arràsta , nf, nm: arràstiu, arrastru, arrastu, rasta Definitzione sa capacidade de ndhe bodhire is fragos cun su nasu; fragu, ma fintzes singiale, òpera o cosa chi abbarrat de comente si passat o s'istat in su logu, in sa vida; fintzes singiale de is cropos chi abbarrat in sa carre, de postas de pei o àteru deasi Sinònimos e contràrios abbentada, fiacu 1, frusa / arrancu / addromu, arrestallu, frata, ilmina, peada, trata / iscringada Maneras de nàrrere csn: essiri de s'arrastu, foras de s'arrastu = essíreche fora de su chistionu, de s'argumentu; s'arrastu de sa pedhe = pedhutu, arroghedhu de petza chi abarrat atacau a sa pedhi comenti si ndi tirat iscroxendi un'animali Frases no at lassau mancu arrasta ◊ fatzais arrastu de marxani! ◊ s'arrastu de sa peta arrustindhe ch'essit atesu ◊ margiani portat càrigas finis po s'arrastu ◊ si nci ant fatu mangiucu, dhu connòsciu de s'arrastu 2. ancu fatat un'abba chi sa capra lesset s'arrastu in sa pranedha! ◊ me is bias dhoi fiant is arrastus de is lamonis de carru ◊ a pè cun sas iscarpas bullitadas, bi fit s'arrastu in donzi caminera (A.Liori)◊ passendi no lassat arrastu mancu in s'arena 3. s'ómini si depit istreletzai de is àterus, deghinò no lassat arrastu de sa vida sua ◊ no lassat arrasta, che a su bentu passanne subra de su màrmaru ◊ ant agatau grutonis cun arrastus de genti bívia in simanas antigas ◊ sunt andaus avatu de s'arrastu ma no ant agatau su tallu 4. aciotendidhu, dónnia corpu lassàt un'arrastu arrúbiu ◊ in s'arena dhoi at arrastu de peis ispollincus 5. at cummentzau bèni a chistionai, ma apustis nc'est essiu de s'arrastu ◊ guai a dhi narri s'annomíngiu ca nci essiat luegu foras de arrastu Tradutziones Frantzesu flair, trace Ingresu track, scent Ispagnolu olfato, husmo, rastro Italianu odorato, fiuto, órma, imprónta, tràccia Tedescu Geruchssinn, Witterung, Spur.
cíngulu , nm: tzíngulu Definitzione genia de tira larga a cadena, a bisura de fasca, tra orroda de ananti e de asegus de unas cantu màchinas (tratore, carrarmau) po arrèschere de prus in terra Tradutziones Frantzesu chenille Ingresu track Ispagnolu oruga Italianu cìngolo Tedescu Raupenband.
ficàda , nf Definitzione su ficare; su ndh'èssere ficadu, istrantagiau, prantau; genia de camminu in logu malu, in costera, fatu de dhue pòdere passare carru, tratore, màchina / no intrat in f. (nau de unu) = no intrat in cuadernu, no arrexonat, fait s'abbetiosu; pònnere in f. carchi cosa = torrai a incarrerai, a fai camminai, a bíviri Sinònimos e contràrios arritzada, pesada, strantaxada / alciada, altzadòglia, ampuada, muntada, picada, pigadorza | ctr. sétida / cabada Frases sa ficada chi si ndhe at fatu ndh'as bidu, tue, de zente fuindhe!… 2. trazant una rughe in ficada pedrosa e abbadrina ◊ custu prozetu est nàschiu cun s'iscopu de torrare a pònnere in ficada sa limba sarda Terminologia iscientìfica slg. Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu piste Ingresu track Ispagnolu pista Italianu pista Tedescu Pfad.
ilmína , nf: immina 1, irmina, olmina*, urmina Definitzione s’arrastu chi abbarrat in terra coment’e singiale chi at passau gente o animales, o fintzes cosa chi orruet a terra comente si andhat o si passat Sinònimos e contràrios addromu, apeicu, arrasta, arrestallu, frata, frusa, iltiga, peada, peita, peuta, trata Frases s'immina frisca de sos pes umanos giughes ancora crara, o Luna Tradutziones Frantzesu trace Ingresu footprint, track Ispagnolu huella Italianu órma, tràccia Tedescu Spur.
olmína, olmínu , nf, nm: ilmina, olminu, ormina, urmina Definitzione s'arrastu chi abbarrat in terra coment'e singiale chi at passau gente o animales, o fintzes cosa chi orruet a terra comente si andhat o si passat; s'arrancu chi lassat su lèpere comente passat / andhare a ormina = andendi e lassendi arrestallus, andendi e perdendi sa cosa chi si portat Sinònimos e contràrios addromu, apeicu, arrasta, arrestallu, frata, iltiga, peada, peita, peuta, trata Frases s'abe e sa mariposa ant sighidu onzuna s'olminu sou ◊ l'ant connotu a s'ormina chie fit su chi est intradu a furare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu trace Ingresu track, trail, footprint Ispagnolu huella Italianu órma Tedescu Spur.
tallàda , nf: tellada Definitzione su tallai; su surcu chi lassant is orrodas (prus che àteru de carru) comente passant, segundhu su logu, o a fortza de passare sèmpere in su matessi tretu Sinònimos e contràrios arralla 2, pinta 1, tagiada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ornière Ingresu wheel track Ispagnolu rodada, carril Italianu rotàia Tedescu Radspur.