chinnída, chínnidha , nf: cinnia, cinnida Definitzione móvia de is ogos, ma fintzes de una css. parte de sa carena coment'e in s'idea de fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios acínnidu, móida, tzinnida / chínnita, cinnita Frases inoraona, ajó, ischida: apena apena a sa boghe supentis, betas su túnciu ma… mancu una chinnida faghes! ◊ at fatu una chínnida de conca ◊ s'uricra mi est drinnendhe e apo a chínnidhas s'ocru ◊ de ogu una cinnia si potzu ti fatzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu signe, cligner de l'oeil Ingresu nod, wink Ispagnolu seña, ademán (m) Italianu cénno, mòssa Tedescu Wink.
conchizàda , nf Definitzione móvia de sa conca Sinònimos e contràrios conchinada, isconchinada, iscónchiu, isconchizada, sconchiada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mouvement de la tête Ingresu nod Ispagnolu seña, ademán con la cabeza Italianu mòssa del capo Tedescu Kopfbewegung.
fracadúra , nf Sinònimos e contràrios móida, colpu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mouvement brusque Ingresu move (violent) Ispagnolu arrebato, golpe Italianu mòssa, moviménto violènto Tedescu Bewegung, Ruck.
iscónchinu , nm: iscónchiu Definitzione móvia de sa conca a cropu, mescamente candho unu no est de acórdiu cun su chi est intendhendho Sinònimos e contràrios conchinada, isconchinada, isconchizada, isconchizu, sconchiada Frases cudhu andai pistabista, feriveri, arrósciu oi de custus, cras de cudhus, a iscónchius, a murrúngius ◊ candho dhi narant cosa istat a iscónchios de conca ma no arrespondhet Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu désapprobation d'un signe de tête Ingresu headshake to dissent Ispagnolu negación con la cabeza Italianu mòssa del capo per dissènso Tedescu mit dem Kopf ablehnen.
mascangànnu , nm: maschinganna, maschingannu Definitzione mascu de ingannu, genia de mostru (pegus naschiu istrupiau), su dimóniu; fintzes una genia de móvia o chinnida chi trampat a chie est in crica de aciapare a un'àteru Sinònimos e contràrios immostre, mastringannu, mostre / demóniu Maneras de nàrrere csn: leare a unu a maschingannu = trampare, leare s'àteru cun iscusas a ingannu; maschinganna (morisca) = marighedha de carrúciu, morisca créschida in mesu de sa tàula Frases abba e aera sunt pienos de àligas e ferenos, essint maladias noas, sos pegos aultint o anzant mascangannos ◊ unu pastore una note at biu una grannu colunna altzannosi de terra e at pentzau ca cussu fiat Maschinganna ◊ su maschinganna essit in figura de mascu de brebè, de boe niedhu… Tradutziones Frantzesu trompeur Ingresu deceiver, deceiving move, dribbling Ispagnolu engañador, movimiento engañador Italianu ingannatóre, mòssa ingannatrice Tedescu Betrüger, Finte.
módia , nf: mófida, mófita, móghia, móghida, móida, móvida Definitzione su mòvere, su si mòvere unu pagu; su cumenciare unu viàgiu (nau de bestiàmene, essire o portare a pàschere); fintzes abbrítiu, abbilidade de si pònnere a fàere cosa / min. moidedha Sinònimos e contràrios fracadura, fritida, irmóvia, mofitia, sidhida / acínnidu, ammiada, movitada / tucada | ctr. firmada Frases mi ballant in sas venas sas módias de sos pilos tuos ◊ agatat sa móvida giusta de is manus parit nàsciu imparau ◊ sa zòvana edade est un'iscaza de sa bida chi nche bolat impresse coment'e una móghia de chizos (G.Piga)◊ mellus a si sètzi e a fai su tontu, certas bortas, chi no a fai móvidas chi si faint pentí! ◊ cossumo su tempus ispetandhe una mófida de lavras dae una fotografia! 2. sos ciclistas a sas tres pretzisas si presentant a sa móvida a sa carrela de sa posta 3. chi no fut de sa móvida de is fradis, issu no nd'iat bogau nudha (G.Mura) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mouvement Ingresu movement Ispagnolu movimiento, sacudida Italianu mòssa, scrollata Tedescu Bewegung.
mofitía , nf, nm: movetia, movidia, movitia, movitina, movitiu Definitzione su fàere calecuna móvia, movimentu, fintzes su mutúgiu o moida chi si faet movendho calecuna cosa, passandho, faendho cosa, fintzes manígiu Sinònimos e contràrios módia Frases si ponet sa zente in movitia ◊ a dogni movitia de animale o de zente s'ae faghet istriminzu ◊ sas abbas chi no faghent movitia nos cumbidant intantu a navigare ◊ isse est semper in movitia 2. est mudu e surdu: no at mai faedhadu ne mai at intesu peruna movitia ◊ sos cumpanzos candho si ant sapidu sa movitia si sunt acusiados issos puru Ètimu itl. movitiva Tradutziones Frantzesu mouvement Ingresu move (ment) Ispagnolu movimiento Italianu moviménto, mòssa Tedescu Bewegung.