alénu, àlenu , nm Definitzione
s'ària chi intrat a o essit de is prumones portandho s'ossígenu a su sàmbene e leandhondhe s'anidride carbónica, sinónimu fintzes de fortza
Sinònimos e contràrios
àbidu,
alentu,
àlinu 1,
isalenu
/
foltza
/
alore
Maneras de nàrrere
csn:
bogare, leare, torrare a. = bogare, leare, torrare àlidu, respirare; in d-un'à. = in d-unu sinnu; èssere de sete alenos, o àere sete alenos = èssiri forti meda, corriatzu; èssere a s'a. = morindhe (nadu de malàidu, betzu), finindhe, iscutinendhe (nadu de provista)
Frases
fit faedhendhe asciuconada e cun s'alenu curtzu ◊ li est manchendhe s'alenu: est morzendhe! ◊ benindhe fia mancu, un'istante s'alenu mi est mancadu! (A.Dettori)◊ lu giamant e no faedhat, tantu li mancat s'alenu ◊ fut tocadu de partire dae sas iscolas po dare alenu a sa poesia a bolu!
2.
sa domo sua est unu porchile: si b'intrades bos leat s'alenu ◊ no fit cosa de resístere cristianu: leaiat s'alenu su pudore
3.
su "Chi eja!" a Zuanne nche li est essidu in d-un'àlenu
4.
za morit cras, tziu Batore: est de sete alenos!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
souffle,
haleine
Ingresu
blow,
breathe
Ispagnolu
aliento,
soplo
Italianu
sóffio,
àlito,
respiro
Tedescu
Blasen,
Atem.
ispèra 1 , nf: spera 1 Definitzione
ràgiu de sole, filighedhu de lughe, súlidu de bentu lébiu lébiu: in is negas, nudha, mancu pagu pagu
Sinònimos e contràrios
luche
/
frina
Frases
sos ojos apenas iscanzados lassant passare un'ispera de lughe ◊ s'úrtima ispera de sole innantis de iscurigare
2.
si sedent in carrera ue giòvanos bi at e antzianos a leare s'ispera (A.Casula)
3.
est nighedha sa note, chene trata de luna: no si biet ispera! ◊ no bi at mancu un'ispera in cussu logu: su bestiàmine est morindhe de su fàdigu
Ètimu
ltn.
spera
Tradutziones
Frantzesu
rayon de lumière,
rayon de soleil,
souffle de vent
Ingresu
sunbeam,
glimmer of light,
breeze
Ispagnolu
rayo de sol,
soplo de viento,
brizna
Italianu
filo di luce,
ràggio di sóle,
àlito di vènto
Tedescu
Lichtbündel,
Sonnenstrahlen,
Windhauch.
suídu, súidu , nm: suiru Definitzione
s'ària chi intrat o essit de prumones arrespirandho
Sinònimos e contràrios
àbidu,
alenu,
isúfiu,
súbidu
Maneras de nàrrere
csn:
torrai suidu = torrare àlidu; portai suidu crutzu = èssere a bàtima, a sufrata; súidu mau = umbra mala, carchi cosa chi faghet efetu malu, chi batit dannu
Frases
nci abbrincat afannendu a suidu crutzu ◊ in s'aposentu s'intendit unu suiru cansau ◊ sa morti isfollat sa vida, contat is dis, is oras, is minutus, s'úrtimu suidu ◊ is animalis connoscint su meri a su súidu ◊ it'est mancau, su suidu a totus, chi no cantais prus?! ◊ lassamí setzi ca est mellus, ca seu giai assupendi a suidus longus!
2.
in cussa bidha nci depit èssi calincunu súidu mau, totu cussa genti chi morit! ◊ fadeidhi giai sa beneditzioni po nci dhi andai su súidu mau!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
souffle
Ingresu
breath
Ispagnolu
aliento,
respiración
Italianu
àlito,
fiato,
respiro
Tedescu
Atem,
Atemzug.