acataméntu , nm Definitzione
bonu a cara sintzillu chi si faet a s'àteru, a un'istràngiu, arrecindhodhu
Sinònimos e contràrios
acasàgiu,
acatu,
tratonzu
Ètimu
spn.
acatamiento
Tradutziones
Frantzesu
respect
Ingresu
reverence
Ispagnolu
acogida
Italianu
riverènza,
trattaménto rispettóso
Tedescu
Ehrerbietigkeit,
respektvolle Behandlung.
cúra , nf Definitzione
su chi si faet po sanare una maladia o unu css. male, mescamente sa meighina chi si leat; incuru, contivígiu o pentzamentu po calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
medichina
/
atenscione
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere sa cura de sa ua, de su sole, de su mare, e gai; giare a cura a unu, una cosa = tènnere contu
Frases
si che fint inserrados in cantina ca sa meighina de su binu fit crétida sa cura! ◊ est unu male chi no bi at cura
2.
est unu picioconi sanu e inconconiu, ma, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu ◊ a piciochedhu fut a giare a cura una craba
Ètimu
ltn.
cura
Tradutziones
Frantzesu
traitement
Ingresu
care,
cure
Ispagnolu
cura,
cuidado
Italianu
cura
Tedescu
Kur,
Behandlung.
magonínzu , nm Definitzione
su magonire, totu su trebballu chi si faet contivigiandho calecune cosa / su m. de su porcu = totu su chi si faghet pro segare, cufetare e costoire su mannale maselladu (lardu, sartitza, pressutu, ganga e gai)
Sinònimos e contràrios
manígiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
maniement,
manipulation
Ingresu
treatment
Ispagnolu
manejo
Italianu
trattaménto,
manipolazióne
Tedescu
Behandlung,
Zubereitung.
meigasciòne , nf Definitzione
su chi si faet po agiudare a sanare unu male, prus che àteru in su sensu de pònnere o frigare meighina, badrare un'arremu malàidu cun calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
cura,
medicadura,
medicamentu,
meiconzu
Tradutziones
Frantzesu
pansement
Ingresu
treatment
Ispagnolu
medicación
Italianu
medicazióne
Tedescu
Behandlung.
trabàgiu , nm: trabàgliu,
trabbàlgiu,
trabàlliu,
traballu,
trabballu,
trabbaxu,
travàgliu,
travallu,
trebballu,
tribàgliu triballu,
tribbàgliu,
tribballu,
trivàgliu,
trobàgliu Definitzione
dónnia e css. faina, su fàere mescamente coment'e atividade contivigiosa, abbista, istudiada po buscare totu su chi serbit a sa vida, po campare, cambiare de istare, èssere o andhare méngius, bínchere su bisóngiu, bistu coment'e impreu no sèmpere discantzosu (e in custu est ctr. de giogu, de divertera); faina o òpera de fàere, su chi su fàere produet, bogat a pígiu, òpera fata; fintzes postu, impreu a contu de ccn.
Sinònimos e contràrios
faina,
fatorzu,
impreu,
lavoru
/
òpera
/
,
trivallu cdh. trabàgiu
| ctr.
divertera,
giogu,
spàssiu
Maneras de nàrrere
csn:
a trabballu = a inzotu, cun pelea, azigu; betàresi a su traballu chei s'abe = èssere triballantes meda; t. de giustítzia = faina mala, de fàghere male, dannu, furas e gai; èssiri o arrúiri in t. de giustítzia = fàghere carchi faina mala (es. fura, morte e gai); rebbentai de trabballu = triballare a s'airada, a tropu, crebare a triballu; dí de trabballu = die de fatoriu, chi si triballat (ma fintzas zoronada); a logos, "trabàgliu" est sa màchina de ferrare o ferrajola
Frases
su triballu chi mi essit mi collo ◊ su trabballu est unu dovere e una fortuna ◊ isse no fritit prus s'ischina a su trivàgliu ◊ fizu meu, istúdia ca su travallu a contu anzenu est pesu mannu! ◊ li andhaiat su trabàgliu che su fumu in ojos ◊ cussu si betat a su traballu che a s'abe de sos casidhos ◊ custus no ndi bollint intendi sa nomanada de trabballu! ◊ su trobàgliu de su pastore est unu bantu pro nois nulvesos ◊ bi ndh'essit de triballu faghindhe cuss'istrada!…
2.
fit mirendhe su trivàgliu de s'aradore ◊ in bidha ant abbertu triballos ◊ Minnia s'iscaringiàt a arriri sentza ndi artziai sa conca de su trabballu
3.
funt un'esércitu is chi ant pérdiu o non tenint traballu ◊ biviat sa família sena de unu trabballu beru, oi fadendi su manorba, cras marrendi ortus allenus
4.
a trabballu pòciu abarrai in pei! ◊ ingunis nci capis a trabballu ◊ chistionat a trabballu ◊ paret chi li costet travallu peri a rispòndhere!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
travail
Ingresu
work
Ispagnolu
trabajo
Italianu
lavóro,
trattaménto
Tedescu
Arbeit,
Behandlung.