addorógiu , nm: addoroju,
atoroju Definizione
prantu a tzérrios, a boghes
Sinonimi e contrari
addorojamentu,
arrepentamentu,
piantu,
teroju,
tormentu
Frasi
lassa s'addoroju e canta unu nou e briosu ballu tundhu! ◊ pro su turmentu custu mundhu est in addoroju
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pleurnicherie
Inglese
whine
Spagnolo
queja,
llanto incontenible
Italiano
piagnistèo,
pianto dirótto
Tedesco
Schmerzensschrei.
arrebbócu , nm Definizione
carda de prantu, de arrennegu
Sinonimi e contrari
arrebbentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rage réprimée avec de chaudes larmes
Inglese
anger reprimed with an implacable cry
Spagnolo
arrebato de ira
Italiano
ira reprèssa con pianto implacàbile
Tedesco
verhaltener Zorn.
corrighínu , nm: corríginu,
corróxinu,
corrúxinu,
currighinu,
currughinu,
currúxinu Definizione
boghe mescamente de animale (àinu, boe, leone), ma fintzes de gente; murrúngiu de istentinas
Sinonimi e contrari
borrighinu,
borróchinu,
corrinu,
gridas,
irrónchiu,
órriu
Modi di dire
csn:
pràngiri a corrúxinu = prànghere a órrios, a corrighinu; currúxinu de prantu = cadha de prantu, prantu a órrios
Frasi
in campu s'intendhent corrighinos de àinu ◊ dhoi fiant is moentis totu a currighinus ◊ búmbitus e agrónius e iscràmmius e isciarrocus e súrbius e borrocus e currúghinus e cónius
2.
s'intendhiat piantu, giuilamentos e corrighinos ◊ si fiat abbrancada apitzus prangendi a corrúxinu
3.
custus funt currúxinus de bentri isbuida ◊ iat abboxinau chi pariat unu tiàulu a sfinitzus e a corróxinus de brenti
Cognomi e Proverbi
prb:
currúxinu de mobenti no àrtziat a celu
Terminologia scientifica
bga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
braiment,
cri plaintif
Inglese
bray,
cry
Spagnolo
rebuzno,
grito de llanto
Italiano
ràglio,
grida di pianto
Tedesco
Iahen,
Schrei.
piàntu , pps, nm: ciantu,
plantu,
prantu Definizione
de prànghere; su prànghere, su istare pranghendho
Sinonimi e contrari
piàntigu
/
addorojamentu,
addoroju,
teroju,
tormentu
| ctr.
arrisu
Modi di dire
csn:
calai o falare su prantu = falare sas làgrimas; iscoraisí de su prantu = irfàgheresi in làgrimas; arrebbentare de prantu = prànghere ora meda, a boghes, iscadraxai (nadu mescamente de criaduras); abbadherigare de su prantu = intostaisí prangendi, ammustèrchere; scrocuedhara de prantu = ilborrocu de prantu
Frasi
si ndh'est totu prantu ◊ l'ant iscutu ma no bi at prantu ◊ a issu dh’iant prantu coment'e unu de sa famíglia ◊ iant prantu meda totu is gianas
2.
in domo totu est dolore e piantu meu e de sos nostros fizighedhos, sos chi tue as lassadu orfanedhos (P.Porcu)◊ dh'est iscapau su prantu ◊ ndi dh'est calau su prantu
Etimo
ltn.
planctus
Traduzioni
Francese
larmes,
pleurs
Inglese
crying
Spagnolo
llanto
Italiano
pianto
Tedesco
geweint,
Weinen.
rèa , nf: ria Definizione
atítidu chi is parentes de su mortu faent cicios a inghíriu, is parentes etotu cicios a inghíriu de su mortu, arringheraos; fintzes prantu a toroju, a tzérrios po àteru / èssere a rea = a filera, arringheraus; intrare in r. = iscurtare sa resone, adduire a sa resone, ponner mente
Sinonimi e contrari
rolu,
teju
Frasi
fit fachèndhesi sa ria, pranghendhe sa sorre malassortada ◊ sunt in ria, pranghendhe ◊ sa familla in sa ria est a sucutu ca su balente no est torrau ◊ tantas caras bido totu a rea
2.
in domo sas féminas sunt a ria fata pro mene ca depo partire
3.
a minore li daiat carchi corpu de fuste pro lu fàghere intrare in rea
Terminologia scientifica
sntz
Traduzioni
Francese
larmes funèbres
Inglese
pain,
lamentation
Spagnolo
llanto fúnebre
Italiano
duòlo,
pianto fùnebre
Tedesco
Klage,
Totenklage.
teróju , nm: tológiu,
tolozu,
torógiu,
torógliu,
toroju,
torou,
torozu Definizione
boghes a meda, a s'istremada, coment'e de lamentu, de dolore, de dannu mannu, de prantu, ma fintzes de murrúngiu sighiu; dolore, dispraxere mannu
Sinonimi e contrari
coroju,
murrunzu,
órulu,
tórulu,
túnchiu
/
addorojamentu,
addoroju,
piantu,
tormentu
Frasi
bi est su teroju in domo issoro, no bi at manera de los assussegare ca a su fizu li ghetant sa morte de unu ◊ ohi cun ite tológiu mi che andho!…◊ si pesant a toroju corrighinendhe che boes feridos ◊ ti ant piantu a toroju ◊ si est isfatu in torojos de prantu ◊ at comintzadu a torojos, ohi sa bentre! ohi sa bentre! ◊ a torozu aviant prantu
2.
betàdeli a manigare a su porcu, ca est a toroju! ◊ frade tou est a toroju ca a domo sua no bi semus torrados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déluge de larmes,
pleurnicherie
Inglese
desperate crying
Spagnolo
llanto incontenible
Italiano
pianto dirótto,
piagnistèo
Tedesco
heftiges Weinen.