giudísciu , nm: giudíssiu, giudítziu, zudísciu Definitzione su averguare e iscumbatare is cosas, mescamente is chistiones naendho su chi si ndhe pentzat o fintzes betandho una senténtzia; capacidade de cunsiderare bene is cosas, de dhas fàere giustas, cun sabiesa Sinònimos e contràrios capia, sabiesa, selembru, sinnu Maneras de nàrrere csn: bogai de giudítziu = fàghere irbariare; pèrdiri su giudítziu = irbariare, essire macu; giudítziu universale = su chi at a fàghere Deus a sa fine de totu sos tempos a totugantos; pàrrere su g. universale = irfaghíndhesi totu, unu mamudinu mannu Frases custos funt is giudítzios chi apo iscritu po is poesias chi ant mannau a su de duos cuncursos ◊ su giudítziu po is poesias dhu lassaus a espertos e apassionaos: est a issos ch'ispetat a giare su pàrrere 2. destruidos cheriant custos chi no ant fide e ne giudísciu ◊ custa est sa terra chi mi at dadu giudítziu in sa vida ◊ cussa picioca fait is cosas cun giudítziu 3. a proba est su Giudítziu universale: ma sos umanos vivent in delíriu e parent in continu carrasciale (P.Casu)◊ finas sos montes trement dae fundhu chi paret su giudísciu universale! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu bon sens, sagesse Ingresu wisdom Ispagnolu juicio, sabiduría Italianu giudìzio, saggézza Tedescu Urteil, Weisheit.
sabidoría , nf: sabiduria, sapidoria Definitzione su èssere sàbios, capacidade de pentzare e fàere totu is cosas cun cunsideru, abbaidandho su prus giustu, su prus méngius, su necessàriu Sinònimos e contràrios gusàriu, sabine, sabiore, sapidóriu | ctr. locura, macheine Frases "Iscurta, abbàida e càglia" fut cumandhamentu de sabidoria chi sos mannos ammentaiant a sos chi funt creschendhe ◊ sa sapidoria animaiat sos printzípios giurídicos de sa Carta de Logu ◊ in su mundhu, de sabidoria bi ndh'at pagu meda Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu sagesse Ingresu wisdom Ispagnolu sabiduría Italianu saggézza Tedescu Weisheit.
sabièsa , nf: saviesa, saviéscia Definitzione su èssere sàbios Sinònimos e contràrios sabidura, sabiénscia, sabine, sabiore, savímene | ctr. dortidúdine, locura, trotímene Frases s'antiga saviesa no ispírigat prus su bene dae su male ◊ Deus ti at dadu saviéscia Ètimu itl. saviezza Tradutziones Frantzesu savoir, sagesse Ingresu wisdom Ispagnolu sabiduría Italianu sapiènza, saggézza Tedescu Weisheit, Wissen.
sabiòre, sabiòri , nm: sapiore Definitzione su èssere sàbios Sinònimos e contràrios sabidoria, sabiénscia, sabiesa | ctr. locura Frases fint de grandhe respetu siat pro su sabiore e siat pro su grabbu chi aiant fatendhe sas cosas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sagesse, bon sens Ingresu common sense Ispagnolu sabiduría, juicio Italianu saggézza, assennatézza Tedescu Weisheit, Vernunft.
séru , nm: sieru Definitzione su si serare, su cunsiderare bene totu is cosas, sa capacidade de si acatare de una cosa e de dha cumprèndhere Sinònimos e contràrios àrviu, imprastu, saeru, selembru, sinnu Maneras de nàrrere csn: male chentza s. = male (fintzas pecu, físsiu) chi unu no si lu connoschet; fémina, ómine de s. = abbistus, àbbilis, atentus, giuditziosus; cane de s. = chi abbizat; leare su s. de carchi cosa = leare oru, àrviu; fora de seru = fora de tinu, chi no atinat, ammachiadu; èssere in seru = in tinu, zustu de conca Frases sas criaduras sunt chentza seru, ma su mannu depet atuare a su chi faghet! ◊ de sa note chi ant segadu a pedra sos bidros de sos barcones nche li est intrannadu unu seru malu ◊ cussu est macu chena seru ◊ a sos fizos de seru su nuraghe mustrat luntanas andheras ◊ est galu a seru sanu mancari apat giampadu sos chent'annos ◊ carimanna, si seru aias tentu ti fist assolada che murone! (M.Murenu)◊ tue morta e deo… ancora so in seru?! ◊ ses resultadu sentza cunsideru ca in sa conca no giughias seru ◊ faedha sintzeru, prite ue sia no ndhe tenzo seru ◊ cussa est genti chen'e sieru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu jugement, sagesse, conscience Ingresu judgement, consciousness Ispagnolu juicio, sabiduría, conciencia Italianu sénno, giudìzio, saggézza, consapevolézza Tedescu Verstand, Vernunft, Weisheit, Bewußtsein.