addorógiu , nm: addoroju,
atoroju Definitzione
prantu a tzérrios, a boghes
Sinònimos e contràrios
addorojamentu,
arrepentamentu,
piantu,
teroju,
tormentu
Frases
lassa s'addoroju e canta unu nou e briosu ballu tundhu! ◊ pro su turmentu custu mundhu est in addoroju
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pleurnicherie
Ingresu
whine
Ispagnolu
queja,
llanto incontenible
Italianu
piagnistèo,
pianto dirótto
Tedescu
Schmerzensschrei.
arrebbócu , nm Definitzione
carda de prantu, de arrennegu
Sinònimos e contràrios
arrebbentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rage réprimée avec de chaudes larmes
Ingresu
anger reprimed with an implacable cry
Ispagnolu
arrebato de ira
Italianu
ira reprèssa con pianto implacàbile
Tedescu
verhaltener Zorn.
corrighínu , nm: corríginu,
corróxinu,
corrúxinu,
currighinu,
currughinu,
currúxinu Definitzione
boghe mescamente de animale (àinu, boe, leone), ma fintzes de gente; murrúngiu de istentinas
Sinònimos e contràrios
borrighinu,
borróchinu,
corrinu,
gridas,
irrónchiu,
órriu
Maneras de nàrrere
csn:
pràngiri a corrúxinu = prànghere a órrios, a corrighinu; currúxinu de prantu = cadha de prantu, prantu a órrios
Frases
in campu s'intendhent corrighinos de àinu ◊ dhoi fiant is moentis totu a currighinus ◊ búmbitus e agrónius e iscràmmius e isciarrocus e súrbius e borrocus e currúghinus e cónius
2.
s'intendhiat piantu, giuilamentos e corrighinos ◊ si fiat abbrancada apitzus prangendi a corrúxinu
3.
custus funt currúxinus de bentri isbuida ◊ iat abboxinau chi pariat unu tiàulu a sfinitzus e a corróxinus de brenti
Sambenados e Provèrbios
prb:
currúxinu de mobenti no àrtziat a celu
Terminologia iscientìfica
bga
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
braiment,
cri plaintif
Ingresu
bray,
cry
Ispagnolu
rebuzno,
grito de llanto
Italianu
ràglio,
grida di pianto
Tedescu
Iahen,
Schrei.
piàntu , pps, nm: ciantu,
plantu,
prantu Definitzione
de prànghere; su prànghere, su istare pranghendho
Sinònimos e contràrios
piàntigu
/
addorojamentu,
addoroju,
teroju,
tormentu
| ctr.
arrisu
Maneras de nàrrere
csn:
calai o falare su prantu = falare sas làgrimas; iscoraisí de su prantu = irfàgheresi in làgrimas; arrebbentare de prantu = prànghere ora meda, a boghes, iscadraxai (nadu mescamente de criaduras); abbadherigare de su prantu = intostaisí prangendi, ammustèrchere; scrocuedhara de prantu = ilborrocu de prantu
Frases
si ndh'est totu prantu ◊ l'ant iscutu ma no bi at prantu ◊ a issu dh’iant prantu coment'e unu de sa famíglia ◊ iant prantu meda totu is gianas
2.
in domo totu est dolore e piantu meu e de sos nostros fizighedhos, sos chi tue as lassadu orfanedhos (P.Porcu)◊ dh'est iscapau su prantu ◊ ndi dh'est calau su prantu
Ètimu
ltn.
planctus
Tradutziones
Frantzesu
larmes,
pleurs
Ingresu
crying
Ispagnolu
llanto
Italianu
pianto
Tedescu
geweint,
Weinen.
rèa , nf: ria Definitzione
atítidu chi is parentes de su mortu faent cicios a inghíriu, is parentes etotu cicios a inghíriu de su mortu, arringheraos; fintzes prantu a toroju, a tzérrios po àteru / èssere a rea = a filera, arringheraus; intrare in r. = iscurtare sa resone, adduire a sa resone, ponner mente
Sinònimos e contràrios
rolu,
teju
Frases
fit fachèndhesi sa ria, pranghendhe sa sorre malassortada ◊ sunt in ria, pranghendhe ◊ sa familla in sa ria est a sucutu ca su balente no est torrau ◊ tantas caras bido totu a rea
2.
in domo sas féminas sunt a ria fata pro mene ca depo partire
3.
a minore li daiat carchi corpu de fuste pro lu fàghere intrare in rea
Terminologia iscientìfica
sntz
Tradutziones
Frantzesu
larmes funèbres
Ingresu
pain,
lamentation
Ispagnolu
llanto fúnebre
Italianu
duòlo,
pianto fùnebre
Tedescu
Klage,
Totenklage.
teróju , nm: tológiu,
tolozu,
torógiu,
torógliu,
toroju,
torou,
torozu Definitzione
boghes a meda, a s'istremada, coment'e de lamentu, de dolore, de dannu mannu, de prantu, ma fintzes de murrúngiu sighiu; dolore, dispraxere mannu
Sinònimos e contràrios
coroju,
murrunzu,
órulu,
tórulu,
túnchiu
/
addorojamentu,
addoroju,
piantu,
tormentu
Frases
bi est su teroju in domo issoro, no bi at manera de los assussegare ca a su fizu li ghetant sa morte de unu ◊ ohi cun ite tológiu mi che andho!…◊ si pesant a toroju corrighinendhe che boes feridos ◊ ti ant piantu a toroju ◊ si est isfatu in torojos de prantu ◊ at comintzadu a torojos, ohi sa bentre! ohi sa bentre! ◊ a torozu aviant prantu
2.
betàdeli a manigare a su porcu, ca est a toroju! ◊ frade tou est a toroju ca a domo sua no bi semus torrados
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
déluge de larmes,
pleurnicherie
Ingresu
desperate crying
Ispagnolu
llanto incontenible
Italianu
pianto dirótto,
piagnistèo
Tedescu
heftiges Weinen.