Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

annéulu , nm Definitzione su èssere o istare unu pagu tristos, oféndhios o àteru deasi Sinònimos e contràrios anneu, annicu, triltura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu peine, ennui, tristesse Ingresu sorrow, sadness, bother Ispagnolu molestia, tristeza Italianu péna, fastìdio, tristézza Tedescu Leid, Sorge, Traurigkeit.

apicígu , nm, avb: apítzicu, apítzigu Definitzione su apicigare, su tretu o sa cosa chi faet a apicigare; mescamente s'ifadu chi giaet sa gente picigosa Sinònimos e contràrios apicigori Maneras de nàrrere csn: avb.: èssere o istare apítzigu a unu, a una cosa = avatu, apicigau a unu, a una cosa; agatai apicigus = bogare, chircare o agatare iscusas; èssiri un'a. (nadu de zente) = chi, si apítzigat a faedhare, no sessat de pedire 2. no dh'arrennescit de agatai apicigu po nci dhu bogai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gêne Ingresu nuisance, pretext Ispagnolu pegadura, molestia Italianu fastìdio, appìglio Tedescu Verdruß, Haltepunkt.

apuría, apurída , nf Definitzione su èssere apuridos, cosa chi faet apurire Sinònimos e contràrios aprentu, apurimentu, apuru / aprentu, apretura, perículu Frases sa mente in sos afannos est dutora, la faghet s'apuria intraniada (P.Casu)◊ si l'at bida s'apurida!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu harcèlement Ingresu heavy nuisance Ispagnolu molestia grande Italianu molèstia prolungata, eccessiva Tedescu Qual.

chiriólu , nm, agt Definitzione su chiriolare una cosa; chie o chi istat in giru, bola bola, andhandho e torrandho; fintzes pentzamentu chi no lassat in asséliu Sinònimos e contràrios chirioladura / oriolu / rundhanu, zirellu Frases zugher una cosa a chiriolu 2. risitat a su sole su beranu e bolat sa mariposa chiriola (L.Mudadu)◊ in sa cora manna abbojant àteros trainos chiriolos 3. custa borta fut su preide a tènnere chiriolos po su chi dhi fut capitau! Tradutziones Frantzesu ennui, désagrément Ingresu nuisance Ispagnolu molestia Italianu molèstia Tedescu Belästigung.

contribbulatziòne, contribbulatziòni , nf Definitzione cosa chi faghet penoriare, sufrire, istare male Sinònimos e contràrios ifadu, penória, tribbulia | ctr. gosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennui, souci Ingresu bother, torment Ispagnolu molestia, tormento Italianu seccatura, torménto Tedescu Belästigung.

distrúbbu , nm: distulbu, disturbu Definitzione cosa chi irbiat, istrobbat, faet pèrdere tempus, giaet ifadu; cosa prus grave, dannu, male Sinònimos e contràrios ilbiu, isdrobbu / gastu 1, iscóntriu, istragu Frases no bos ledas disturbu: setzide, za mi arranzo a sa sola! 2. at tentu disturbu e fintzas a su dutore ant avisadu Tradutziones Frantzesu dérangement Ingresu trouble Ispagnolu molestia Italianu disturbo Tedescu Störung, Beschwerde.

faltízu , nm: fastégiu, fastígiu 1, fastizu Definitzione genia de sufrimentu de s'ànima, ma fintzes istrobbu, ifadu, mescamente chi durat a meda / alliviare sos fastizos Sinònimos e contràrios afannia, afannu, ammóniu, apensamentu, agiu, axiori, patimentu / ifadu, pertoja Frases si pones fatu insoro ndh'essis macu cun fastizos e istragos ◊ so proendhe sos fastizos de sa pérdida de mamma ◊ che leat dae su coro onzi fastizu si est sa persona angustiada ◊ abburrit patimentos e fastizos ◊ s'amore no morit mancu in sos fastizos ◊ cussu no tenet ne fizos e ne fastizos ◊ ses meledendhe sa manera de mi pònnere in fastizu! ◊ dhi fut mortu su pobidhu e no biiat essida a custu fastígiu mannu 2. custa pudha no at dadu mai fastizu a nisciunu ◊ amus bidu mamas frundhendhe sos fizos solu pro èssere netas de fastizos (G.A.Cossu)◊ sa pudhedra si lassat ferrare chena fastizu Sambenados e Provèrbios prb: sos fizos sunt fastizos Ètimu itl. fastiggiare Tradutziones Frantzesu gêne, ennui, souci Ingresu bother Ispagnolu fastidio, molestia (f) Italianu fastìdio, seccatura prolungata Tedescu Qual, Belästigung.

ifàdu , nm: infadu, infaru, irfadu, isfadu Definitzione totu su chi podet èssere de istrobbu, o chi orroschet, o chi provat sa passiéntzia, faet pèrdere tempus fintzes si no est cosa grave Sinònimos e contràrios ammóniu, gena, ifadamentu, ifestu, impelegu, impéltinu, imperpériu, innaentu, inzerra, istéculu, lassamistai, nischitzu, pibinca, pertoja Maneras de nàrrere csn: dare i.; leàresi s'i. de… = pigaisí s'istentu de fai cosa mala a fai mancai pagu trabballosa Frases Sardos, si no bos servit de infadu, dia cherrer cantare una cantone (Cubeddu)◊ sos músculos sunt saboridos, ma bi at ifadu a los innetiare ◊ a collire olia de terra bi at prus ifadu chi no pelea ◊ ma daet ifadu, mih, sa musca! Ètimu spn. enfado Tradutziones Frantzesu gêne, ennui Ingresu bother Ispagnolu molestia Italianu fastìdio, tèdio, molèstia, seccatura Tedescu Verdruß, Belästigung, Langeweile.

iféstu , nm: infestu Definitzione cosa chi istrobbat, chi faet orròschere, cosa de fàere chi praghet pagu, matanosa, trebballosa / donai, pigai i. Sinònimos e contràrios ifadu, imperpériu, nischitzu, pibinca, segori / inaventu, irbelegu Frases su chi li daiat ifestu fit chi no aiant detzisu comente si deviat pesare sa cosa ◊ gei si dh'at pigau s'infestu a preparai cussa cummédia!…◊ proaia infestu intendhendhe a tie ◊ innoghe s'umididade dat pagu infestu ◊ li apo dadu duas sedatadas a su fangotu e li at bogadu de cabu de mi fàghere infestu ◊ si dh'at pigau s'infestu, s'istudianti!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennui, gêne Ingresu bother Ispagnolu molestia Italianu molèstia Tedescu Lästigkeit.

impelégu , nm Definitzione cosa ifadosa, chi giaet ifadu Sinònimos e contràrios gena, ifadu, ifestu, nischitzu, pibinca, pertoja | ctr. irbelegu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embêtement Ingresu nuisance Ispagnolu molestia Italianu seccatura Tedescu Belästigung.

impeléu , nm Sinònimos e contràrios apeleu, bataria, iscrevedhu, pelea Frases cussas sunt cosas chi nos daent impeleu ◊ custa est sa paga de s'impeleu, de su tantu tribbulare ◊ s'impeleu mi búliat su sàmbene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dérangement, ennui Ingresu inconvenience, labour Ispagnolu molestia Italianu affanno, incòmodo Tedescu Sorge, Beschwerlichkeit.

increscíu , nm Definitzione cosa chi increschet, chi giaet ifadu Sinònimos e contràrios arroscimentu, ifadu, increschimentu, increscu, inzerra Frases incresciu meda ti fatzu? a pitziori ti pigant is gunnedhas mias? ◊ su intendi cussus sonus dhi donat incresciu ◊ a biri totu cussus malàdius dhi fait incresciu e impressioni lègia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dérangement, gêne Ingresu trouble Ispagnolu molestia Italianu disturbo, fastìdio Tedescu Belästigung.

incruéscu , nm Definitzione ifadu, istrobbu, nau fintzes in su sensu de dannu chi si faet a s'àteru, cosighedhas mancari no graves meda ma chi dispraxent etotu Sinònimos e contràrios ifadu, imperpériu, increscu Frases cussos petzi daent incruescu a s'àteru: e candho lassant andhare su bestiàmine afaiu, e candho colant in su tou e ti lassant s'àidu abbertu! Tradutziones Frantzesu ennui Ingresu bother Ispagnolu molestia Italianu molèstia Tedescu Belästigung.

innaéntu , nm Sinònimos e contràrios annaentu, ifadu, istrobbu Frases no suporto s'abbolotu cun sos innaentos ◊ za lu tenet s'innaentu, cussu cristianu!…◊ a s'innaentu chi podes dare a mie no bi penses! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu souci, ennui Ingresu problem, nuisance, bore Ispagnolu preocupación, molestia Italianu grattacapo, fastìdio, nòia Tedescu Sorge, Überdruß.

innénneru , nm Definitzione calesiògiat cosa chi giaet istrobbu Sinònimos e contràrios gena, ifadu, ifestu, impelegu, innaentu, lassamistai, nischitzu, pibinca Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennui Ingresu nuisance Ispagnolu molestia Italianu seccatura Tedescu Belästigung.

isdróbbu , nm: istorbu, istrobbu, storbu Definitzione cosa chi faet pèrdere tempus, giaet ifadu, impedit e no lassat fàere; dannu, male, dificurtade Sinònimos e contràrios ilbiu, impedu, irbortu, scroebba / impedhitzu | ctr. agiudu Maneras de nàrrere csn: i. de Deu = destrossa manna chi faghet su tempus, itl. calamità naturale; salvu istrobbu = si no cumbinat carchi irbortu o cosa in contràriu Frases ello ite, istrobbu as tentu chi as istentatu? ◊ apeit istrobbu e no poteit bènnere ◊ beneitu apo a chie at postu istrobbos e irbortos ◊ ghetamus sas curpas a chie at postu istrobbos ◊ si no mi boit, ge abarru pagu a dha troci s'istrobbu! Sambenados e Provèrbios prb: chie no istrobbat, istrobbu no cheret Ètimu spn. estorbo Tradutziones Frantzesu dérangement, obstacle, calamité, complication Ingresu trouble, complication, hindrance, disaster Ispagnolu molestia, tropiezo, catástrofe Italianu disturbo, intòppo, complicazióne, calamità Tedescu Störung, Hindernis, Schwierigkeit, Unheil.

istéculu , nm Sinònimos e contràrios gena, ifadamentu, ifadu, ifestu, impéltinu, innaentu, inzerra, pibinca Frases at sighidu su contu pro mi dare istéculu ◊ cust'istéculu de su limbazu no li at nóghidu meda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennui, embêtement Ingresu bother Ispagnolu fastidio, molestia Italianu fastìdio, seccatura Tedescu Verdruß.

peléu , nm: apeleu Definitzione totu su chi unu cricat de fàere, fintzes cun múngia, po arrennèscere in ccn. cosa / a p. = a pelea, a trabballu Sinònimos e contràrios bataria, impeleu, matana, pelea*, secamentu Frases nessi in bijone beni pro allebiare dogni peleu! ◊ sa giustíscia tua est in peleu, però no podes coglionare a Deu! ◊ vivo in apretu e in peleu ◊ in piús peleu de sa chi fist ti ses posta como ◊ tue in tribbunale chircas de ti ch'essire dae peleu ◊ pelea e peleu est totu su matessi! ◊ sias prontu a calisiollat peleu po su bèni de s'isposa e de sa famíglia tua! Tradutziones Frantzesu peine, souci Ingresu bother Ispagnolu molestia, engorro Italianu briga, affanno Tedescu Mühe.

pibínca , nf Definitzione unu foedhare arrepítiu chi giaet ifadu, su giare ifadu foedhandho / èssiri de p. = ifadosos Sinònimos e contràrios gena, ifadu, ifestu, mémula, nischitzu / linghizu Frases sa genti de pibinca bolit iscupetada! ◊ si no dh'acabbas cun custa pibinca no ti ant a donai mancu su chi ti tocat! ◊ ses una cida cun custa pibinca, a ndi cabai cussa cosa! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennui, agacement Ingresu nuisance Ispagnolu molestia Italianu molèstia, tèdio, meticolosità Tedescu Lästigkeit.

«« Torra a chircare