bigliète , nm: billete, billetu, bugliete, bullete Definitzione paperedhu iscritu, un'iscritu de pagas errigas; genia de arrecia po calecuna cosa chi si pagat (b. de su trenu, de su purma, de su tzínema, de loteria); dinare in paperi Maneras de nàrrere csn: punciai su billetu de su trenu = intrare su billete in sa machinedha chi lu trimbat o istampat a sa tucada, o fintzas a pintzas o machinedha a manu; tirare a biglietes = a chie tocat tocat, a su chi essit, sortae, itl. fare a sortéggio; billete de banca = dinari in pabilu Frases li at iscritu una punta de billete ◊ eus a tenni a unu chi iscít bogai contus e iscrí una punta de billetu 2. ant postu sos biglietes a pesu de oro ◊ sos billetes si faghent in s'istatzione ◊ mi fatzu su billetu po andai e torrai 3. su comporadore mi at zau bellos billetones chi parent lintzolos! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu billet Ingresu ticket Ispagnolu billete Italianu bigliétto Tedescu kurzer Brief, Schein, Karte.
càlta , nf: carta, cata 2 Definitzione paperi iscritu de documentu, lei o àteru (fintzes cuntratu); genia de cartonedhu a figuras e a números po giogare, po cricare de ingertare su benidore, po fàere fatúgios (min. cartita); paperi chi cun síngias, línias, colores e símbulos rapresentat o figurat su logu (terra, mare); su pl., is bandheras de crésia (de santos, de sócios) chi si ingollent po fàere sa crufessone / Carta de Logu = is leis de su Regnu de Arborea chi at postu innantis Marianu IV e apustis Leonora a úrtimos de su 1300 (fortzis su 1392); c. de identidade = documentu chi giaet s’autoridade púbbrica cun totu is piessignos e sa fotografia chi distinghent a unu Sinònimos e contràrios dochimentu / cartina 1 / ghione Maneras de nàrrere csn: is mertzas de is cartas sunt: orus, cupas, bastus e ispadas; pònnere sas cartas (in crésia)= fàghere sas prubbicatas, avisu chi duos si depent isposare; fàghere, meschiare, minare, giogulare, cupare o irgupare, dare o betare sas cartas; fàghere sas cartas a unu (su chi faint is brúscius)= ghetai e lígiri is cartas po biri su chi narant de su tempus benideru de unu o po isciri àteru; èssiri a carta pérdia = a barca pérdia, in dificurtade manna de no ndhe pòdere essire; bia sa carta mabi tallada… = bida sa capa male sestada… bidindhe sa cosa andhendhe própiu male…; servire a carta = fàghere unu cuntratu pro dóighi annos (a c. intrea) a serbire cun ccn.; fai carta = obbrigàresi cun iscritura; fàghere a sas primas bàtoro cartas = brigare deretu, èssere letranghigurtzu, learesila pro nudha, chèrrerendhe s'iscusa pro brigare Frases sa carta mia cantat in cannedhu ◊ sa Carta de Logu est unu monumentu de sa tzivilidade sarda ◊ de una cosa de nudha ndi at fatu una carta norara! ◊ pro sa nàschida de su pitzinnu apo frimmadu sas cartas in Comunu 2. sos betzos sunt gioghendhe a caltas ◊ est gioghendi a cartas cun is amigus ◊ lassadhu andai in cartas de dimóniu! ◊ sa majarza li at fatu sas cartas a bídere si aiat fortuna 3. is féminas funt andendi a pigai is cartas po bessí in prucessioni 4. navighendhe velotze che galera no fit bisonzu de zugher sa carta 5. pariat a carta pérdia, candu si est ammaladiau ◊ candu a s'improvisu nd'est essiu Gesús, is Fariseus si funt bius a carta pérdia 6. una parte de sos ómines suos fint teracos a carta intrea pro dóighi annos Sambenados e Provèrbios smb: Carta Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu papier, carte Ingresu paper, card Ispagnolu papel, carta Italianu carta Tedescu Dokumente, Karte.
tèssera , nf Definitzione orrugu de linna o de tauledha po dhue fàere intacos a marcare cosa (candho funt duas, po iscumbatare comente torrant duos contos, si narant t. cojadas); genia de documentu chi atrogat de comente unu si est iscritu o marcau a calecuna organizatzione, o tenet diritu a calecuna cosa Sinònimos e contràrios cuncodrai, cumpònnere 2. sa tèssera de su partidu la zughet semper in busaca ◊ chini bisat trabballadoris a istracu baratu e masedus, chini trabballadoris cun sa tèssera de su sindacau o de su partidu 3. in tempus de gherra su túcaru, che a su recatu, fit a reséstiches, totu a tèssera Ètimu ltn. texera Tradutziones Frantzesu tesselle, carte Ingresu pass Ispagnolu carné, tarjeta Italianu tèssera Tedescu Stein, Karte.