònimos e contràrios arraghèscia, atema, atilla, cóntia, cracanibi, filistocu, fóliga, incróstula, inforroxu, insemia, iscodulete, iscórtziga, iscúgia, istibbu 1, mendhea, pillamone Frases fit fartau e si est difesu bocandhe iscóticos, nandhe chi depiat andhare Tradutziones Frantzesu prétexte Ingresu pretext Ispagnolu pretexto Italianu pretèsto Tedescu Ausrede.
istíbba , nf, nm: istibbu 1, istubbu Definitzione cosa chi si narat tanti po s'iscabbúllere de su chi no si bolet fàere / bogare istibbos = bogai frocus Sinònimos e contràrios arraghèscia, atilla, camàndula, cóntia, filistocu, frocu, iscóticu, iscúgia, pirríchia Frases chie fit già imperaulada, chie deviat atèndhere in domo, chie si deviat fàghere monza, chie li bogaiat àteras istibbas e neune lu cheriat! ◊ a dare siat: de istibbos no ndhe boghedas! ◊ no ndhe boghent de istibbos pro s'iscundhire: sunt a betiapare in donzi cosa! ◊ apo bogadu istibba e no bi so andhada a s'interru sou, ca no lu podio bídere!◊ est semper tirandhe istubbos pro non fàchere su chi depet Tradutziones Frantzesu prétexte Ingresu pretext Ispagnolu pretexto Italianu pretèsto Tedescu Vorwand.